Του Μιχάλη Ψύλου
Μια τραγική ιστορία «αμερικάνικου τύπου» έζησε η Πράγα. Ενα μακελειό όμοιο με αυτά που συνήθως συμβαίνουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με μαθητές που εισβάλουν στο σχολείο ή το πανεπιστήμιό τους και αρχίζουν να σκοτώνουν αδιακρίτως, μέχρι να τους σταματήσει κάποιος ή να αποφασίσουν οι ίδιοι να βάλουν τέλος τη ζωή τους. Ενας 24χρονος Τσέχος σκότωσε 15 άτομα στη Σχολή Τεχνών του πανεπιστημίου του, χωρίς να υπάρχει τρομοκρατικό υπόβαθρο. Ηταν η τελευταία «πράξη» ενός νεαρού που πιθανότατα συνδέεται με την οικογενειακή ζωή του, καθώς σκότωσε πρώτα τον πατέρα του.
Πρόκειται για μια σφαγή, την οποία είχε προαναγγείλει στα κοινωνικά δίκτυα. Μέρες πριν «εξηγούσε» ότι μισούσε τον κόσμο και ήθελε «να αφήσει όσο το δυνατόν περισσότερο πόνο». Δήλωνε μάλιστα ότι εμπνεύστηκε από μια 14χρονη Ρωσίδα που σκότωσε δύο συμμαθητές της και τραυμάτισε άλλους πέντε στο Μπριάνσκ της Ρωσίας, στις 7 Δεκεμβρίου. «Με βοήθησε πολύ, θέλω επίσης να πυροβολήσω σε ένα σχολείο και μετά να αυτοκτονήσω», είχε προαναγγείλει στο διαδίκτυο ο μακελάρης. Οπως και έκανε.
Ο δράστης και αυτόχειρας σπούδασε στο Ινστιτούτο Παγκόσμιας Ιστορίας και είχε λάβει και βραβείο από το Πολωνικό Ινστιτούτο της Πράγας για τη διατριβή του για τα επαναστατικά γεγονότα του 1846 στην Κρακοβία.
Εχουμε να αντιμετωπίσουμε ανθρώπους που αυτοενημερώνονται ρωτώντας για άλλες παρόμοιες σφαγές. Ο μακελάρης μιμήθηκε επίσης τη σφαγή στο γυμνάσιο στο Κολουμπάιν του Κολοράντο το 1999, όταν δυο μαθητές σκότωσαν 13 άτομα. Φαίνεται λοιπόν ότι ήταν και μιμητής άλλων «μεταλλαγμένων», παιδιών που μισούν τους συνομηλίκους τους και την κοινωνία και είναι πρόθυμα να κάνουν τα πάντα, ακόμη και να αφαιρέσουν ζωές.
Ναρκισσισμός και διαδίκτυο
Μερικές φορές οι δράστες τέτοιου τύπου μελετούν προηγούμενες σφαγές και δεν διστάζουν να ανακοινώσουν τις προθέσεις τους. Υπάρχει επίσης μια ισχυρή δόση παθολογικού ναρκισσισμού από τέτοιους δράστες, που δήθεν αποφασίζουν να «παραδοθούν στην αιωνιότητα» ανακοινώνοντας τα σχέδιά τους στα social media.
Αλλωστε σήμερα στο διαδίκτυο δεν είναι δύσκολο να γίνει αυτό. Τα κοινωνικά δίκτυα είναι ο «πίνακας» για τα πάντα. Μπορείτε να μάθετε να κατασκευάζετε μια βόμβα ή ένα όπλο με έναν τρισδιάστατο εκτυπωτή. Το Διαδίκτυο έχει επίσης και μια λειτουργία μπούμερανγκ, που μπορεί να επιτρέψει την κοινή χρήση κακόβουλου περιεχομένου.
Μυαλά που είναι ήδη εύθραυστα βρίσκουν εύκολα την έμπνευση και τα μέσα για να κάνουν αυτό που θέλουν.
Στο Διαδίκτυο δεν «δρουν» άλλωστε άνθρωποι ριζοσπαστικοποιημένοι μόνο σε θρησκευτικό επίπεδο, αλλά και σε προσωπικό: το Διαδίκτυο είναι δυστυχώς ένα μέσο που δεν μεταφέρει μόνο θετικά μηνύματα.
Η σφαγή στην Πράγα πάντως, εγείρει ερωτήματα και σχετικά με τη χρήση όπλων στην Τσεχική Δημοκρατία, η οποία έχει την πιο χαλαρή νομοθεσία για αυτό το θέμα στην ΕΕ.
Τον Ιούλιο του 2021, κατόπιν αιτήματος κυνηγών και κατόχων όπλων, η χώρα τροποποίησε το Σύνταγμα για να εισαγάγει το δικαίωμα της οπλοφορίας για αυτοάμυνα.