Του Γεράσιμου Λιβιτσάνου
Έναν από τους πλέον εμβληματικούς νόμους των πρώτων χρόνων της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και του Ανδρέα Παπανδρέου προτίθεται να καταργήσει η κυβέρνηση. Πρόκειται για τον νόμο 1264/82 που τιτλοφορήθηκε «Για τον εκδημοκρατισμό του συνδικαλιστικού κινήματος και την κατοχύρωση των συνδικαλιστικών ελευθεριών των εργαζομένων», . Αυτό προκύπτει από τα όσα είπε στην συνέντευξη τύπου που παραχώρησε χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης παρότι δεν θέλησε να αποκαλύψει λεπτομέρειες. Πρόκειται για ένα νομοθέτημα που τον Ιούνιο του 1982 ψηφίστηκε από το ΠΑΣΟΚ και στηρίχθηκε σε σημαντικό βαθμό και από την αριστερά,. Χαρακτηρίστηκε ως ένας «από τους πιο προοδευτικούς νόμους στην Ευρώπη». Από τότε έως σήμερα καμία κυβέρνηση δεν προχώρησε στην αλλαγή του, συμπεριλαμβανομένων και τριών κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας: Την κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά, του Κώστα Καραμανλή αλλά και του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
Μεταξύ άλλων ο νόμος 1264/82 κατοχύρωσε το δικαίωμα της απεργίας, την προστασία από απολύσεις για συνδικαλιστικούς λόγους, την κατάργηση της εργοδοτικής ανταπεργίας (lock out), την οργανωμένη απεργοσπασία σε περίπτωση που μία απεργιακή κινητοποίηση κριθεί νόμιμη και σειρά άλλων παρεμφερών ζητημάτων. Θυμίζουμε ότι ο υπουργός Εργασίας που τον εισηγήθηκε ήταν ο μετέπειτα πρόεδρος της Βουλής, Απόστολος Κακλαμάνης. Με την πρωτοβουλία αυτή το ΠΑΣΟΚ αντικατέστησε τον εξαιρετικά αυτοαρχικό νόμο 330 του υπουργού Εργασίας επί κυβέρνησης Γεωργίου Ράλλη, Κωνσταντίνου Λάσκαρη. Πρόκειται για τον υπουργό Εργασίας που«έμεινε» στην σύγχρονη πολιτική ιστορία, για την γνωστή ρήση του περί του ότι … «δεν θα επιτρέψομεν την πάλην των τάξεων».
Οι δηλώσεις Μητσοτάκη
Το ότι στις προθέσεις της κυβέρνησης βρίσκεται η αντικατάσταση του συγκεκριμένου νόμου προκύπτει σαφώς από τα όσα απάντησε χθες σε σχετική ερώτηση ο πρωθυπουργός κατά την διάρκεια της συνέντευξης που παραχώρησε .
Όταν του ζητήθηκε να εξηγήσει την εννοούσε με την αναφορά του που έκανε στην προχθεσινή του ομιλία στην Θεσσαλονίκη σύμφωνα με την οποία «καταργούνται παρωχημένες ρυθμίσεις του προηγούμενου αιώνα» ο Κυριάκος Μητσοτάκης παρέπεμψε σε νομοσχέδιο που θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ένας συνδικαλιστικός νόμος, ο οποίος, εάν δεν κάνω λάθος, είχε ψηφιστεί το 1982, χρειάζεται επιτέλους κάποιον ουσιαστικό εξορθολογισμό». Αναφορά που σαφώς παραπέμπει στον 1264/82.
Η ίδια νομοθετική πρωτοβουλία όμως δεν θα αφορά μόνο τα συνδικαλιστικά δικαιώματα αλλά και την διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Όπως επισήμανε ο πρωθυπουργός «λίγοι θα είχαν αντίρρηση στο να μπορούν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι να έχουν περισσότερη ευελιξία, εφόσον το επιθυμούν οι ίδιοι, στο πώς κατανέμουν το χρόνο τους Χωρίς αυτό, σε καμία περίπτωση, να σημαίνει κατάργηση του 8ώρου». Είπε επίσης πως «μέσα στον επόμενο μήνα θα υπάρχει νομοσχέδιο για τα εργασιακά σε δημόσια διαβούλευση».
Θυμίζουμε ότι προεκλογικά ο πρωθυπουργός έχει ταχθεί υπέρ την επιχειρησιακών συμβάσεων που θα υπογράφονται μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων. Όπως χαρακτηριστικά είδε δηλώσει τον Μάϊο του 2019: «Όταν μία επιχείρηση συμφωνεί με τους εργαζόμενους – με επιχειρησιακή σύμβαση – να πάει από πενθήμερο σε επταήμερο, με τη σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων και με πολύ καλύτερες απολαβές και με αυξημένα δικαιώματα και συμφωνούν τα δύο μέρη, δεν κάνουμε τίποτε άλλο από το να αναγνωρίζουμε ότι είμαστε σε έναν κόσμο που αλλάζει και πρέπει εργαζόμενοι, επιχειρήσεις και κράτος, βέβαια, να προσαρμοστούν σε αυτή τη νέα πραγματικότητα»
Όπως φαίνεται πάντως η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται ότι το νομοθέτημα που προτίθεται να καταθέσει θα προκαλέσει σημαντικές αντιδράσεις τόσο σε πολιτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Όπως άλλωστε επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης «είναι βέβαιο ότι αμέσως θα ηχήσουν τα «τύμπανα του πολέμου», γιατί τα εργασιακά έχουν και μία εικόνα ταμπού για την Αντιπολίτευση, ως προς το πόσο επιδιώκει να τα σηκώνει».
Η αντιπολίτευση
Oι κυβερνητικές προσπάθειες αλλαγής του νόμου 1264/82 αναμένεται να προκαλέσουν την εναντίωση τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και του ΚΚΕ και του Μέρα 25. Ήδη άλλωστε σε σχόλιό της η αξιωματική αντιπολίτευση επισημαίνει πως ο πρωθυπουργός «προανήγγειλε νέα διάλυση των εργασιακών δικαιωμάτων». Επίσης από την πλευρά του ΚΚΕ εκτιμάται πως θα υπάρξουν «νέα χτυπήματα στη συνδικαλιστική δράση στα βήματα και των προηγούμενων νόμων για τοχτύπημα του δικαιώματος στην απεργία, αλλά και για την εκτίναξη της ευελιξίας».
Για την κυβέρνηση θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρει πολιτικά στηρίγματα στο Κίνημα Αλλαγής και να δημιουργηθούν συνθήκες ανάλογες της ψήφισης του νόμου για τον περιορισμό των πορειών, όπως έγινε φέτος το καλοκαίρι, όπου μάλιστα διαφοροποιήθηκαν από την κεντρική απόφαση του ΚΙΝ.ΑΛ ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Χάρης Καστανίδης. Η αιτία φυσικά είναι ότι πρόκειται για την κατάργηση ενός νόμου της περιόδου της «Αλλαγής» που έχει την προσωπική σφραγίδα του Ανδρέα Παπανδρέου. Ήδη άλλωστε σε αυτή την κατεύθυνση κινείται και η πρώτη αντίδραση της Χαριλάου Τρικούπη που σημειώνει ότι «ο κ. Μητσοτάκης προανήγγειλε ακόμη μια μεγάλη επίθεση σταεργασιακά δικαιώματα. Στο 8ωρο και στις συνδικαλιστικές ελευθερίες. Θα μας βρει δυναμικά απέναντι»
