Τo 2023 εκτοξεύτηκε το διαστημικό τηλεσκόπιο Euclid (Ευκλείδης) που ανήκει στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) αλλά στη δημιουργία του συμμετείχε και η αμερικανική NASA.
Αποστολή του Ευκλείδη είναι το επόμενο διάστημα να διερευνήσει πώς η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια έχουν κάνει το Σύμπαν να έχει τη σημερινή του μορφή.
Φαίνεται ότι το 95% του Σύμπαντος αποτελείται από αυτές τις μυστηριώδεις οντότητες. Για να αποκαλύψει τη «σκοτεινή» επιρροή στο ορατό Σύμπαν, ο Ευκλείδης θα παρατηρήσει τα σχήματα, τις αποστάσεις και τα μοτίβα δισεκατομμυρίων γαλαξιών σε απόσταση δέκα δισεκατομμυρίων ετών φωτός.
Με αυτό τον τρόπο, θα δημιουργήσει τον μεγαλύτερο κοσμικό τρισδιάστατο χάρτη που δημιουργήθηκε ποτέ. Αυτό το διαστημικό τηλεσκόπιο καταγράφει εικόνες του Σύμπαντος που είναι τουλάχιστον τέσσερις φορές πιο ευκρινείς από εκείνες που μπορούμε να πάρουμε από επίγεια τηλεσκόπια.
Η ESA έδωσε στη δημοσιότητα πέντε εντυπωσιακές νέες εικόνες του Σύμπαντος που κατέγραψε ο Ευκλείδης. Η επιστήμονας της αποστολής Βαλέρια Πετορίνο, κάνει λόγο για «ένα σημαντικό ορόσημο».
«Οι εικόνες και τα σχετικά επιστημονικά ευρήματα είναι εντυπωσιακά διαφορετικά όσον αφορά στα αντικείμενα και τις αποστάσεις που παρατηρούνται. Περιλαμβάνουν μια ποικιλία επιστημονικών εφαρμογών και παρόλα αυτά αντιπροσωπεύουν μόλις 24 ώρες παρατηρήσεων. Δίνουν απλώς μια ιδέα για το τι μπορεί να κάνει ο Ευκλείδης. Ανυπομονούμε για άλλα έξι χρόνια δεδομένων που έρχονται», σημειώνει.
Οι πρώτες παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου στόχευσαν 17 αστρονομικά αντικείμενα, από κοντινά νέφη αερίου και σκόνης έως μακρινά σμήνη γαλαξιών και αποκάλυψαν πάνω από έντεκα εκατομμύρια αντικείμενα στο ορατό φως και επιπλέον πέντε εκατομμύρια στο υπέρυθρο φως.
Η πρώτη εικόνα που δημοσιεύεται αφορά στο σμήνος γαλαξιών Abell 2390 και αποκαλύπτει περισσότερους από 50.000 γαλαξίες.
Η δεύτερη παρουσιάζει το Messier 78, ένα φυτώριο αστεριών που περιβάλλεται από διαστρική σκόνη, στο οποίο το τηλεσκόπιο εντόπισε κρυφές περιοχές σχηματισμού άστρων για πρώτη φορά χαρτογραφώντας τα πολύπλοκα νήματα αερίου και σκόνης με λεπτομέρεια και αποκαλύπτοντας νεοσχηματισμένα αστέρια και πλανήτες.
Στην τρίτη εικόνα το τηλεσκόπιο παρουσιάζει τον NGC 6744, ένα αρχέτυπο του είδους του γαλαξία που σχηματίζει τα περισσότερα αστέρια. Το μεγάλο οπτικό πεδίο του Ευκλείδη καλύπτει ολόκληρο τον γαλαξία αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες σε μικρές χωρικές κλίμακες.
Η τέταρτη εικόνα απεικονίζει το σμήνος γαλαξιών Abell 2764, το οποίο περιλαμβάνει εκατοντάδες γαλαξίες μέσα σε ένα τεράστιο κομμάτι σκοτεινής ύλης. Επίσης, στο προσκήνιο φαίνεται ένα πολύ φωτεινό αστέρι που βρίσκεται στον δικό μας γαλαξία (V*BP-Phoenicis).
Τέλος, παρουσιάζεται η ομάδα γαλαξιών Dorado Group και το τηλεσκόπιο καταγράφει γαλαξίες που εξελίσσονται και συγχωνεύονται.
Σημειώνεται ότι η αποστολή Euclid λειτουργεί από την ESA σε συνεργασία με τη NASA. Η κοινοπραξία Euclid αποτελείται από περισσότερους από 2.000 επιστήμονες από 300 ινστιτούτα σε 15 χώρες της Ευρώπης, των ΗΠΑ, του Καναδά και της Ιαπωνίας και είναι υπεύθυνη για την παροχή των επιστημονικών οργάνων και την ανάλυση των επιστημονικών δεδομένων.
Δείτε τις απίστευτες εικόνες που έστειλε ο «Ευκλείδης»:
