Τρεις μέρες μετά, η Ελλάδα προσπαθεί να συνέλθει από το φονικό σιδηροδρομικό δυστύχημα που σκότωσε 57 ανθρώπους…
Όπως λέει το Bloomberg, πρόκειται για τη χειρότερη σιδηροδρομική καταστροφή την τελευταία δεκαετία…
Τα περισσότερα θύματα ήταν νεαροί φοιτητές, πολλοί από τους οποίους είχαν συγκεντρωθεί στο μπροστινό μέρος του τρένου κατά την επιστροφή τους από τριήμερες διακοπές.
Η χώρα βαίνει προς εθνικές εκλογές, με τη σύγκρουση να παίζει πλέον καθοριστικό ρόλο στην έκβαση της επερχόμενης πολιτικής αναμέτρησης.
Παρ’ όλα αυτά, το μήνυμα που μεταδίδεται από τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ήταν ότι η αιτία της συντριβής ήταν «τραγικό ανθρώπινο λάθος».
Αν αυτό ισχύει, επρόκειτο σίγουρα για ανθρώπινο λάθος το οποίο επετράπη να συμβεί από την κακή κατάσταση των σιδηροδρόμων της Ελλάδας…
(Ο ίδιος ο Μητσοτάκης επεσήμανε τις «χρόνιες καθυστερήσεις» στην υλοποίηση σιδηροδρομικών έργων.)
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με έκθεση του Βρετανικού Γραφείου Οδικών και Σιδηροδρόμων, που δημοσιεύθηκε στις 23 Φεβρουαρίου, και η οποία βασίζεται σε στοιχεία της περιόδου 2017-2021, το ελληνικό δίκτυο εγκυμονεί το υψηλότερο επίπεδο κινδύνου για τους επιβάτες στην Ευρώπη.
«Συνολικά, οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι συγκεντρώνουν τα υψηλότερα ποσοστά κινδύνου για τους επιβάτες ανά διανυόμενα σιδηροδρομικά χιλιόμετρα, καθώς και τον υψηλότερο κίνδυνο για τους εργαζόμενους και τους ανθρώπους που ταξιδεύουν πάνω από ισόπεδες σιδηροδρομικές διαβάσεις.
Μπορεί να φαίνεται μη ρεαλιστικό να συγκρίνουμε την Ελλάδα, μια χώρα με μικρό πληθυσμό, που πρόσφατα πέρασε μια μεγάλη οικονομική κρίση, με μια χώρα όπως η Γαλλία, η οποία φημίζεται για τις επενδύσεις της στους σιδηροδρόμους.
Παρ’ όλα αυτά, οι σιδηρόδρομοι της Ελλάδας αποτελούσαν μεγαλύτερο κίνδυνο για την ασφάλεια των επιβατών από αυτούς σε οποιαδήποτε χώρα του πρώην Ανατολικού Μπλοκ της Ευρώπης – τα επίπεδα επικινδυνότητας ξεπερνούν αυτά της Σλοβενίας και της Τσεχικής Δημοκρατίας τουλάχιστον κατά πέντε φορές.
Οι πιθανές αιτίες ποικίλλουν.
Ιδιωτικοποίηση
Ο ελληνικός σιδηροδρομικός φορέας, Hellenic Train, ιδιωτικοποιήθηκε το 2017… μετά από μια «διάσπαση» (ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΟΣΕ – ΓΑΙΟΣΕ).
Το τμήμα σιδηροδρομικών υποδομών, που εξακολουθεί να ανήκει στο Δημόσιο, εξακολουθεί να υποφέρει από υποχρηματοδότηση και παραμέληση.
Οι σιδηρόδρομοι της Ελλάδας παραμένουν χωρίς ηλεκτρονικό σήμα ή το πρότυπο συστημάτων προστασίας και προειδοποίησης.
Η εγκατάσταση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ελέγχου Τρένων, το οποίο υπολογίζει τις ασφαλείς μέγιστες ταχύτητες για τα τρένα και παρακάμπτει τον οδηγό σε περίπτωση υπέρβασης, επρόκειτο να εισαχθεί στην Ελλάδα.
Ωστόσο, καθυστερεί διαρκώς…
Ελλείψει τέτοιων εργαλείων, το σύστημα εκτελείται σε μεγάλο βαθμό χειροκίνητα, παρότι έχουν γίνει βήματα προς την αυτοματοποίηση.
Αυτά τα συστήματα, αν και πολύτιμα, δεν είναι ο μοναδικός σημαντικός παράγοντας για τη διατήρηση της σιδηροδρομικής ασφάλειας, λέει ο Vaibhav Puri, διευθυντής Τομεακής Στρατηγικής και Μετασχηματισμού στο Συμβούλιο Ασφάλειας και Ασφάλειας Σιδηροδρόμων της Βρετανίας.
«Υπάρχουν πολλά σιδηροδρομικά συστήματα που δεν λειτουργούν σωστά, καθώς και συστήματα που λόγω πολυπλοκότητας ενίοτε αποτυγχάνουν».
Εξίσου σημαντική, λέει, είναι η επικοινωνία που διασφαλίζει ότι συλλέγονται, ανταλλάσσονται και εξετάζονται δεδομένα για ατυχήματα, κινδύνους και παρ’ ολίγον ατυχήματα.
«Είναι ζωτικής σημασίας να εξετάζουμε όλες τις καταστάσεις κατά τις οποίες τα πράγματα δεν συνιστούν απαραιτήτως βέλτιστες πρακτικές, ακόμα κι αν δεν συμβεί κάποιο περιστατικό» καταλήγει ο Vaibhav Puri.
