Την ώρα που η παγκόσμια συμβατική σοφία «δουλεύει» το σενάριο της αποσύνδεσης (decoupting) της Δύσης από την Κίνα, ο Elon Musk προφανώς έχει διαφορετική αντίληψη για το μέλλον της δυτικής οικονομικής ηγεμονίας και ακολουθεί διαφορετική στρατηγική.
Ο ιδρυτής της Tesla έλαβε βασιλικές τιμές κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Πεκίνο
Από τη στιγμή που έφτασε το ιδιωτικό του τζετ την Τρίτη 30 Μαΐου, ο Musk φέρεται να αποκαλείται «Brother Ma», βάζοντάς τον σε μια σειρά από τον δισεκατομμυριούχο της Alibaba, Jack Ma.
Υπάρχουν πολλά που έχουν αλλάξει από την πρώτη επίσκεψη του στην Κίνα εδώ και τρία χρόνια.
Το ένα είναι ότι δεν αποσυνδέονται όλοι από την Κίνα, λιγότερο από όλους ο «προφήτης» των ηλεκτροκίνητων οχημάτων (EV) με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο και ιδιοκτήτης του Twitter.
Το κόκκινο χαλί του Πεκίνου
Ωστόσο, το πιο σημαντικό μπορεί να είναι το πώς το Πεκίνο ετοιμάζει ένα τεράστιο χαλί καλωσορίσματος για ξένους αρχηγούς – από τον Musk μέχρι τον Jamie Dimon της JPMorgan Chase – για να σηματοδοτήσει ότι η Κίνα είναι πραγματικά ανοιχτή για τις επιχειρήσεις και την υποδοχή παργωγικών ξένων επενδύσεων.
Η αντίληψη ότι η Κίνα γίνεται εχθρική έναντι του ξένου κεφαλαίου εντάθηκε μετά την αντιπαράθεση του Ma με τις ρυθμιστικές αρχές του Xi Jinping στα τέλη του 2020.
Τον Μάρτιο, ο ηγέτης της Κίνας Xi Jinping τοποθέτησε έναν νέο πρωθυπουργό, τον Li Qiang, προκειμένου να αναλάβει πρωτοβουλίες για την αλλαγή του αφηγήματος.
Και τι καλύτερο από το να επισκεφτεί ο Musk την Κίνα και να επιβεβαιώσει τη δέσμευσή του να παράγει περισσότερα οχήματα … Tesla στα εργοστάσια της ηπειρωτικής χώρας;
Πρόκειται για μια ιστορία πολλών ετών.
Ήταν ο Li, στην εποχή του ως «αφεντικό» του κόμματος στη Σαγκάη, που άσκησε πίεση στον Musk να ανοίξει ένα τεραστίων διαστάσεων εργοστάσιο της Tesla στην πόλη.
Η εγκατάσταση, η οποία άνοιξε τον Απρίλιο του 2022, ήταν η πρώτη της Tesla εκτός ΗΠΑ.
Τώρα, ιδού ο Musk, όσο αμφιλεγόμενος κι αν είναι ως δημόσιο πρόσωπο, φαίνεται α σχεδιάζει μια ακόμη μεγαλύτερη παραγωγική δραστηριότητα στην Κίνα.
Το 2022, η Tesla συνεισέφερε περίπου το ένα τέταρτο της συνολικής παραγωγής αυτοκινήτων της Σαγκάης.
Ο επόμενος στόχος για τις τοπικές κυβερνήσεις σε όλη την Κίνα: επιδίωξη στενότερων δεσμών με την Tesla για να κερδίσει μερικές από αυτές τις θέσεις εργασίας, καθώς ο Musk προσπαθεί να επεκτείνει τη παραγωγική του βάση όσον αφορά τα οχήματα αυτόνομης οδήγησης που αναπτύσσει και τις πωλήσεις του σε Κινέζους καταναλωτές – σε ένα κοινό μάλιστα που αναμένεται να διευρυνθεί σε ρυθμούς κατά πολύ μεγαλύτερους από αυτούς της Δύσης.
Το «παραγωγικό αποτύπωμα»
Είναι ακριβώς αυτό που θα μπορούσαν να έλπιζαν η ομάδα επικοινωνίας του Li καθώς η Tesla προσπαθεί να «εστιάζει επιθετικά στην ανάπτυξη του «παραγωγικού αποτυπώματός» της στην Κίνα», λέει ο αναλυτής Daniel Ives στην επενδυτική εταιρεία Wedbush.
Παρόλο που η Κίνα έχει τις δικές της πολλά υποσχόμενες εταιρείες ηλεκτροκίνητων οχημάτων, συμπεριλαμβανομένης της BYD Co, ο Musk κατανοεί έχει γίνει «το Eldorado των πωλήσεων για τα ηλεκτροκίνητα οχήματα», σημειώνει ο Ives.
Ως εκ τούτου, το εργοστάσιο της Tesla είναι τώρα η «ραχοκοκκαλία» της παγκόσμιας παραγωγής του Musk.
