Λίγες μόνο ημέρες μετά το αμερικανικό βέτο, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αναμένεται να εκφραστεί σήμερα για νέο σχέδιο απόφασης που καλεί σε «επείγουσα και διαρκής παύση των εχθροπραξιών» στη Λωρίδα της Γάζας.
Αυτή την φορά, είναι ξεκάθαρη η αλλαγή στάσης από την πλευρά της Ουάσιγκτον καθώς έχουν κάνει την εμφάνισή τους ενδείξεις ανυπομονησίας έναντι του Ισραήλ, στρατηγικού της συμμάχου.
Πριν από 10 ημέρες, παρά την άνευ προηγουμένου πίεση που άσκησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, οι ΗΠΑ εμπόδισαν την υιοθέτηση από το ΣΑ απόφασης που καλούσε να κηρυχθεί «άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός» στη Λωρίδα της Γάζας, όπου ο στρατός του Ισραήλ συνεχίζει τα φονικά πλήγματά του σε αντίποινα για την άνευ προηγουμένου επίθεση του ένοπλου βραχίονα της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου.
Επιπλέον, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε πρακτικά το ίδιο κείμενο με 153 ψήφους υπέρ, 10 κατά και 23 αποχές επί συνόλου 193 κρατών μελών.
Αραβικές χώρες ανήγγειλαν μετά το αποτέλεσμα αυτό νέα προσπάθεια στο Συμβούλιο Ασφαλείας, με έκβαση ωστόσο ακόμη αβέβαιη.
Το νέο σχέδιο απόφασης, που καταρτίστηκε από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου, καλεί να κηρυχθεί «επείγουσα και διαρκής παύση των εχθροπραξιών για να επιτραπεί ανεμπόδιστη πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας».
Αξιώνει ιδίως τα εμπόλεμα μέρη να διευκολύνουν την είσοδο και τη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας, «από τη γη, τη θάλασσα και τον αέρα».
Ακόμη, το κείμενο εκφράζει υποστήριξη στη λύση των δύο κρατών και «υπογραμμίζει τη σημασία που έχει να ενοποιηθούν η Λωρίδα της Γάζας και η Δυτική Όχθη υπό την αιγίδα της Παλαιστινιακής Αρχής».
Όπως και το προηγούμενο κείμενο, αυτό που τελικά υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση, το σχέδιο δεν αναφέρεται στη Χαμάς — κάτι που προκαλεί αγανάκτηση στο Ισραήλ και στις ΗΠΑ. Καταδικάζει «όλες τις επιθέσεις που γίνονται αδιακρίτως εναντίον αμάχων», «όλες τις τρομοκρατικές ενέργειες», και ζητεί να αφεθούν ελεύθεροι οι όμηροι.
Αυξάνεται η πίεση
Από το ξέσπασμα του πολέμου, το ΣΑ δέχεται έντονες επικρίσεις, καθώς δεν κατάφερε παρά μόνο στα μέσα του Νοεμβρίου να υιοθετήσει απόφαση που καλούσε να υπάρξουν «ανθρωπιστικές παύσεις». Πέντε σχέδια απόφασης απορρίφθηκαν, δύο εξαιτίας του ότι άσκησαν το βέτο τους οι ΗΠΑ.
Κατά διπλωματικές πηγές, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονταν χθες Κυριακή για να αποφευχθεί νέο αδιέξοδο, καθώς ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε πριν από μερικές ημέρες πως το Ισραήλ διατρέχει κίνδυνο να απολέσει την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας εξαιτίας των βομβαρδισμών «στα τυφλά» που εξαπολύει στη Λωρίδα της Γάζας.
«Οι ΗΠΑ πρέπει να υποστηρίξουν τα λόγια με πράξεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας για να ασκήσουν πίεση στο Ισραήλ και στις ένοπλες παλαιστινιακές οργανώσεις να τηρήσουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και να προστατεύσουν τους αμάχους», σχολίασε ο Λουί Σαρμπονό της Human Rights Watch, καλώντας τους Αμερικανούς να «μη χρησιμοποιήσουν το βέτο τους για να εμποδίσουν αποφάσεις με σκοπό να τερματιστούν μαζικές φρικαλεότητες».
Μολονότι οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας είναι νομικά δεσμευτικές, οι χώρες που αφορούν συχνά τις αψηφούν.
Περίπου 250 όμηροι οδηγήθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας κατά την επίθεση άνευ προηγουμένου που εξαπέλυσε την 7η Οκτωβρίου ο στρατιωτικός βραχίονας της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας, όταν σκοτώθηκαν κάπου 1.140 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, κατά τις αρχές. Εκτιμάται πως 129 όμηροι παραμένουν κρατούμενοι των παλαιστίνιων μαχητών.
Σε αντίποινα, το Ισραήλ, η πολιτικοστρατιωτική ηγεσία του οποίου ορκίζεται να «εξαλείψει» τη Χαμάς, στην εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας, σφυροκοπεί έκτοτε τον θύλακο, όπου έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 18.800 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους γυναίκες, παιδιά και έφηβοι, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος.
«Μπροστά σε τέτοιες φρικαλεότητες, υπάρχει μόνο μια θέση που είναι ηθική, μόνο μια θέση που μπορεί να υπερασπιστεί κανείς: κατάπαυση του πυρός τώρα», είπε την Παρασκευή ο παλαιστίνιος πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη Ριάντ Μανσούρ, απευθυνόμενος στη Γενική Συνέλευση.
«Το να γίνεται έκκληση για κατάπαυση του πυρός τώρα, ενώ (όμηροι) συνεχίζουν ακόμη να κρατούνται, είναι το πλέον ανήθικο πράγμα», αντέταξε ο ισραηλινός ομόλογός του Γκιλάντ Ερντάν.
Αμερικανός αξιωματούχος τόνισε πως η Ουάσιγκτον διεξάγει «εποικοδομητικά και με διαφάνεια» διαπραγμάτευση για κείμενο που θα «περάσει». «Τα ΗΑΕ ξέρουν ακριβώς τι μπορεί να περάσει και τι όχι — επαφίεται σ’ αυτά αν θέλουν να προχωρήσει» η πρωτοβουλία τους, πρόσθεσε ο αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι ΗΠΑ αξιώνουν να κατέβουν οι τόνοι για την κατάπαυση του πυρός.
Για να υιοθετηθεί οποιοδήποτε σχέδιο απόφασης απαιτούνται εννέα ψήφοι υπέρ και να μην ασκηθεί βέτο από κάποιο από τα πέντε κράτη-μόνιμα μέλη του ΣΑ που διαθέτουν δικαίωμα αρνησικυρίας (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία).