Του Διονύση Τεμπονέρα
Μετά από αρκετά χρόνια η κοινωνική βάση του αριστερού και προοδευτικού χώρου, βρέθηκε σε ένα όμορφό θέατρο, να συζητάει για το πως θα ανατρέψουμε την Δεξιά.
Η συζήτηση αυτή τελικά, δεν αφορούσε πρόσωπα και στρατηγικές, αλλά πολίτες, κοινωνικούς φορείς, συλλογικότητες και κόμματα.
Ίσως σήμερα να μπήκαν τα θεμέλια για ένα πλατύ κοινωνικό «Μέτωπο Δημοκρατίας».
Θα δείξει. Υπάρχει δρόμος, υπάρχει όμως δημοκρατική αγωνία και ελπίδα.
Στην συζήτηση αυτή για το μέλλον του προοδευτικού χώρου ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ευτυχώς, δεν έλλειψε .
Προχωράμε μπροστά
Ακολουθεί η ομιλία μου στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Εφημερίδα των Συντακτών:
Φίλες και φίλοι καλησπέρα σας,
αρχικά, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την Εφημερίδα των Συντακτών, για την διοργάνωση της σημερινής εκδήλωσης.
Η σημερινή συζήτηση γίνεται χωρίς πολιτικές ανασφάλειες και αφουγκράζεται την αγωνία της προοδευτικής βάσης. Δεν επιτρέπεται άλλωστε, να μην συζητάμε δημοσίως, αυτό που συζητά όχι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αλλά και ολόκληρη η ελληνική κοινωνία: την ανάγκη σύγκλισης των προοδευτικών δυνάμεων.
Μοναδικό μας μέλημα, είναι να στηρίξουμε και να δυναμώσουμε το «σπίτι» μας, τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Ένας κοινωνικά ισχυρός πόλος με πρωταγωνιστή τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι η απάντηση των προοδευτικών δυνάμεων.
Επιτρέψτε μου να θέσω μερικά ερωτήματα και να επιχειρήσω μια προσέγγιση, με βάση και τον τίτλο της σημερινής εκδήλωσης:
1.Είναι άραγε, μια συζήτηση η σημερινή, που «επείγει»;
Η αλήθεια είναι, ότι η σημερινή συγκυρία είναι ιδιαίτερα δύσκολη για την Αριστερά και τον δημοκρατικό-προοδευτικό χώρο. Η παγκόσμια κοινότητα με ελάχιστες εξαιρέσεις, υφίσταται μια ακραία συντηρητική «στροφή». Ο νεοφιλελευθερισμός και η ακροδεξιά κερδίζουν έδαφος στην Ευρώπη και στον κόσμο. Οι πολυεπίπεδες και διαδοχικές κρίσεις, ενισχύουν τις αντιδραστικές αντιλήψεις και τον ακροδεξιό λαϊκισμό. Οι κατακτήσεις του κινήματος τα τελευταία 100 έτη, διέρχονται περίοδο έντονης αμφισβήτησης. Η κοινωνία βιώνει μια άνευ προηγουμένου κρίση αρχών και αξιών.
Η Ευρώπη υποβαθμίζεται συνεχώς, στον παγκόσμιο καταμερισμό κεφαλαίου και εργασίας και μαζί της υποβαθμίζονται και οι κοινωνικές-λαϊκές κατακτήσεις του τελευταίου αιώνα.
Στην Ελλάδα, για πρώτη φορά στην μεταπολίτευση, ο χώρος αριστερά του «κέντρου» καταγράφεται εκλογικά, με βάση και τα αποτελέσματα των πρόσφατων εθνικών εκλογών, μικρότερος από τον χώρο στα δεξιά του πολιτικού φάσματος. Πρόκειται για μια «καχεκτική ισορροπία» του πολιτικού συστήματος. Από τη μία βρίσκεται ένα πολύ ισχυρό, δεξιό κόμμα με διερευνώμενη συνεχώς εκλογική επιρροή και από την άλλη μια κατακερματισμένη και πολυδιασπασμένη αντιπολίτευση, που αδυνατεί αρθρώσει σύγχρονη, ολοκληρωμένη εναλλακτική πρόταση.
