Σε… ανατολίτικο παζάρι φαίνεται πως έχουν εξελιχθεί οι διαπραγματεύσεις των ΗΠΑ και της Τουρκίας για τα F-16, καθώς στο τραπέζι έχει πέσει και η έγκριση από την Άγκυρα της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η ενταξιακή πορεία των δύο σκανδιναβικών χωρών έχει εξελιχθεί σε προϋπόθεση για τα F-16. Μάλιστα, εκπρόσωπος του State Department απέφυγε να δώσει σαφή απάντηση σχετικά με το θέμα, πυροδοτώντας τα σχετικά σενάρια.
Επωδός της Τουρκίας είναι ότι και το Κογκρέσο έχει λόγο στη λήψη αποφάσεων. Εξάλλου, κι ο εκπρόσωπος του State Department δεν έκρυψε ότι ο Λευκός Οίκος είναι υπέρ της πώλησης F-16 στην Τουρκία, αλλά πέταξε το μπαλάκι στο Κογκρέσο που θα πρέπει να εγκρίνει τη συμφωνία.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, μόνο τυχαίο δεν μπορεί να θεωρηθεί το δημοσίευμα της Wall Street Journal ότι η αμερικανική κυβέρνηση του Joe Bidenετοιμάζεται να ζητήσει την έγκριση του Κογκρέσου για την πώληση εκσυγχρονισμένων F-16 στην Τουρκία, ύψους 20 δισ. δολαρίων, μαζί με την ξεχωριστή πώληση 40 F-35 στη χώρα μας σε μία από τις μεγαλύτερες πωλήσεις αμερικανικών εξοπλισμών τα τελευταία χρόνια. Εάν αυτές οι πληροφορίες επιβεβαιωθούν, ενδεχομένως να αποτελούσε ακόμα ένα πλήγμα για την ελληνική διπλωματία. Κι αυτό διότι, όσο κι αν κάποια εκ των εμπλεκόμενων πλευρών επιχειρήσει να χρυσώσει χάπι στον ελληνικό λαό ότι η Ελλάδα θα εξοπλιστεί και με F-35, δεν μπορεί να «καλυφθεί» το γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν εισάκουσαν τις εκκλήσεις της ελληνικής κυβέρνησης να μην εξοπλίσουν την Τουρκία με μαχητικά, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κατά της Αθήνας.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε απευθύνει ομιλία στο Κογκρέσο, όπου είχε καλέσει τις ΗΠΑ να μην συμφωνήσουν για την πώληση των F-16 στην Τουρκία…
Το State Department για F-16 και Φινλανδία, Σουηδία
Κατά τη διάρκεια της καθιερωμένης ενημέρωσης των διπλωματικών συντακτών, εκπρόσωπος του State Department, Ned Price, απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ για το εάν η ενταξιακή πορεία της Σουηδίας και της Φιλανδίας έχει εξελιχθεί σε μια προϋπόθεση για τα F-16, διευκρίνισε πως η αμερικανική κυβέρνηση συνεχίζει να στηρίζει πολιτικά το αίτημα της Τουρκίας, αναγνωρίζοντας, όμως, την ίδια στιγμή ότι το Κογκρέσο καλείται να παίξει ρόλο σε αυτή τη διαδικασία.
«Στο πολιτικό μας σύστημα, αυτές είναι αποφάσεις που δεν επαφίενται μόνο στην εκτελεστική εξουσία. Αυτές είναι οι μορφές αποφάσεων για τις οποίες έχουν λόγο και οι νομοθέτες μας, οι συνάδελφοί μας στο Κογκρέσο» είπε χαρακτηριστικά. Αναφερόμενος, δε, στη στάση των Αμερικανών νομοθετών o Price επεσήμανε πως «έχουμε καταστήσει σαφές στο Κογκρέσο, την υποστήριξή μας για τα F-16. Το Κογκρέσο έχει καταστήσει σαφή τη θέση του ή θα έπρεπε να πω μεμονωμένοι γερουσιαστές –ή ομάδες γερουσιαστών, σε ορισμένες περιπτώσεις– έχουν καταστήσει σαφείς τις θέσεις τους».
Η επιστολή 27 γερουσιαστών σε Biden για την Τουρκία
Υπενθυμίζεται ότι την Παρασκευή (27/1/2023) 27 γερουσιαστές, τόσο Δημοκρατικοί όσο και Ρεπουμπλικάνοι, έστειλαν επιστολή στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Joe Biden, με την οποία του ζητούσαν να μην εγκρίνει την πώληση των F-16 έως ότου η Τουρκία συναινέσει στην ένταξη της Σουηδίας και της Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ. Ερωτηθείς σχετικά, ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών εξήρε τον ρόλο της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, διαβεβαιώνοντας ότι η επίσημη θέση της κυβέρνησης για τα F-16 δεν έχει αλλάξει.
