Κατά τον Bob Michele, επικεφαλής επενδύσεων της JPMorgan Chase και άνθρωπο με πολύχρονη εμπειρία στις αγορές, η ανάκαμψη του αμερικανικού Χρηματιστηρίου μετά τις διαδοχικές χρεoκοπίες τραπεζών και τις υπερβολικά επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων της Fed σημαίνει μόνο ένα πράγμα:
Ότι οι επενδυτές πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί.
Η τρέχουσα περίοδος θυμίζει στον επικεφαλής επενδύσεων της JPMorgan Chase, την παραπλανητική ηρεμία που κυριάρχησε προσωρινά για κάποιους μήνες κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2008, ανέφερε σε συνέντευξή του στα κεντρικά γραφεία της τράπεζας στη Νέα Υόρκη.
«Η κατάσταση σήμερα μου θυμίζει την περίοδο από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο του 2008», είπε ο Bob Michele.
Και τότε όπως και τώρα, οι επενδυτές ανησυχούσαν για τη σταθερότητα των αμερικανικών τραπεζών.
Και τοτε όπως και τώρα η JP Morgan βοήθησε να ηρεμήσουν οι αγορές αποκτώντας προβληματικούς ανταγωνιστές.
Τον Μάιο 2023, η JPMorgan εξαγόρασε την υπό κατάρρευση περιφερειακή τράπεζα First Republic, ενώ το Μάρτιο του 2008 είχε πάρει την επενδυτική τράπεζα Bear Stearns.
«Οι αγορές έτσι το είδαν, υπήρχε κρίση, υπήρξε πολιτική απάντηση στην κρίση και η κρίση ξεπεράστηκε», είπε.
«Τότε είχαμε ένα ράλι τριών μηνών στις αγορές μετοχών».
Ο τερματισμός μιας περίοδου 15 χρόνων φθηνού χρήματος και χαμηλών επιτοκίων έχει προβληματίσει τους επενδυτές και τους παρατηρητές της αγοράς.
Κορυφαία στελέχη της Wall Street, συμπεριλαμβανομένου του αφεντικού του Bob Michele, Jamie Dimon, σημαίνουν συναγερμό για την κίνδυνο εισόδου της οικονομίας σε ύφεση εδώ και πολλούς μήνες.
Η αύξηση των επιτοκίων, η αντιστροφή των προγραμμάτων αγοράς ομολόγων της Fed και η γεωπολιτική αστάθεια οδηγούν σε μια δυνητικά πολύ επικίνδυνη συγκυρία, έχουν τονίσει μεταξύ των άλλων ο Dimon και διάφοροι άλλοι.
Ωστόσο, η αμερικανική οικονομία έχει παραμείνει μέχρι σήμερα εκπληκτικά ανθεκτική, καθώς οι νέες θέσεις εργασίας αυξήθηκαν περισσότερο από τις προσδοκίες και η άνοδος των μετοχών έκανε ορισμένους να μιλούν για νέα bull market.
Ηρεμία πριν την καταιγίδα
Για τον Michele, ωστόσο, ο οποίος ξεκίνησε την καριέρα του πριν από τέσσερις δεκαετίες, τα σημάδια είναι ξεκάθαρα:
Οι επόμενοι μήνες αποτελούν απλώς την ηρεμία πριν την καταιγίδα.
Ο Michele επιβλέπει περισσότερα από 700 δισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία της JPMorgan και είναι επίσης παγκόσμιος επικεφαλής σταθερού εισοδήματος για τον κλάδο διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων της τράπεζας.
Σε προηγούμενους κύκλους αύξησης των επιτοκίων που χρονολογούνται από το 1980 έως και σήμερα, οι υφέσεις ξεκινούσαν κατά μέσο όρο 13 μήνες μετά την τελική αύξηση των επιτοκίων της Fed, αναφέρει.
Η πιο πρόσφατη αύξηση επιτοκίων της Fed έγινε τον περασμένο Μάιο.
Η οικονομία πιθανότατα θα οδηγηθεί σε ύφεση μέχρι το τέλος του έτους, είπε ο Michele.
