Πολιτικά εμπόδια και ο πληθωρισμός που ανεβάζει το κόστος των projects ενδέχεται να οδηγήσουν σε επιβράδυνση της προόδου που κάνουν έως σήμερα οι χώρες που ευνοούνται περισσότερο από το Ταμείο Ανάκαμψης, από το 2023 και μετά, προειδοποιεί η Moody’s. Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, η Ελλάδα μπορεί να είναι ανάμεσα στις χώρες που έχουν προχωρήσει περισσότερο τις διαδικασίες, όμως την ίδια στιγμή, θεωρείται ευάλωτη εξαιτίας της χαμηλής ποιότητας των θεσμών της.
Σύμφωνα με τη Moody’s, Ισπανία και Ιταλία έχουν προχωρήσει περισσότερο από όλες τις χώρες στην υλοποίηση των εθνικών Σχεδίων Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας, καθώς έχουν ήδη υποβάλει αιτήσεις για την τρίτη δόση της χρηματοδότησης. Ακολουθούν η Κροατία και η Ελλάδα που έλαβαν τη δεύτερη δόση τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο αντίστοιχα. Πορτογαλία, Ρουμανία και Σλοβακία ζήτησαν τη δεύτερη δόση τους, ενώ χώρες όπως η Σλοβενία και η Εσθονία βρίσκονται ελαφρώς πίσω από το χρονοδιάγραμμα. Η Πολωνία και η Ουγγαρία εξακολουθούν να υστερούν σημαντικά λόγω της συνεχιζόμενης διαφωνίας με τις Βρυξέλλες για το κράτος δικαίου και τον έλεγχο της διαφθοράς.
Όπως τονίζουν οι αναλυτές, η σταθερή πρόοδος στην εκπλήρωση των προϋποθέσεων για την εκταμίευση των κεφαλαίων και η υλοποίηση των σχετικών επενδυτικών σχεδίων αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για τη στήριξη των οικονομιών των χωρών. Καθυστερήσεις στις αιτήσεις των κονδυλίων θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ικανότητα των κυβερνήσεων να έχουν πρόσβαση στο πλήρες ποσό που είναι διαθέσιμο μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης έως το 2026.
Έτσι, ενώ οι χώρες που ωφελούνται περισσότερο από το Ταμείο Ανάκαμψης βρίσκονται σε γενικές γραμμές εντός χρονοδιαγράμματος, η πρόοδος ίσως αποδειχθεί πιο δύσκολη το 2023 και τα επόμενα χρόνια, προειδοποιεί η Moody’s. Πολλά από τα ορόσημα που πρέπει να επιτύχουν οι κυβερνήσεις στηρίζονταν μέχρι στιγμής σε μεταρρυθμίσεις που υιοθετήθηκαν από την αρχή της πανδημίας και μπήκαν εκ των υστέρων στα εθνική Σχέδια Ανάκαμψης. Για να «ξεκλειδωθούν» μελλοντικές πληρωμές του Ταμείου Ανάκαμψης, οι κυβερνήσεις θα πρέπει όλο και περισσότερο να κάνουν πρόοδο σε νέους τομείς, που ίσως να αποδειχθούν πιο αμφιλεγόμενοι, τονίζουν οι αναλυτές.
Επιπλέον, ο οίκος βλέπει και πολιτικά εμπόδια, ειδικά με φόντο τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες.
Και τονίζει ότι οι διαδικασίες του project management και των δημόσιων προμηθειών ενδέχεται να επιβραδύνουν τον ρυθμό εισροής των κονδυλίων αυτών στις οικονομίες, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες που θα μπορούσαν να συναντήσουν τέτοια εμπόδια, με δεδομένη την χαμηλή ποιότητα των θεσμών της.
Την ίδια στιγμή, ο πολύ υψηλός πληθωρισμός σε όλη την Ε.Ε. θέτει σε κίνδυνο των υλοποίηση των projects που είχαν προγραμματιστεί και κοστολογηθεί από τις κυβερνήσεις το 2020-2021, ειδικά καθώς τα εθνικά σχέδια δεν αναπροσαρμόζονται αυτόματα στον πληθωρισμό.
Πάντως, η Moody’s τονίζει ότι το ύψος των προσφερόμενων κονδυλίων θα αποτελέσει ένα ισχυρό κίνητρο για να προχωρήσουν οι κυβερνήσεις τις μεταρρυθμίσεις και τα επενδυτικά τους σχέδια. Επιπλέον, οι αναλυτές περιμένουν ότι η Κομισιόν θα τηρήσει μεν αυστηρή στάση στο ζήτημα των μεταρρυθμίσεων, όμως θα προτιμήσει να μειώσει τα κονδύλια, αντίο να «παγώσει» εντελώς την καταβολή τους, εάν κάποιες προϋποθέσεις για κάποια συγκεκριμένη δόση δεν πληρούνται.
