Ο κίνδυνος να θυσιαστεί η Κύπρος προκειμένου οι Αμερικανοί να «κλείσουν όπως ,όπως» τα «θέματα» της ανατολικής Μεσογείου, «πατώντας» στην ουκρανική κρίση και στην ανάγκη ενεργειακής απεξάρτησης των συμμάχων τους από τη Ρωσία , είναι υπαρκτός.
Ένα δημοσίευμα του cyprusmail.com επιβεβαιώνει αυτές τις ανησυχίες, ειδικά μετά από τις επισκέψεις της υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Β.Νούλαντ.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα οι ΗΠΑ θα πιέσουν την Κύπρο σε ενεργειακή συνεργασία με την Τουρκία ή θα την αφήσουν εκτός των όποιων ενεργειακών σχεδιασμών.
«Η διευθέτηση του Κυπριακού ενδέχεται να μην αποτελεί πλέον προϋπόθεση για ενεργειακή συνεργασία μεταξύ των χωρών της ανατολικής Μεσογείου, όπως προέκυψε από την επίσκεψη της υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ», γράφει το δημοσίευμα και προσθέτει:
«Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει καταστήσει τον τερματισμό της εξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια επείγον ζήτημα για τις ΗΠΑ και την ΕΕ που φαίνονται αποφασισμένες να κάνουν χρήση των αποθεμάτων φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο, παρόλο που οι ποσότητες είναι σχετικά μικρές.
Σε συνέντευξή της στην εφημερίδα Hurriyet, κατά την επίσκεψή της στην Τουρκία, η Νούλαντ είπε: «Μεταξύ των πραγμάτων που αναδεικνύει αυτός ο πόλεμος, είναι η ανάγκη για όλες τις χώρες που εξακολουθούν να έχουν υψηλή ποσότητα εισαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Ρωσία να βρουν τρόπους γρήγορης απεξάρτησης».
Δεν διευκρίνισε με ποιους τρόπους η Τουρκία, η οποία καλύπτει περίπου το 50% των αναγκών της σε φυσικό αέριο με εισαγωγές από τη Ρωσία, θα απεξαρτηθεί, αλλά μίλησε για τις προσπάθειες Τουρκίας και Ισραήλ για εξομάλυνση των σχέσεων τους που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ενεργειακή συνεργασία μεταξύ των δύο.
«Υπήρχαν ευκαιρίες στην ανατολική Μεσόγειο, κάποιες που αφορούσαν στενούς γείτονες της Τουρκίας, κάποιες αφορούσαν νέες εξερευνήσεις και αγωγούς», είπε στη Hurriyet. «Θέλουμε ιδιαίτερα να βοηθήσουμε την Τουρκία και τον στόχο της να απεξαρτηθεί από τη ρωσική ενέργεια», πρόσθεσε.
Πριν από την επίσκεψη της Nuland στην Κύπρο υπήρχαν εικασίες ότι οι ΗΠΑ θα προσπαθούσαν να ξεκινήσουν τις συνομιλίες για το Κυπριακό. Χωρίς να αναφερθεί στην επίσκεψη, ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης δήλωσε στο κρατικό ραδιόφωνο την περασμένη Δευτέρα ότι «οι τεκτονικές αλλαγές που συντελούνται σε ό,τι αφορά τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική και τον ρόλο όλων συμβάλλουν στην επιδίωξη επίλυσης του Κυπριακού».
Δεδομένων των μεγάλων αλλαγών που συντελούνται στον κόσμο, ο Κασουλίδης πίστευε ότι ήταν καιρός να διευθετηθούν ορισμένα ζητήματα που θεωρήθηκαν «δευτερεύουσας σημασίας από τη διεθνή κοινότητα».
Η Νούλαντ δεν φάνηκε να ανησυχεί πολύ για το Κυπριακό όταν απάντησε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων μετά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη την Πέμπτη, περιοριζόμενη σε γενικότητες. Οι ΗΠΑ ενδιαφέρθηκαν «να ακούσουν προοπτικές τόσο στο βορρά όσο και στο νότο», είπε.
Οι ΗΠΑ ήταν πάντα δεσμευμένες να υποστηρίζουν μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, είπε, αναφερόμενη στις προτάσεις του Αναστασιάδη, «αλλά πρωτίστως αυτή είναι μια ευκαιρία να ακούσουμε εάν υπάρχουν συγκλίσεις απόψεων στις οποίες μπορούμε να βασιστούμε».
Η εντύπωση που δόθηκε ήταν ότι το Κυπριακό μπορούσε να περιμένει, γιατί η προτεραιότητα για τις ΗΠΑ ήταν η ενέργεια. Δημοσιεύματα του Τύπου υποδηλώνουν ότι η Άγκυρα δεν ενδιαφέρεται να συμμετάσχει σε συνομιλίες για το Κυπριακό πριν από τις εκλογές του επόμενου έτους στην Τουρκία, και αυτό φέρεται να το μετέφερε στον Αναστασιάδη η Νούλαντ.
Η ενεργειακή συνεργασία φάνηκε να ήταν στην ατζέντα της επίσκεψης της Nuland στην Τουρκία. «Ήμουν στην Τουρκία τη Δευτέρα και έχω την έντονη αίσθηση ότι εξετάζουν επίσης την απεξάρτηση του ενεργειακού τους εφοδιασμού», είπε την Πέμπτη και πρόσθεσε:
«Επομένως, μπορεί να υπάρξει μια ευκαιρία , για την οποία πρέπει να συνεχίσουμε να μιλάμε…. Η ιδέα θα ήταν να επωφεληθούν όλοι γιατί υπάρχει ανάγκη για εναλλακτικές προμήθειες ενέργειας παντού».
Ο Αναστασιάδης επιβεβαίωσε επίσης τις αναφορές ότι η Νούλαντ «μίλησε για την ανάγκη εμπλοκής της Τουρκίας στις ενεργειακές εξελίξεις της Μεσογείου». Η απάντησή του, ήταν ότι κανείς δεν εμποδίζει την Τουρκία να έχει λόγο και ρόλο, υπό την προϋπόθεση ότι συμφωνεί για τη ΑΟΖ με την Κυπριακή Δημοκρατία.
Αυτό θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως απόρριψη της ενεργειακής συνεργασίας με την Τουρκία από τον πρόεδρο, αν και θα μπορούσε επίσης να σημαίνει ότι τα σχέδια για την περιοχή θα προχωρήσουν χωρίς την Κύπρο. Με την Τουρκία και το Ισραήλ να πιέζονται από τις ΗΠΑ να συνεργαστούν για την ενέργεια , η Κύπρος θα μπορούσε να μείνει εκτός ενεργειακών σχεδίων εάν δεν καταλήξει σε συνεννόηση με την Τουρκία.
«Υπάρχει η πιθανότητα η Κύπρος να μείνει έξω από την περιφερειακή ενεργειακή συνεργασία», δήλωσε ο Hubert Faustmann, καθηγητής ιστορίας και πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
«Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει σβήσει όλες τις βεβαιότητες .Υπάρχει πίεση για μια εποικοδομητική κίνηση και συνεργασία», είπε. Το ενδεχόμενο ενεργειακής συνεργασίας χωρίς επίλυση του Κυπριακού δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί, ειδικά αν η κυπριακή κυβέρνηση δεν θέλει να χάσει το ενεργειακό τρένο.
Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι ο Αναστασιάδης δεν ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την ιδέα της ενεργειακής συνεργασίας με την Τουρκία, καθώς η Νούλαντ άφησε να εννοηθεί την εμπλοκή του τουρκοκυπριακού καθεστώτος.