Του Βασίλη Γαλούπη
Μέχρι τις εκλογές ήταν ο «μπαμπούλας» του ΣΥΡΙΖΑ που έκανε την εύκολη δουλειά όταν στριμωχνόταν ο πρωθυπουργός. Η σύγκριση έδινε απανωτές νίκες στην κυβέρνηση, ακόμα και στις στραβοτιμονιές της, απέναντι σε έναν παρηκμασμένο αντίπαλο που δεν είχε να καυχιέται για πολλά.
Η κάλπη, όμως, ανέτρεψε αναπάντεχα αυτόν τον στρωμένο δρόμο. Το αποτέλεσμα των εκλογών έλιωσε το αντίπαλο δέος. Από τα τέλη Ιουνίου, ο Μητσοτάκης έχει πια να αναμετρηθεί μόνο με το δικό του μπόι. Πήχης έγινε ο αξύριστος εαυτός του, όχι τα capital controls ή το Μάτι. Και η μονάκριβη εικόνα, που με πολύ μόχθο έχτιζε για μια τετραετία, έσπασε σε χίλια κομμάτια.
Αρκούσε μόλις ένα δίμηνο από τις εκλογές για να αναδυθεί η οσμή αποσύνθεσης μιας -υποτίθεται- «φρέσκιας», αλλά και πλέον έμπειρης κυβέρνησης. Ο Μητσοτάκης έγινε ο πρώτος πρωθυπουργός που κυβερνά χωρίς υπαρκτή αντιπολίτευση, αξιωματική ή μη, αλλά με το που έφυγαν τα «φαντάσματα» από τη μέση αυτά που έμειναν είναι η γύμνια του, ένα πολυφορεμένο μαγιό και δύο λάθος μπότες. Σε κοινή θέα πια.
Κανείς δεν απέμεινε σήμερα για να τον κατηγορήσει ο Μητσοτάκης, όπως έκανε μεθοδικά επί μια ολόκληρη τετραετία για να απομακρύνεται από τις δικές του ευθύνες. Το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο πέθανε μαζί με το 18% της Κουμουνδούρου, και στο ΠΑΣΟΚ, με αυτό το μίζερο 12%, δεν μπορεί να φορεθεί το κοστούμι του νέου «μπαμπούλα». Ηρθε η ώρα ο Μητσοτάκης να ζυγιστεί με το δικό του κυβερνητικό έργο – και χάνει κατά κράτος.
Η μεγαλύτερη ήττα του έχει να κάνει ασφαλώς με τις πυρκαγιές. Πήρε τις εκλογές του 2019 με μια από τις «σημαίες» να είναι η τραγωδία στο Μάτι, την οποία εκμεταλλεύθηκε επικοινωνιακά καθ’ όλη την τότε προεκλογική περίοδο. Ο Μητσοτάκης είχε δύο χρόνια μέχρι το καλοκαίρι του 2021 για να κάνει τις πρώτες διορθωτικές κινήσεις. Δεν έπραξε τίποτα και η Ελλάδα έχασε 1.300.000 στρέμματα. Μισό νησί, η Εύβοια, «εξαφανίστηκε» από τον χάρτη.
Μετά την περιβαλλοντική καταστροφή του 2021, ο Μητσοτάκης, με τις δήθεν οικολογικές ευαισθησίες και τα περί… πράσινης ανάπτυξης που παπαγαλίζει, εννοώντας μόνο πράσινες μπίζνες, υποσχέθηκε ότι δεν θα ξανασυμβεί τέτοια τραγωδία.
Εφτιαξε το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και έκανε αμέσως «μεταγραφή αεροδρομίου» από την Κύπρο τον Στυλιανίδη, τον «Μέσι της διαχείρισης κρίσεων», όπως τον παρουσίαζαν τα φιλομητσοτακικά ΜΜΕ. Ταυτόχρονα, έβαλε μπροστά για την Εύβοια το μεγαλόπνοο πρότζεκτ του Σταύρου Μπένου, του «Μαραντόνα της Καλαμάτας».
Σήμερα, δύο χρόνια μετά, αποδεικνύεται ότι το σχέδιο Μπένου ήταν μια φούσκα – ούτε μισό έργο δεν έχει γίνει στην Εύβοια. Και το έργο του Στυλιανίδη άφησε πίσω του καμένη γη 1.500.000 στρεμμάτων. Τα αποκαΐδια της θητείας του τα μυρίζουμε σήμερα.