Αν και η αρχή της ύφεσης θα μπορούσε να μη γίνει διακριτή χάρη στις παρατεταμένες επιπτώσεις των κεφαλαίων τόνωσης του Covid, είπε, η κατεύθυνση είναι ξεκάθαρη.
«Είμαι πολύ σίγουρος ότι θα βρεθούμε σε ύφεση σε ένα χρόνο από τώρα», είπε.
Εξηγώντας γιατί πιστεύει ότι έρχεται ύφεση, ο Michele επισημαίνει ότι οι κινήσεις της Fed από τον Μάρτιο του 2022 αντιπροσωπεύουν την πιο επιθετική αυξήσεων επιτοκίων εδώ και τέσσερις δεκαετίες.
Παράλληλα η κεντρική τράπεζα περιορίζει τη ρευστότητα της αγοράς μέσω μιας διαδικασίας γνωστής ως ποσοτικής σύσφιξης.
Επιτρέποντας στα ομόλογά της να ωριμάσουν χωρίς να επανεπενδύσει τα έσοδα, η Fed ελπίζει να συρρικνώσει τον ισολογισμό της έως και 95 δισεκατομμύρια δολάρια το μήνα.
«Βλέπουμε πράγματα που βλέπουμε μόνο σε ύφεση», αναφέρει.
Την αύξηση της ανεργίας αρχικά στους μαύρους, τη μείωση της πίστωσης, τη μείωση των χρόνων παράδοσης των προμηθευτών, την ανεστραμμένη καμπύλη απόδοσης των ομολόγων και την πτώση των αξιών των εμπορευμάτων, καταλήγει ο Michele.
Από πού θα έρθει το κραχ
Τα μεγάλα προβλήματα, κατά τον ίδιο, είναι πιθανό να προκύψουν από τρεις συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας: τις περιφερειακές τράπεζες, τα εμπορικά ακίνητα και τις εταιρείες με υψηλό δανεισμό και χαμηλή πιστοληπτική αξιολόγηση.
Οι περιφερειακές τράπεζες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν πιέσεις και να χάνουν καταθέσεις επειδή είχαν ζημιές λόγω των παλαιότερων επενδύσεών τους σε αμερικανικά ομόλογα. Σήμερα εξαρτώνται από κυβερνητικά προγράμματα για να αντιμετωπίσουν τις εκροές καταθέσεων, σημειώνει μεταξύ των άλλων ο επικεφαλής επενδύσεων της JPMorgan Chase.
«Το συγκεκριμένο πρόβλημα δεν νομίζω ότι έχει λυθεί πλήρως ακόμα. Νομίζω ότι έχει σταθεροποιηθεί χάρη στα κρατικά μέτρα στήριξης».
Τα εμπορικά ακίνητα και ειδικά οι χώροι γραφείων στο κέντρο της πόλης αποτελούν για πολλές μεγάλες πόλεις «μια ερημιά» ακατοίκητων κτιρίων, πρόσθεσε.
Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων που επιβαρύνονται με υψηλά χρέη κι έχουν να πληρώσουν πολύ υψηλότερα επιτόκια μπορεί απλώς να αποχωρήσουν από τα δάνειά τους, όπως έχουν ήδη κάνει ορισμένοι.
Αυτές οι χρεοκοπίες επί των εμπορικών ακινήτων θα πλήξουν όμως τις περιφερειακές τράπεζες και τα καταπιστεύματα επενδύσεων σε ακίνητα, είπε.
«Υπάρχουν πολλές ομοιότητες με το 2008», συμπεριλαμβανομένων των υπερτιμημένων ακινήτων, είπε.
«Ωστόσο, μέχρι να συμβεί, κανείς δεν το πιστεύει».
Τέλος, είπε ότι οι εταιρείες με χαμηλή πιστοληπτική αξιολόγηση που απολάμβαναν σχετικά φθηνό κόστος δανεισμού έως πρότινος, αντιμετωπίζουν τώρα ένα πολύ διαφορετικό περιβάλλον χρηματοδότησης, που διπλασιάζει ή και τριπλασιάζει τα κόστη εξυπηρέτησης του χρέους τους και κινδυνεύει, μέσα στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, να τις οδηγήσει σε χρεοκοπία