Επιπλέον, η ρευστοποίηση του πολιτικού περιβάλλοντος, η διάχυση των ταυτοτήτων, σε συνδυασμό με την αποδοχή των δεξιών πολιτικών, ενισχύουν την πολιτική κυριαρχία της ΝΔ, που τείνει να αποκτήσει χαρακτηριστικά ιδεολογικής ηγεμονίας. Είναι πλέον φανερό, ότι υφίσταται έλλειμμα Δημοκρατίας στη χώρα, σε κάθε επίπεδο. Η Κυβέρνηση της ΝΔ, πέρα από την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών στην Υγεία, στην Παιδεία, στην Δικαιοσύνη, στην Δημόσια Ασφάλεια και σε πολλούς άλλους τομείς, έχει στην ουσία επιβάλλει μια «εύθραυστη» πολιτική παντοκρατορία «υπό το βλέμμα» του Πρωθυπουργού. Ο κ.Μητσοτάκης ως εκφραστής και διαμεσολαβητής ενός ευρύτερου παρασιτικού συστήματος, σε αγαστή συνεργασία με τα εγχώρια και εξωχώρια ολιγαρχικά συμφέροντα, ξεπουλάει σε ξένους ομίλους τη δημόσια περιουσία και σταδιακά τις δυναμικές ελληνικές επιχειρήσεις, στραγγαλίζει κάθε δημοκρατικό θεσμό, παρακολουθεί παρανόμως τους πολιτικούς του αντίπαλους, νομοθετεί σε βάρος των ατομικών ελευθερίων και των δημοκρατικών δικαιωμάτων των πολιτών. Συνεπώς η ανάγκη για μία ρεαλιστική διέξοδο, επείγει περισσότερο από ποτέ.
2.Γιατί λοιπόν «απέναντι στον κ.Μητσοτάκη»;
Άραγε ο αντίπαλος είναι ο κ.Μητσοτάκης προσωπικά ή οι δεξιές πολιτικές που γεννούν τα προβλήματα και διευρύνουν τις ανισότητες; Θα έλεγα, ότι γύρω από τον Πρωθυπουργό, συσπειρώνεται ένα ευρύτερο επιχειρηματικό και πολιτικό σύστημα εξουσίας, που χτίζεται με την λογική ενός ακραίου, αντιδραστικού, νεοφιλελεύθερου αφηγήματος. Η Ν.Δ. δεν είναι πια η κεντροδεξιά παράταξη του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ενσωματώνει στο εσωτερικό της δυνάμεις, με αναφορά από την άκρα δεξιά έως και το λεγόμενο ακραίο «εκσυγχρονιστικό» κέντρο. Η συνθήκη αυτή δεν περιλαμβάνει μόνο επιχειρηματικά συμφέροντα. Περιλαμβάνει και κόμματα, που την κρίσιμη στιγμή, είναι βέβαιο, ότι θα λειτουργήσουν σαν «εφεδρείες».
Συνεπώς, το ‘’απέναντι στον Μητσοτάκη ποιος;’’ σύμφωνα και με τον τίτλο της εκδήλωσης, δεν μετατρέπει το ερώτημα σε μια προσωποκεντρική αντιπαράθεση αρχηγοκεντρικού χαρακτήρα, ούτε και μεταφράζεται σε ένα στείρο κομματικό ανταγωνισμό. Κάθε άλλο. Ο «μεσσιανισμός» στη συγκυρία που βρισκόμαστε, αλλά και ο αλληλοσπαραγμός του δημοκρατικού κόσμου, δεν βοηθάει σε μια στρατηγική διεξόδου.
3. Αναρωτιέμαι συνεπώς, αν το ορθό ερώτημα είναι απέναντι στο Μητσοτάκη «ποιος» ή απέναντι στον Μητσοτάκη «πως»;
Απέναντι στο νεοφιλελεύθερο, αντιλαϊκό, πολιτικό «Σύστημα Μητσοτάκη» είναι τώρα επιτακτική η ανάγκη, να συγκροτηθεί ένα δημοκρατικό κοινωνικό μέτωπο, ένα πλατύ «Μέτωπο Δημοκρατίας» με σαφείς αναφορές, με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, κοινωνικών φορέων και συλλογικοτήτων, αλλά και των υφιστάμενων κομμάτων, που αυτοπροσδιορίζονται στον προοδευτικό χώρο.