Γυρίζοντας το κεφάλι του προς τα πίσω ο Μητσοτάκης δεν βλέπει πια το Μάτι, για το οποίο καταδικάστηκε έτσι κι αλλιώς ο ΣΥΡΙΖΑ. Το 2018 είναι πλέον πολύ μακριά σε πολιτικό χρόνο.
Βλέπει, όμως, πεντακάθαρα την Εύβοια. Βλέπει το «μαϊμού» πρότζεκτ Μπένου. Βλέπει τον Στυλιανίδη. Βλέπει τις δικές του δεσμεύσεις ότι δεν θα ξανασυμβούν αυτά. Βλέπει το επιτελικό κράτος του. Βλέπει ρεκόρ καμένων στρεμμάτων. Ολα δικά του έργα είναι. Κι ακούει τη νοσηρή δήλωσή του από το 2021: «Τώρα μετράμε καμένα στρέμματα, στο Μάτι μετρούσαμε φέρετρα».
Στον πάτο της φαρέτρας των επικοινωνιολόγων του απέμειναν μονάχα κάποια fake news, ακριβώς ίδια με τις προηγούμενες φορές και χιλιοειπωμένα. Ταιριάζουν – δεν ταιριάζουν με την περίσταση, αυτά παίζει και τώρα το κασετόφωνο του Μαξίμου. Το αφήγημα, όμως, είναι άτσαλα κεντημένο. Και η αποδόμησή του είναι εύκολη, όσο και συντριπτική.
Οι 28 νεκροί των φετινών πυρκαγιών
«Πρώτη μας προτεραιότητα ήταν και παραμένει η προστασία της ανθρώπινης ζωής» (Μητσοτάκης, 25/8/21)
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Στις πυρκαγιές του Ιουλίου σκοτώθηκαν οι δύο πιλότοι του παμπάλαιου Canadair στην Κάρυστο, Χρήστος Μουλάς και Περικλής Στεφανίδης. Ενας 41χρονος κτηνοτρόφος, που είχε πάει να σώσει τα ζωντανά του, βρέθηκε νεκρός στην Κάρυστο, μια εγκλωβισμένη γυναίκα που διέμενε σε τροχόσπιτο στο Χοιροστάσι Μαγνησίας στον Αλμυρό, ένας 47χρονος κτηνοτρόφος στον Αγιο Γεώργιο Φερών κι ένας εθελοντής πυροσβέστης στον Αρχάγγελο Ρόδου.
Στις τωρινές πυρκαγιές του Αυγούστου, απώλειες σε ανθρώπινες ζωές είναι 18 μετανάστες στον Εβρο, ένας 80χρονος βοσκός κι ένας μετανάστης στη Λευκίμμη Εβρου, που πέθαναν από αναθυμιάσεις, κι ένας κτηνοτρόφος στον Πρόδρομο Βοιωτίας. Στις 6 Αυγούστου υπέκυψε κι ένας 67χρονος μελισσοκόμος, που είχε υποστεί σοβαρά εγκαύματα στην πυρκαγιά της Κάτω Τιθορέας, τον Ιούλιο, και ήταν διασωληνωμένος. Συνολικά, τα γνωστά θύματα έως τώρα στις φετινές πυρκαγιές είναι 28.
Από το 1980-2020 είχαν χάσει τη ζωή τους σε πυρκαγιές 250 άνθρωποι.
«Χρυσάφι» για εναέρια μέσα, «άνθρακας» ο συντονισμός
«Διαπιστώσαμε ότι χρειαζόμαστε και περισσότερα εναέρια μέσα – θα επενδύσουμε σε καινούργια πυροσβεστικά αεροσκάφη. Θα κινηθούμε ταχύτατα για απόκτηση και ενοικίασή τους» (25/8/21, Κυριάκος Μητσοτάκης, πρωθυπουργός)
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Οπως αποκάλυψε αυτές τις ημέρες η δημοσιογραφική ερευνητική ομάδα Data Journalists, το 2023 η χώρα μας έχει μισθώσει αριθμό-ρεκόρ εναέριων μέσων πυρόσβεσης, τα οποία φτάνουν τα 51, ενώ μαζί με τα 40 αεροσκάφη του εθνικού εναέριου στόλου συνολικά είναι 91.