Ο Musk δίνει επίσης στον Χι και τον Li μια μεγάλη νίκη στο πεδίο της επικοινωνίας με έναν άλλο τρόπο.
Στη συνάντησή του με τον υπουργό Εξωτερικών Qin Gang, ο Musk… ειρωνεύτηκε ευθέως την στρατηγική «αποδέσμευσης» της Ουάσιγκτον από το «παγκόσμιο» εργστάσιο.
Ο Musk δήλωσε, ουσιαστικά, ότι η σχέση μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών είναι ιδιαίτερα «συμβιωτική για να αποτύχει» – και καθόρισε τη στρατητική του σε αντίθεση με όσα επικαλείται ο Λευκός Οίκος
Οι ακόλουθοι του Musk
Αυτά ηχούν σαν… μουσική στα αυτιά του Li, καθώς η Κίνα καλωσορίζει τους επικεφαλής των πολυεθνικών εταιρειών.
Τις τελευταίες ημέρες, κορυφαία στελέχη της Starbucks Corp, της Jardine Matheson, της Franklin Templeton και του βρετανικού κολοσσού λογισμικού για ημιαγωγούς Arm Ltd επισκέφτηκαν τα οικονομικά κέντρα της Κίνας.
Αργότερα αυτό το μήνα, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Nvidia Corp Jensen Huang φέρεται να ακολουθεί.
Οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι εισροή επενδύσεων
Ο φρενήρης ρυθμός αυτών των συναντήσεων έρχεται καθώς οι άμεσες ξένες επενδύσεις της Κίνας ταλανίζονται από τις γεωπολιτικές εντάσεις.
Τους πρώτους τρεις μήνες του έτους, περίπου 30 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ απομακρύνθηκαν από την Κίνα.
Οι επενδυτές σε μετοχές στρέφονται και αλλού.
Από το υψηλό του 2021, ο MSCI China Index έχει χάσει περισσότερο από το ήμισυ της αξίας του.
Από την πλευρά της αγοράς χρέους, η Κίνα «υπέστη εκροές» τον Απρίλιο ύψους 3,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων «καθώς εξαφανίζεται η θετική επίδραση της επαναλειτουργίας της οικονομίας μετά τον Covid», επισημαίνει ο οικονομολόγος Jonathan Fortun στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών.
Εξ ου και η επείγουσα ανάγκη να διαλυθεί το αφήγημα ότι η ηγεσία της Κίνας βρίσκεται σε μια φάση άρνησης των ξένω επενδύσεων
Ο Xi επέλεξε τον Li για να ηγηθεί της προσπάθειας να προωθήσει το διεθνώς σύνθημα: «Η Κίνα είναι ανοιχτή για τις επιχειρήσεις».
Ο στόχος για ανάπτυξη 5% το 2023
Πρώτον, υπάρχει θέμα βελτίωσης των πιθανοτήτων επίτευξης ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης 5% φέτος.
Ο αναλυτής Kelvin Wong στον OANDA σημειώνει ότι τα τελευταία στοιχεία του δείκτη υπευθύνων προμηθειών της Κίνας (PMI) «ενίσχυσε περαιτέρω την αυξανόμενη επιβράδυνση της εξωτερικής ζήτησης και την ελλιπή εσωτερική ζήτηση εκ των υστέρων το άνοιγμα εκ νέου από τα αυστηρά lockdown Covid-19».
Σε μια πιο προσεκτική ανάγνωστη, σημειώνει ο Wong, τα δεδομένα «έδειξαν κίνδυνο ενός αποπληθωριστικού σπηράλ».
Το κόστος εισροών – τιμές αγοράς βασικών πρώτων υλών – μέρος του δείκτη PMI για τη μεταποίηση μειώθηκε με τον ταχύτερο ρυθμό τον Μάιο από τον Ιούλιο του 2022 – 40,8 έναντι 46,4 – ενώ ο δείκτης του κόστους παραγωγής μειώθηκε για τρίτο συνεχόμενο μήνα και κατέγραψε τη μεγαλύτερη πτώση για δέκα μήνες τον Μάιο σε 41,6 από 44,9.
Το συμπέρασμα, λέει ο Wong, είναι ότι το Πεκίνο πρέπει να αντιμετωπίσει το αρνητικό αφήγημα για «τον κίνδυνο του αποπληθωριστικού σπιράλ στην Κίνα».
Ο οικονομολόγος Lu Ting στη Nomura International πρόσθεσε ότι «η πιο ταχεία μείωση του PMI της μεταποίησης υποδηλώνει ότι ο κίνδυνος μιας καθοδικής οικονομικής σπείρας, ειδικά στον μεταποιητικό τομέα, γίνεται πιο πραγματικός».
H συρρίκνωση της ζήτησης και η γραμμή άμυνας
Άλλοι είναι πιο αισιόδοξοι.
Ορισμένοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι τα δεδομένα του China Beige Book δείχνουν ότι η μεταποιητική δραστηριότητα μπορεί να συνεχίσει την ανοδική της πορεία.