Στόχος του μετώπου είναι οι δυνάμεις αυτές, να λειτουργήσουν ενωτικά στην πράξη και στην πολιτική δράση, διατηρώντας παράλληλα(όσον αφορά τα κόμματα) τα ταυτοτικά στοιχεία τους και την διακριτή πολιτική τους αυτοτέλεια και φυσιογνωμία. Δεν προκρίνουμε την ανάγκη «συναντήσεων κορυφής» για αυτό και χαίρομαι που βλέπω σήμερα εδώ, πλήθος εκπροσώπων κοινωνικών φορέων. Κάτι τέτοιο, θα ήταν ανιστόρητο και απολίτικο έως και ακατόρθωτο, υπό την έννοια, ότι σε συνθήκες προεκλογικές, ειδικά τα κόμματα, βρίσκονται σε μια σχέση ανταγωνισμού μεταξύ τους, επιδιώκοντας να επεκτείνουν την εκλογική τους επιρροή. Η αδυναμία συγκρότησης πολιτικού μετώπου, μας οδηγεί μοιραία στο κοινωνικό μέτωπο. Και αυτή η προοπτική, περνάει αποκλειστικά, μέσα από την ελπιδοφόρα κοινωνική κινητικότητα.
Τώρα είναι η ώρα να απευθύνουμε ένα πλατύ, μαζικό «προσκλητήριο δημοκρατίας» σε όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους αφετηρίες και εντάξεις, στη βάση της υπεράσπισης της Δημοκρατίας, των Θεσμών και της Κοινωνίας. Τώρα είναι η ώρα για τη συγκρότηση ενός δημοκρατικού κοινωνικού μετώπου των «από κάτω» μέσα από μια μεγάλη κοινωνικοπολιτική πρωτοβουλία.
Τώρα είναι η ώρα των μεγάλων ιστορικών υπερβάσεων. Η κοινωνία δεν μπορεί να περιμένει, ούτε και ενδιαφέρεται ποιος θα είναι δεύτερος ή τρίτος, στις προσεχείς ευρωπαϊκές εκλογές. Για να ενεργοποιηθεί ο λαϊκός παράγοντας χρειάζεται ρεαλιστική προοπτική κυβερνητικής εξόδου, που προϋποθέτει την ανατροπή της Δεξιάς, πρώτα μέσα στην ίδια την κοινωνία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν μπορεί να αρνείται την πραγματικότητα, αλλά και τις γενετικές του καταβολές. Η ιστορία της Αριστεράς υπήρξε ανέκαθεν μια ιστορία όχι μόνο διασπάσεων, αλλά και μεγάλων συνθέσεων. Αυτός είναι και ο λόγος, που δεν συμμερίζομαι την απόφαση των πρώην συντρόφων μου, να αποχωρήσουν από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Σήμερα πολύ περισσότερο, χρειαζόμαστε πρόσθεση και όχι αφαίρεση, χρειαζόμαστε σύνθεση αλλά και υπέρβαση του χθες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ μόνο μπορεί να αναλάβει πολιτικές πρωτοβουλίες, στη κατεύθυνση της ανασύνθεσης και ανασύνταξης του προοδευτικού χώρου, χωρίς ίχνος μικροκομματικής ιδιοτέλειας. Επείγει να αναλάβουμε πρωτοβουλίες για τον άμεσο συντονισμό των δημοκρατικών δυνάμεων. Με διεργασίες που ξεκινούν από την βάση, για την δημιουργία σε όλη τη χώρα, «μετώπων δημοκρατίας» που θα διαμορφώνουν τους όρους της μεγάλης συνάντησης του προοδευτικού χώρου, με προγραμματική και πολιτική ενότητα, που θα στοχεύει στην προοδευτική διακυβέρνηση για την αλλαγή του υφιστάμενου πολιτικού και κοινωνικού μοντέλου, που οδηγεί σε ανισότητες και περιθωριοποίηση.
Είναι ανάγκη να ορίσουμε τις «σταθερές του μέλλοντος», μέσα από ένα minimum πλαίσιο αρχών, αξιών και στοχεύσεων, για την υπεράσπιση της δημοκρατίας και της κοινωνίας, της ζωής και του μέλλοντος του δικού μας, αλλά και των παιδιών μας.
