Όλες οι αλλαγές στα κόκκινα δάνεια – Τι πρέπει να ξέρουν οι αδύναμοι δανειολήπτες. Μέτρα για την προστασία των ευάλωτων δανειοληπτών, την ενίσχυση της διαφάνειας στην ενημέρωση των δανειοληπτών από τους servicers και την ενδυνάμωση του ανταγωνισμού εντός του τραπεζικού συστήματος φιλοδοξεί να θεσμοθετήσει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μέσα από το σχέδιο νόμου που τέθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση.
Το νομοσχέδιο εισάγει ρυθμίσεις οι οποίες, ανάμεσα σε άλλα, δημιουργούν ένα νέο πλέγμα υποχρεώσεων σχετικά με την ενημέρωση των πολιτών από τους servicers, επιφέρουν ουσιαστικές αλλαγές στον εξωδικαστικό μηχανισμό, στην πτωχευτική διαδικασία και στον φορέα απόκτησης ακινήτων, θωρακίζοντας τους ευάλωτους οφειλέτες, ενώ προωθούν και τη χορήγηση δανείων από μη τραπεζικούς φορείς.
Οι ρυθμίσεις συνοψίζονται σε οκτώ παρεμβάσεις:
Servicers: Καθίσταται υποχρεωτική η παροχή από τους servicers προσωποποιημένης και αναλυτικής ενημέρωσης προς τους οφειλέτες για το ύψος της οφειλής, το ιστορικό των πληρωμών, τις δόσεις, το επιτόκιο της ρύθμισης κ.λπ. Η ενημέρωση θα πρέπει να παρέχεται μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας (κατ’ αναλογία με το web-banking των τραπεζών) που θα ενημερώνεται τουλάχιστον σε μηνιαία βάση και η οποία θα πρέπει να έχει τεθεί σε λειτουργία το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου 2024. Παράλληλα, προβλέπονται ποινές που μπορεί να φτάνουν από την επιβολή προστίμου έως και 500.000 ευρώ μέχρι και την ανάκληση της άδειας λειτουργίας των εταιριών που δεν θα συμμορφωθούν με το νέο πλέγμα λειτουργίας και τους κανόνες για τον σεβασμό και την προστασία των οφειλετών.
Εξωδικαστικός μηχανισμός: Αυτόματα και υποχρεωτικά θα πρέπει να γίνεται δεκτή η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών από το σύνολο των πιστωτών. Ο οφειλέτης διατηρεί το δικαίωμα να απορρίψει την πρόταση, ενώ οι πιστωτές μπορούν να την προσβάλουν στα δικαστήρια, εφόσον διαθέτουν στοιχεία ότι παράμετροι της αίτησης δεν είναι αληθινές. Έτσι, θωρακίζεται η προστασία για τους ευάλωτους προβλέποντας και παράλληλα δημιουργούνται δικλίδες ασφαλείας για την διαπίστωση όσων είναι πραγματικά ευάλωτοι και όχι κακοπληρωτές. Επιπρόσθετα, για το σύνολο των οφειλετών που έχουν δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση βελτιώνεται ο αλγόριθμος από τον οποίο προκύπτει το ύψος της διαγραφής και της οφειλής μέσω του εξωδικαστικού. Η συγκεκριμένη ρύθμιση, που θα έρθει με υπουργική απόφαση μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, οδηγεί σε μείωση έως 28% της ρυθμιζόμενης οφειλής από δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση. Τέλος, με τον ίδιο τρόπο θα οριστεί σε 3% σταθερό για τρία έτη το επιτόκιο των ρυθμίσεων, ενώ επεκτείνεται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό στα πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει, μέσω της συμπλήρωσης της διάταξης και της άμεσης έκδοσης της σχετικής υπουργικής απόφασης.
Πληρωμές με IRIS: Επέκταση των συναλλαγών που υλοποιούνται μέσω του συστήματος άμεσων πληρωμών (IRIS). Ειδικότερα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι υποχρεούνται να συνδέσουν τον επαγγελματικό τους λογαριασμό με σύστημα άμεσων πληρωμών.
Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων: Αίρεται η υποχρέωση του οφειλέτη να πληρώσει τα μισθώματα των 12 ετών σε περίπτωση που ασκήσει νωρίτερα το δικαίωμα επαναγοράς. Παράλληλα, ο φορέας θα αποκτά τα ακίνητα με έκπτωση 30% επί της εμπορικής τους αξίας ή της τιμής πρώτης προσφοράς. Από την έκπτωση αυτή θα μπορεί να επωφεληθεί στο μέλλον και ο οφειλέτης κατά την άσκηση του δικαιώματος επαναγοράς, όπως θα προσδιοριστεί στη σχετική υπουργική απόφαση.
Πτωχευτικός: Προβλέπεται ότι με την υποβολή της αίτησης πτώχευσης αναζητούνται αυτομάτως τα οικονομικά στοιχεία του οφειλέτη από δημόσιους φορείς και τράπεζες, ενώ όποια σφάλματα σε στοιχεία μπορούν να διορθωθούν κατά τη συζήτηση της αίτησης πτώχευσης ώστε να μην κηρύσσεται απαράδεκτη. Επιπρόσθετα, μπαίνει ένα σαφές τέλος στη διαδικασία της πτώχευσης με τη διαπίστωση της επέλευσης της απαλλαγής του πτωχού με πράξη του εισηγητή δικαστή.
Μητρώου Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους: Στο Μητρώο θα καταχωρίζονται δεδομένα από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς παροχής πίστωσης προκειμένου να προσδιοριστούν με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια το σύνολο του ιδιωτικού χρέους και οι τάσεις διακύμανσής του ώστε να αναβαθμιστεί η δυνατότητα παρέμβασης της Πολιτείας, όταν χρειάζεται, με τα κατάλληλα εργαλεία.
Στα «μανταλάκια» οι επιχειρήσεις: Άμεση δημοσιοποίηση των επωνυμιών επιχειρήσεων στις οποίες η Τράπεζα της Ελλάδος εντοπίζει παραβάσεις της νομοθεσίας. Η ΤτΕ δεν θα είναι πλέον υποχρεωμένη να αναμένει την έκβαση τυχόν δικαστικών προσφυγών πριν προχωρήσει σε δημοσιοποίηση παραβάσεων προκειμένου να διευκολυνθεί η άμεση ενημέρωση του κοινού για παραβατικές συμπεριφορές που θα επηρέαζαν και τις επιλογές του.