Ο αριθμός των αεροσκαφών που έχουν μισθωθεί για φέτος έχει κόστος που αγγίζει τα 101.000.000 ευρώ. Εάν σε αυτό συνυπολογιστεί και το κόστος από τις ώρες πτήσης των εναέριων μέσων, τότε το τελικό κόστος πρόκειται να ξεπεράσει τα 200.000.000 ευρώ. Την τελευταία πενταετία, το κόστος από τη μίσθωση εναέριων μέσων πυρόσβεσης ξεπερνά τα 500.000.000 ευρώ, σύμφωνα με τις πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις. Παρά ταύτα, τα καμένα στρέμματα αυξάνονται επειδή δεν υπάρχουν συντονισμός δράσης και σχέδιο πρόληψης.
«Η αιτία που ζει ακραίες πυρκαγιές η Μεσόγειος είναι ότι η ξηρασία είναι μεγαλύτερη από ποτέ» (25/7/23, Χρήστος Ζερεφός, ομότιμος καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας στο ΑΠΘ)
Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Το επιχείρημα αυτό το ενστερνίζονται και στην κυβέρνηση, στην οποία κάνουν λόγο για το «χειρότερο καλοκαίρι», θεωρώντας ότι χτυπά τη Μεσόγειο η κλιματική κρίση. Ομως, τα επίσημα ευρωπαϊκά στοιχεία δείχνουν ότι οι επικίνδυνες πυρκαγιές άνω των 300 στρεμμάτων φέτος στην Ελλάδα είναι κάτω από τον μέσο όρο.
Κάθε χρόνο έχουμε μέσο όρο 56,5 πυρκαγιές, ενώ φέτος έως τώρα έχουμε μόνο 44. Κάτω από τον μέσο όρο τους είναι τόσο η Ιταλία όσο και η Πορτογαλία. Στην Ισπανία έχουν όντως μεγάλη αύξηση, με 340 φωτιές φέτος σε σχέση με τον μέσο όρο των 192, όμως εκεί δεν υπάρχει αύξηση των καμένων εκτάσεων συγκριτικά με τις προηγούμενες χρονιές. Απλά οι ελληνικές φωτιές αφήνονται να σβήνουν πάντα στη θάλασσα και γι’ αυτό κατακαίνε τα πάντα στο πέρασμά τους.
Μακράν πρώτη σε καμένα στρέμματα η Ελλάδα σε Ευρώπη, Αφρική και Μέση Ανατολή
«Ζούμε πολύ επικίνδυνες ημέρες του καλοκαιριού στη χώρα μας, όπως και σε ακόμη εννέα χώρες της Μεσογείου που δοκιμάζονται εξίσου σκληρά. Κάτω από ακρότατες συνθήκες καύσωνα και παράλληλα ισχυρών ανέμων» (26/7/23, Βασίλης Κικίλιας, υπουργός Πολιτικής Προστασίας)
Με τα τελευταία δεδομένα από το επίσημο ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών EFFIS της Ε.Ε., στην Ελλάδα έχουν καεί 1.440.000 στρέμματα. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί στο εξωπραγματικό 1,09% των δασικών εκτάσεων της χώρας μας. Δηλαδή, μέσα στο 2023 έχει εξαφανιστεί πάνω από το 1% των δασών μας, πολλά εξ αυτών παρθένα και πανάρχαια.
Και σε απόλυτους αριθμούς η Ελλάδα είναι, δυστυχώς, η πρώτη σε καμένα φέτος απ’ όλες τις χώρες της Ευρώπης (Ε.Ε. και εκτός Ε.Ε.), της Β. Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Η δεύτερη και η τρίτη χώρα είναι τριπλάσιες και τετραπλάσιες σε έκταση από την Ελλάδα. Η Ισπανία, όμως, έχει 810.000 στρέμματα και η Ιταλία (0,16% των δασών) και η Ιταλία 606.000 καμένες εκτάσεις (0,20% των δασών). Σε καμία χώρα οι καταστροφές δεν ξεπερνούν το 0,3% των καμένων δασών της μέσα στο 2023.
Καταρρίπτεται, λοιπόν, το «επιχείρημα» ότι τα ίδια βιώνουν ακόμα εννέα χώρες της Μεσογείου. Μόνο η Ελλάδα καίγεται και όλες οι άλλες χώρες είναι είτε κάτω είτε κοντά στον μέσο όρο τους. Η Ελλάδα είναι τρεις φορές πάνω από τον μέσο όρο της (434.000 ανά έτος).
Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος της Ιταλίας είναι 542.000 καμένα στρέμματα ετησίως, και φέτος είναι στα 600.000. Ο μέσος όρος της Ισπανίας είναι 810.000 κατεστραμμένα στρέμματα ετησίως, και φέτος είναι στα 818.000. Και ο μέσος όρος της Πορτογαλίας είναι 972.000 στρέμματα, ενώ φέτος έχουν καεί μόνο 258.000.
Τα φετινά καμένα στην Ελλάδα αναλογούν στην έκταση ολόκληρης της Ρόδου ή του νομού Πιερίας ή του νομού Θεσπρωτίας.
Μαύρο ρεκόρ: 3.500.000 καμένα στρέμματα στα πέντε καλοκαίρια Μητσοτάκη
«Σκεφτείτε ότι προηγούμενες αντιπυρικές περιόδους το πολύ δύο ή τρεις μέρες ήταν με ακραίο κίνδυνο. Ποτέ ξανά δεν έχουμε φτάσει σε τόσο πολλές μέρες και ακόμα είμαστε λίγο πριν από το τέλος Αυγούστου. Είναι προφανές ότι, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί οι συνθήκες, οφείλεις κάθε χρόνο να έχεις περισσότερα μέσα, περισσότερους πυροσβέστες και βέβαια ακόμα πιο εξελιγμένα επιχειρησιακά σχέδια» (22/8/23, Παύλος Μαρινάκης, κυβερνητικός εκπρόσωπος)
Ο εκπρόσωπος του Μαξίμου ξεχνά ότι και οι πυρκαγιές του 2021 τον Αύγουστο ξέσπασαν. Και τότε η κυβέρνηση επικαλέστηκε ακραίες καιρικές συνθήκες. Ομως, τα πεπραγμένα της κυβέρνησης Μητσοτάκη αφορούν πια μια πενταετία. Η κυβέρνηση είναι ανίκανη να περιορίσει τις φωτιές. Γι’ αυτό και ο απολογισμός της είναι ένα ολοκαύτωμα άνευ προηγουμένου.
Στις 10 αντιπυρικές σεζόν πριν αναλάβει ο Μητσοτάκης, δηλαδή από το 2009 έως το 2018, τα καμένα στρέμματα στην Ελλάδα ήταν 2.931.607, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Πυροσβεστικής. Η χειρότερη χρονιά ήταν το 2012, με 500.000 στρέμματα. Ο μέσος όρος της 10ετίας ήταν 293.000 στρέμματα ανά έτος. Η κλιματική αλλαγή υφίστατο στον ίδιο βαθμό που επηρεάζει το περιβάλλον και σήμερα – δεν έχει αλλάξει κάτι από το 2011 και το 2015.
Στα πέντε καλοκαίρια διακυβέρνησης Μητσοτάκη έχουν καεί 3.500.000 στρέμματα. Κι όλα αυτά ενώ δεν έχουν υπολογιστεί οι καταστροφές των τελευταίων ημερών. Ο μέσος όρος είναι 700.000 στρέμματα ανά έτος. Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τις επίσημες μετρήσεις της Ε.Ε., ο μέσος όρος της χώρας μας από το 2006-2022 είναι 434.000 στρέμματα.
Συγκεκριμένα:
- 2019: 162.758 στρέμματα
- 2020: 222.154 στρέμματα
- 2021: 1.332.141 στρέμματα
- 2022: 285.636 στρέμματα
- 2023: 1.440.000 στρέμματα
Καμία κλιματική αλλαγή ή «κρίση», όπως αρέσκονται να τη βαφτίζουν στην κυβέρνηση για να δικαιολογούν τα αδικαιολόγητα, δεν προκαλεί τέτοιες καταστροφές. Οι αριθμοί αποδεικνύουν πως η πενταετία της διακυβέρνησης Μητσοτάκη είναι αυτή που έχει αποψιλώσει κάθε έννοια πρόληψης, κεντρικού σχεδιασμού και συντονισμένης δράσης για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Ποτέ άλλοτε δεν συνέβαινε τέτοια ανθρακοποίηση του περιβάλλοντος με τέτοια συχνότητα. Τα 2.700.000 στρέμματα του 2007 παραμένουν η χειρότερη επίδοση, όμως ακολουθούν αμέσως μετά αυτές της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το 2023 και το 2021.