Από την Goldman Sachs Chi οικονομολόγος Hui Shan επισημαίνει ότι οι πρόσφατες τάσεις στις αναδυόμενες βιομηχανίες PMI της Κίνας φαίνονται «ενδεικτικό σημάδι ότι η μεταποιητική δραστηριότητα μπορεί να αρχίσει να σταθεροποιείται».
Την ίδια στιγμή, στο πλαίσιο της «απώλειας μιας ισχυρής αναπτυξιακής δυναμικήςεν μέσω αποδυνάμωσης της ζήτησης τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό», είναι μια πραγματικότητα την οποία γίνεται όλο και πιο δύσκολο για την ομάδα του Li να αγνοήσει, λέει ο οικονομολόγος Carlos Casanova στην Union Bancaire Privée.
Ο Li, σημειώνει ο Casanova, έχει υποσχεθεί πιο στοχευμένα μέτρα για την επέκταση της εγχώριας ζήτησης και τη σταθεροποίηση της εξωτερικής ζήτησης νωρίτερα τον Μάιο, σε μια προσπάθεια να προωθήσει μια διαρκή οικονομική ανάκαμψη, αλλά μένει να δούμε αν αυτά θα είναι αποτελεσματικά.
Ο Li Qiang προσπαθεί να δείξει στον κόσμο ότι η Κίνα είναι ξανά ανοιχτή για τις επιχειρήσεις.
Ωστόσο, ο Li επικεντρώνεται επίσης στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.
Σε αυτή την προσπάθεια, το timing της παρουσίας του Musk δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερο.
Το συμβολικό ξεπέρασμα της Ιαπωνίας
Τις τελευταίες εβδομάδες, το Πεκίνο χάρηκα τη λάμψη των παγκόσμιων πρωτοσέλιδων για την Κίνα, ξεπερνώντας την Ιαπωνία ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αυτοκινήτων στον κόσμο για πρώτη φορά.
Κάποια από αυτή τη δυναμική αντικατοπτρίζει την όρεξη… της Κίνας για τα ηλεκτροκίνητα οχήματα, ενώ η Toyota Motor και άλλοι Ιάπωνες κατασκευαστές αυτοκινήτων μένουν με «υβριδικά» οχήματα.
Η αλλαγή του αφηγήματος ακολούθημα μια κίνηση για τη διάσπαση του Ομίλου Alibaba σε έξι μονάδες – και την επιστροφή του ιδρυτή Ma στην Κίνα μετά από μακρά απουσία.
Η αναδιάρθρωση της Alibaba ήταν μια νίκη για τους μεταρρυθμιστές και μια καίρια χειρονομία για να καθησυχάσει τους παγκόσμιους επενδυτές ότι η καταστολή της Big Tech μέσω ρυθμίσεων από την κρατική εξουσία είναι πια πρακτική που έχει παρέλθει.
Έκτοτε, αναλυτές όπως ο Kelvin Ho στη Fitch Ratings έχουν σημειώσει πώς «αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει την πιστωτική ισχύ της Alibaba εάν το κεφάλαιο απελευθερωθεί από επιχειρήσεις που παράγουν λίγα μετρητά και κατευθυνθεί σε ισχυρότερες επιχειρήσεις που παράγιυν ισχυρές ταμειακές ροές ή να χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή του χρέους».
Τόσο ο Xi όσο και ο Li εκτιμούν σίγουρα την κατηγορηματική απόρριψη του Musk στην ιδέα ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα μπορούν να ευδοκιμήσουν οικονομικά χωριστά.
Συντριπτικό το κόστος της αποσύνδεσης για τις ΗΠΑ
Όπως υποστηρίζουν οι οικονομολόγοι της Allianz σε ένα σημείωμα προς τους πελάτες: «Οι οικονομικές επιπτώσεις μιας περαιτέρω αποσύνδεσης μεταξύ της Δύσης και της Κίνας θα μπορούσαν να είναι εκτεταμένες», σημειώνοντας ότι οι επιπτώσεις για την οικονομία της Κίνας θα μπορούσαν να είναι «ιδιαίτερα αμελητέες».
«Η Κίνα», υποστηρίζουν, «θα μπορούσε να αντισταθμίσει τις απώλειες περιορίζοντας την προσφορά κρίσιμων πρώτων υλών στις οποίες κατέχει δεσπόζουσα θέση, γεγονός που θα μπορούσε να διαταράξει σοβαρά τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.
Αλλά αυτό είναι απίθανο, καθώς εφαρμόζει ήδη ορισμένες μορφές περιορισμού εξερχόμενων επενδύσεων και εξακολουθεί να κοιτάζει προς τον οικονομικό πραγματισμό»
Στο περιθώριο, ωστόσο, η επιχειρηματική επέκταση του Musk στην Κίνα και η άρνηση της ρητορικής της αποσύνδεσης έχουν δώσει στο Πεκίνο μία από τις καλύτερες ευκαιρίες να χλευάσει τη σκτρατιγική του εμπορικού πολέμου και την αντικινεζική υστερία της Ουάσιγκτον.
