Του Μιχάλη Ψύλου
«Καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι αντιδρούν εδώ και τέσσερις μήνες στη συνέχιση της βοήθειας προς την Ουκρανία, ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν βρήκε έναν έξυπνο νέο τρόπο για να δώσει στις δυνάμεις της Ουκρανίας τα όπλα και τα πυρομαχικά που χρειάζονται για να υπερασπιστούν τη χώρα τους», γράφει το αμερικανικό περιοδικό Forbes.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα δωρίσουν παλιότερα πλεονάζοντα όπλα στην Ελλάδα, με αντάλλαγμα η Ελλάδα να δώσει στην Ουκρανία μερικά από τα δικά της πλεονάζοντα όπλα», εξηγεί το αμερικανικό περιοδικό. Πρόκειται για οπλικά συστήματα από το στρατιωτικό πλεόνασμα των ΗΠΑ, που θα είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα δωρεάν, σημειώνει το Forbes και προσθέτει:
Σύμφωνα με μια νομική αρχή στις ΗΠΑ, γνωστή ως Excess Defense Articles (EDA), επιτρέπεται στον αμερικανό πρόεδρο να δηλώσει ότι τα στρατιωτικά συστήματα πλεονάζουν, να τα τιμολογήσει δυνητικά σε μηδέν δολάρια και να τα παραχωρήσει σε συμμαχικές χώρες.
Τον Οκτώβριο, ο πρόεδρος Μπάιντεν ζήτησε από το Κογκρέσο τη χορήγηση νέας βοήθειας στο Κίεβο, ύψους περίπου 61 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Συναντά, όμως, μέχρι τώρα την απόρριψη από ορισμένους Ρεπουμπλικάνους, που μπορούν να μπλοκάρουν τη χρηματοδότηση για την Ουκρανία.
Ο σχετικός νόμος περιορίζει τις ετήσιες μεταφορές EDA στα 500 εκατομμύρια δολάρια. Ο ίδιος νόμος δεν υπαγορεύει την αξία που αποδίδει ο Πρόεδρος στα πλεονάζοντα όπλα. Σε επιστολή του προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, έκανε λόγο για «δωρεάν παραχώρηση».
Τα δώρα, στο πλαίσιο της EDA στην Ελλάδα, συνοδεύονται από ένα μεγαλύτερο πακέτο όπλων, που περιλαμβάνει 40 μαχητικά stealth Lockheed F-35, τα οποία η Ελλάδα αγοράζει για 8,6 δισεκατομμύρια δολάρια. «Σε αντάλλαγμα για όλα αυτά, οι Αμερικανοί θέλουν οι Έλληνες να δωρίσουν περισσότερα όπλα στους Ουκρανούς. «Συνεχίζουμε να ενδιαφερόμαστε για τις αμυντικές δυνατότητες που η Ελλάδα θα μπορούσε να μεταβιβάσει ή να πουλήσει στην Ουκρανία», έγραψε ο Μπλίνκεν στην επιστολή του.
Νέα ανταμοιβή
Οι Αμερικανοί μάλιστα πρόσφεραν άλλη μια ανταμοιβή, μόλις ολοκληρωθεί η δωρεά. «Εάν αυτά τα οπλικά συστήματα ενδιαφέρουν την Ουκρανία και εν αναμονή της αξιολόγησης της θέσης και της αξίας τους από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, η Ουάσιγκτον μπορεί να διερευνήσει τη δυνατότητα για πιθανή πρόσθετη χρηματοδότηση έως και 200 εκατομμυρίων δολαρίων για την Ελλάδα».
Όπως αναφέρει το Forbes, «ο ελληνικός στρατός χειρίζεται ή διατηρεί σε αποθήκες μια σειρά πρώην σοβιετικών όπλων, που θα ήταν άμεσης αξίας για τον ουκρανικό στρατό – ιδίως συστοιχίες πυραύλων S-300 και Hawk και αντι-αεροπορικά πυροβόλα αεράμυνας ZU-23-2. Επίσης, πυρομαχικά για όλα αυτά τα συστήματα.
Ισορροπία με την Τουρκία
«Η χορήγηση των αμερικανικών οπλικών συστημάτων στην Ελλάδα είναι μια λεπτή υπόθεση, καθώς λόγω των εντάσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες συνήθως προσφέρουν και στις δύο χώρες νέα όπλα, ταυτόχρονα – και σε περίπου την ίδια ποσότητα», αναφέρει το Forbes.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που, ταυτόχρονα με την ελληνική συμφωνία, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ενέκρινε τη χορήγηση στην Τουρκία 40 νέων μαχητικών Lockheed F-16 και 79 κιτ αναβάθμισης για παλαιότερα F-16, συν πυρομαχικά για τα μαχητικά, συνολικής δαπάνης 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Το αμερικανικό σχέδιο εξοπλισμού της Ουκρανίας μέσω Ελλάδας είναι παρόμοιο με το πρόγραμμα «Ringtausch» της Γερμανίας, που έχει επιταχύνει την παράδοση στην Ουκρανία δεκάδων αρμάτων μάχης και άλλων βαρέων όπλων. «Το ίδιο θα μπορούσε να κάνει και το σχέδιο Μπάιντεν, δυνητικά σε ακόμη μεγαλύτερη κλίμακα», γράφει το γερμανικό δίκτυο N-tv. «Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα με παλιά όπλα που μπορεί να τα δώσει στην Ουκρανία, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες προσφέρουν κάτι σε αντάλλαγμα».
Βρετανική πίεση στη Γερμανία
«Η Γερμανία εξετάζει το ενδεχόμενο να “ανταλλάξει” πύραυλους κρουζ για την Ουκρανία», γράφει το γερμανικό δίκτυο στην ηλεκτρονική του σελίδα.
Σύμφωνα επίσης με το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων, το Λονδίνο πιέζει τη Γερμανία να χορηγήσει στη Βρετανία, τη Γαλλία και σε άλλους εταίρους στο ΝΑΤΟ πυραύλους κρουζ Taurus. Στη συνέχεια, αυτές οι χώρες θα εξάγουν πυραύλους στην Ουκρανία.
Η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt ανέφερε, επίσης, επικαλούμενη διπλωμάτες και κυβερνητικούς αξιωματούχους στο Βερολίνο, ότι «η Μεγάλη Βρετανία είχε ήδη προσφερθεί να προμηθεύσει στην Ουκρανία περισσότερους από τους πυραύλους κρουζ Storm Shadow σε αντάλλαγμα για τους γερμανικούς πυραύλους κρουζ Taurus».
Η Καγκελαρία απέφυγε να σχολιάσει τα δημοσιεύματα αυτά. Ωστόσο, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, κύκλοι του κυβερνητικού συνασπισμού είπαν ότι αυτή θα ήταν μια «βιώσιμη επιλογή». Σύμφωνα με πληροφορίες του «Spiegel», η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι ανοιχτή σε μια τέτοια ανταλλαγή πυραύλων και ήδη είναι σε εξέλιξη συζητήσεις με το Λονδίνο.
