Σημαντικές αλλαγές στο μεταναστευτικό πλαίσιο της χώρας φέρνει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, το οποίο παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο από τον αρμόδιο υπουργό Μάκη Βορίδη. Το νομοσχέδιο, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στοχεύει στην αποτροπή της παράνομης εισόδου και παραμονής στη χώρα, ενισχύοντας τις ποινικές και διοικητικές συνέπειες για παραβάτες.
Αυστηρότεροι Όροι Εισόδου και Παραμονής
Το νομοσχέδιο προβλέπει αυστηροποίηση των όρων εισόδου στη χώρα, με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές του νέου Ευρωπαϊκού Κανονισμού για τη Μετανάστευση που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2026. Πιο συγκεκριμένα, ορίζεται ως υποχρεωτικός λόγος απαγόρευσης εισόδου ο κίνδυνος για τη δημόσια τάξη, την εθνική ασφάλεια ή τη δημόσια υγεία. Παράλληλα, επεκτείνεται η διάρκεια της απαγόρευσης εισόδου από 5 σε 10 έτη, με δυνατότητα παράτασης για επιπλέον 5 έτη.
Αύξηση Ποινών για Παράνομη Είσοδο και Διαμονή
Η παράνομη είσοδος στη χώρα τιμωρείται πλέον με ποινές φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών (από τρεις μήνες που ίσχυε) και χρηματικά πρόστιμα έως 10.000 ευρώ. Σε περιπτώσεις επιβαρυντικών περιστάσεων, η ποινή αυξάνεται σε τουλάχιστον τρία έτη.
Περαιτέρω, ποινικοποιείται η παράνομη παραμονή μετά την ολοκλήρωση της διοικητικής διαδικασίας επιστροφής. Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών, πρόστιμο 10.000 ευρώ και αφαίρεση κάθε δυνατότητας αναστολής ή μετατροπής της ποινής. Η μόνη δυνατότητα αναστολής θα παρέχεται εφόσον ο καταδικασμένος δηλώσει εκούσια αναχώρηση από τη χώρα, με την αναστολή να τίθεται σε εφαρμογή μετά την αποχώρηση.
Κατάργηση Ρυθμίσεων για Μακροχρόνια Παράνομη Διαμονή
Το νομοσχέδιο προβλέπει κατάργηση της δυνατότητας χορήγησης άδειας διαμονής σε πρόσωπα που παραμένουν επί επταετία παράνομα στη χώρα. Η ρύθμιση αυτή, που στο παρελθόν χρησιμοποιούνταν για εξορθολογισμό της μεταναστευτικής πολιτικής, πλέον καταργείται, με σκοπό την ενίσχυση του μηχανισμού επιστροφών.
Νέοι Περιορισμοί και Μέτρα Επιτήρησης
Ο χρόνος για την οικειοθελή αναχώρηση μειώνεται από 25 σε 14 ημέρες, ενώ η δυνατότητα παράτασης για εξαιρετικούς λόγους περιορίζεται από 120 σε 60 ημέρες. Επιπλέον, κατά την περίοδο αυτή θα επιβάλλεται ηλεκτρονική επιτήρηση ως περιοριστικό μέτρο.
Παράλληλα, επαναπροσδιορίζονται και αυστηροποιούνται τα κριτήρια κινδύνου διαφυγής. Νέα αντικειμενικά στοιχεία που θεωρούνται ενδεικτικά κινδύνου περιλαμβάνουν την έλλειψη σταθερής κατοικίας, τη μη ενημέρωση των αρχών για αλλαγή διεύθυνσης και την άρνηση υποβολής σε βιομετρική ταυτοποίηση.
Ευρωπαϊκή Εναρμόνιση και Νέοι Ορισμοί
Σε εναρμόνιση με το νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για το Άσυλο και τη Μετανάστευση, επικαιροποιούνται βασικοί ορισμοί. Η έννοια της «χώρας επιστροφής» διευρύνεται ώστε να περιλαμβάνει όχι μόνο τη χώρα υπηκοότητας, αλλά και τη χώρα συνήθους διαμονής, την ασφαλή τρίτη χώρα και την πρώτη χώρα ασύλου, εφόσον η αίτηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως απαράδεκτη.
Στόχος: Αποτροπή και Ενίσχυση Επιστροφών
Όπως είχε δηλώσει προ εβδομάδων ο υπουργός Μετανάστευσης, στόχος του νέου πλαισίου είναι να καταστήσει την παράνομη παραμονή στη χώρα σαφώς πιο επισφαλή, θεσμικά και ποινικά. «Η επαύξηση του αξιοποίνου και η ενίσχυση της διοικητικής κράτησης είναι τα βασικά εργαλεία για την επιτάχυνση του μηχανισμού επιστροφών», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Το νομοσχέδιο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση τον Ιούνιο και να κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή στα τέλη του ίδιου μήνα.