Οι κοινωνικές διεργασίες πρέπει να αποτελέσουν τον προπομπό της δημιουργίας μιας εν δυνάμει πολιτικής, κυβερνητικής πρότασης των «από κάτω» που θα σηκώσει το λαό από τον καναπέ και θα δώσει προοπτική διεξόδου.
4.Το «Μέτωπο Δημοκρατίας» μπορεί να αποτελέσει μια «πειστική απάντηση των προοδευτικών δυνάμεων».
Το «Μέτωπο Δημοκρατίας» είναι το εργαλείο της ώσμωσης, που θα φέρει κοντά τους δημοκράτες πολίτες υπερβαίνοντας τις πολιτικές αγκυλώσεις της συγκυρίας και θα σχηματίσει μέσα από τις αναγκαιότητες τις προϋποθέσεις, για την συγκρότηση μιας ολοκληρωμένης εναλλακτικής πρότασης, στη βάση συγκεκριμένων αρχών.
Το «Μέτωπο Δημοκρατίας» συγκροτείται, στη βάση:
α)Της υπεράσπισης της εθνικής κυριαρχίας και οικονομικής ανεξαρτησίας της χώρας μακριά από την «μαύρη» περίοδο των μνημονίων και των αποτυχημένων πολιτικών.
β)Της υπεράσπισης της μεγάλης, λαϊκής, κοινωνικής πλειοψηφίας, των «από κάτω», των μη προνομιούχων, από τις πολιτικές της υποτίμησης της εργασίας, της βίαιης φτωχοποίησης των πολιτών, της υφαρπαγής της λαϊκής κατοικίας, της αποτροπής της ιδιωτικοποίησης της υγείας, της υπεράσπισης και της διεκδίκησης των μεγάλων βελτιωτικών αλλαγών στη λειτουργία του δημόσιου σχολείου και πανεπιστημίου.
γ) Συγκροτείται, ενάντια, στο πελατειακό-κομματικό κράτος και στην κομματικοδίαιτη επιχειρηματικότητα πάσης φύσεως. Συγκροτείται ενάντια σε όσους έχουν «μπάρμπα στην Κορώνη» και μαζί με όσους θέλουν αξιοκρατία και αμεροληψία στην λήψη των αποφάσεων.
δ) Συγκροτείται στη βάση της υπεράσπισης των δημοκρατικών θεσμών και των κατακτήσεων του λαϊκού κινήματος, καθώς και στην ανάγκη επέκτασης τους.
στ)Συγκροτείται στη βάση της υπεράσπισης του δικαιώματος να ζήσουμε σε ένα καλύτερο περιβαλλοντικά κόσμο, σε ένα κόσμο που η κλιματική κρίση απειλεί όχι μόνο την ποιότητα ζωής, αλλά την ίδια την επιβίωση των ανθρώπων και ιδιαίτερα των νέων και των παιδιών μας.
ζ)Συγκροτείται στη βάση της υπεράσπισης του δικαιώματος της κοινωνικής ασφάλειας των πολιτών, της διεκδίκησης μιας «κοινωνικής υπερηφάνειας».
5.Η λύση για τον προοδευτικό κόσμο θα προέλθει μέσα από έναν κοινωνικά ισχυρά ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Φίλες και φίλοι,
η ανωτέρω πρόταση μας δεν παραβλέπει, ούτε και αναιρεί την ιστορική παράδοση, την αυτοτέλεια και αυτονομία των κομμάτων του «προοδευτικού τόξου», ούτε φυσικά υποσκάπτει τις δημοκρατικά εκλεγμένες ηγεσίες τους. Αντιθέτως, τις φέρνει προ των ιστορικών ευθυνών τους. Μακριά από εμένα κάθε πρόθεση υπονόμευσης. Ας μην ψάχνουν μάταια ορισμένοι εσωτερικούς εχθρούς. Ο Στέφανος Κασσελάκης είναι εκείνος, που ως πρώτος μεταξύ ίσων, έχει την εντολή και την ευθύνη, να φέρει ξανά τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σε κυβερνητική «τροχιά».
Τα κόμματα του προοδευτικού χώρου είναι υποχρεωμένα να προχωρήσουν άμεσα σε συμπράξεις και συνεργασίες, απέναντι στα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα, μέσα και έξω από τη βουλή, συμβάλλοντας σε μια ηχηρή απαίτηση της ίδιας της κοινωνίας.
Για παράδειγμα:
1.Το αγροτικό κίνημα που είναι σε εξέλιξη, πρέπει να αγκαλιαστεί όχι με όρους κομματικής σκοπιμότητας, αλλά με ορίζοντα τις πραγματικές ανάγκες της αγροτιάς, στη βάση ενιαίων προοδευτικών προτάσεων, που θα δίνουν σταθερές και βιώσιμες λύσεις.
2.Η μάχη απέναντι στο νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και η στήριξη του δημόσιου πανεπιστημίου, δεν μπορεί παρά να ετεροκαθορίζει ταυτοτικά, όσους θέλουν να αποκαλούνται προοδευτικοί πολίτες.
3.Τα πεπραγμένα της κυβέρνησης της ΝΔ σε σχέση με το κράτος δικαίου και τους θεσμούς, δεν αφήνουν περιθώριο για διαιρέσεις. Οι προοδευτικές δυνάμεις οφείλουν να συντονιστούν και να αποτρέψουν τον περαιτέρω διεθνή διασυρμό της χώρας. Παράλληλα, οφείλουν να συνεργαστούν και να διεκδικήσουν να αποδοθεί δικαιοσύνη για το τραγικό έγκλημα των Τεμπών και για το σκάνδαλο των υποκλοπών.
Φίλες και φίλοι
τις τελευταίες μέρες γράφτηκαν πολλά, ακούστηκαν πολλά, ειπώθηκαν πολλά. Σε ότι με αφορά, θέλω να είμαι απολύτως ξεκαθαρός. Αντιλαμβάνομαι το ρόλο μου μου – επιτρέψτε μου παρακαλώ την υπερβολή – στην παράταξη, στην Αριστερά και στη χώρα, ως Προμηθέας και όχι ως Επιμηθέας.
Φίλες και φίλοι,
ο μόνος που φοβάται το σημερινό διάλογο και την σημερινή συζήτηση, για μια πειστική απάντηση των προοδευτικών δυνάμεων, είναι η ΝΔ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Είδαμε πρόσφατα, τον «άχαστο» κ.Μπακογιάννη, να καταρρέει από τον συντονισμό των δημοκρατικών δυνάμεων στην Αθήνα. Είδαμε τον πανίσχυρο κ. Αγοραστό, να γκρεμίζεται στην πολύπαθη Θεσσαλία, από τον δημοκρατικό κόσμο και τον Δημήτρη Κουρέτα.
Φίλες και φίλοι,
κάθε γενιά, έχει έναν αγώνα να δώσει. Ο αγώνας της δική μου γενιάς, όπως τον αντιλαμβάνομαι, είναι να συμβάλει δημιουργικά και αποφασιστικά, στην ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και της δημοκρατικής παράταξης.
Άλλωστε, εμείς στη ζωή μας «μερτικό» δεν ζητήσαμε ποτέ!
Φίλες και φίλοι,
Σήμερα ρίχνουμε ένα βότσαλο στην «λίμνη» της κοινωνικοπολιτικής ακινησίας. Σήμερα είμαστε συνεπείς και παρόντες, στη πρώτη μεγάλη συνάντηση του προοδευτικού κόσμου.
Δεν θα αφήσουμε να μπει η Αριστερά στο περιθώριο.
Δεν θα χαρίσουμε ούτε μια σπιθαμή δημοκρατίας στους φασίστες.
Δεν θα αφήσουμε να μας νικήσει η αποχή και η αδράνεια.
Θα γίνουμε ακόμα περισσότεροι, θα συντονιστούμε κοινωνικά, θα δώσουμε συνέχεια σε παρόμοιες πρωτοβουλίες, θα γίνουμε ένα παλλαϊκό Μέτωπο Δημοκρατίας και Δικαιοσύνης, που θα δώσει διέξοδο, ανάσα και ελπίδα στην ελληνική κοινωνία.
Σας ευχαριστώ όλους για άλλη μια φορά και ειδικότερα την ΕΦΣΥΝ για την σημερινή πρωτοβουλία.
Διονύσης Τεμπονέρας
Μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