Ωστόσο, απέφυγε να τοποθετηθεί για εάν υπάρχει κάποιος λόγος που το State Department έχει καθυστερήσει να ενημερώσει επίσημα το Κογκρέσο για το αποτέλεσμα των τεχνικών συνομιλίων ΗΠΑ και Τουρκίας. Με δεδομένο ότι οι τεχνικές συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών έχουν ολοκληρωθεί, πλέον εναπόκειται στην αμερικανική κυβέρνηση να επιλέξει το πότε θα διαβιβάσει την αμυντική σύμβαση στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου.
State Department: Η Τουρκία είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ
Πιο αναλυτικά, λοιπόν, κληθείς να σχολιάσει την επιστολή των 27 γερουσιαστών στον Biden για τα F-16 και την ένταξη Σουηδίας, Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, αλλά και για ποιον λόγο ο Λευκός Οίκος έχει καθυστερήσει να ενημερώσει επίσημα το Κογκρέσο για το αποτέλεσμα των τεχνικών συνομιλιών ΗΠΑ και Τουρκίας, ο Ned Price απάντησε: «Είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για αυτό τόσο κατά τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά πηγαίνοντας πίσω στο καλοκαίρι, όταν ο πρόεδρος Biden καθόταν δίπλα στον πρόεδρο Erdogan στη Μαδρίτη κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, ο πρόεδρος Biden κατέστησε πολύ σαφές ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν την παροχή των F-16 στην Τουρκία. Η Τουρκία, φυσικά, είναι σύμμαχος του ΝΑΤΟ, έχει θεμιτές ανησυχίες ασφαλείας. Θέλουμε να πράξουμε ό,τι μπορούμε για να δούμε ότι είναι πλήρως ενσωματωμένη στη Συμμαχία του ΝΑΤΟ. Αυτό εξηγεί, την υποστήριξή μας για τα F-16.
Στο πολιτικό μας σύστημα, αυτές είναι αποφάσεις που δεν επαφίενται μόνο στην εκτελεστική εξουσία. Αυτές είναι οι μορφές αποφάσεων για τις οποίες έχουν λόγο και οι νομοθέτες μας, οι συνάδελφοί μας στο Κογκρέσο. Έχουμε καταστήσει σαφές στο Κογκρέσο, την υποστήριξή μας για τα F-16. Το Κογκρέσο έχει καταστήσει σαφή τη θέση του ή θα έπρεπε να πω μεμονωμένοι γερουσιαστές -ή ομάδες γερουσιαστών, σε ορισμένες περιπτώσεις- έχουν καταστήσει σαφείς τις θέσεις τους.
Συνεχίζουμε να συνομιλούμε με την Τουρκία. Συνεχίζουμε να συνομιλούμε με το Κογκρέσο. Αλλά το θέμα μας είναι ότι η Τουρκία είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ. Ο ρόλος της στη συμμαχία υπήρξε πολύ σημαντικός κατά την πάροδο των δεκαετιών. Και συνεπώς, θα συνεχίσουμε να βρίσκουμε τρόπους, προκειμένου να μπορούμε να συνεργαζόμαστε με την Τουρκία, όπως και όταν επιδιώκουμε να καταστήσουμε τη συμμαχία του ΝΑΤΟ ακόμα πιο ισχυρή. Και πιστεύουμε ότι η ενίσχυση της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ συνεπάγεται την αύξηση των μελών από 30 σε 32.
Η Φινλανδία και η Σουηδία έχουν εκφράσει τις φιλοδοξίες τους να ενταχθούν στη συμμαχία. Όχι μόνο έχουν εκφράσει τις φιλοδοξίες τους, αλλά 28 από τις 30 χώρες της συμμαχίας έχουν επικυρώσει τα Άρθρα Προσχώρησης. Η Γερουσία των ΗΠΑ το έπραξε σε χρόνο ρεκόρ ή σε σχεδόν χρόνο ρεκόρ όσον αφορά μια τέτοια συνθήκη. Υπάρχει λοιπόν συντριπτική διακομματική στήριξη για την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Είναι κάτι που η κυβέρνηση υποστηρίζει σθεναρά. Πιστεύουμε ότι και οι δύο χώρες είναι έτοιμες, και αυτές είναι χώρες με προηγμένους στρατούς. Είναι προηγμένες δημοκρατίες και είναι σε θέση να καταστήσουν τη συμμαχία στην οποία ανήκουμε και ανήκει η Τουρκία, και ανήκουν άλλες 28 χώρες, ακόμη πιο ισχυρή από ό,τι είναι ήδη».
