Ξαναξεκινά στην Ολομέλεια η συζήτηση και ψήφιση του σχεδίου νόμου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2022/2523 του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 2022, αναφορικά με την εξασφάλιση παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας των ομίλων πολυεθνικών επιχειρήσεων και των εγχώριων ομίλων μεγάλης κλίμακας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Pillar II) και άλλες τελωνειακές και φορολογικές διατάξεις» που είχε διακοπεί στις 26 Μαρτίου μετά την κατάθεση της Πρότασης Δυσπιστίας που κατέθεσαν ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ, Νέα Αριστερά και Πλεύση Ελευθερίας.
Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο, παράλληλα, έχει κατατεθεί και η υπουργική τροπολογία για τους όρους χορήγησης της Golden Visa με στόχο την αύξηση της προσφοράς κατοικιών για μακροχρόνιες μισθώσεις και στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο κόστος στέγασης, με παράλληλη διατήρηση των κινήτρων για εισαγωγή επενδυτικών κεφαλαίων στη χώρα και ανάπτυξη της κτηματαγοράς. Σύμφωνα με τις διατάξεις της τροπολογίας για τη χορήγηση άδειας διαμονής διάρκειας 5 ετών σε πολίτες τρίτων χωρών (Golden Visa), θεσπίζονται οι εξής προϋποθέσεις: Στην Περιφέρεια Αττικής, τις Περιφερειακές Ενότητες Θεσσαλονίκης, Μυκόνου και Σαντορίνης και στα νησιά με πληθυσμό πάνω από 3.100 κατοίκους, η αξία της ακίνητης περιουσίας που πρέπει να κατέχει ο ενδιαφερόμενος αυξάνεται στις 800.000 ευρώ. Στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας, η αξία της ακίνητης περιουσίας διαμορφώνεται στις 400.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση η επένδυση πρέπει να γίνει σ’ ένα ακίνητο (όχι σε περισσότερα ακίνητα μικρότερης αξίας) επιφάνειας τουλάχιστον 120 τ.μ. Επιτρέπεται η αγορά ποσοστού εξ αδιαιρέτου συγκυριότητας ακινήτου, η ελάχιστη αξία του οποίου διαμορφώνεται αντίστοιχα στις 800.000 και 400.000 ευρώ. Για κτίρια που έχουν διαφορετική χρήση και μετατρέπονται σε κατοικίες, το ελάχιστο ύψος επένδυσης διαμορφώνεται στις 250.000 ευρώ. Η μετατροπή της χρήσης πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν από την υποβολή του αιτήματος για τη χορήγηση της άδειας διαμονής. Στις 250.000 ευρώ καθορίζεται επίσης το όριο αν πρόκειται για επένδυση σε διατηρητέο κτίριο που είναι προς αποκατάσταση. Οι άδειες διαμονής μπορούν να ανανεώνονται για το ίδιο χρονικό διάστημα (πέντε χρόνια) εφόσον η ακίνητη περιουσία παραμένει στην ιδιοκτησία του επενδυτή. Αν πρόκειται για επένδυση σε διατηρητέο κτίριο, πρόσθετη προϋπόθεση για την ανανέωση της άδειας διαμονής, είναι να έχει ολοκληρωθεί η αποκατάσταση του κτιρίου. Αν ο επενδυτής πουλήσει το ακίνητο τότε η άδεια διαμονής του ανακαλείται και ο αγοραστής αποκτά δικαίωμα να αποκτήσει άδεια διαμονής. Οι επενδυτές μπορούν να εκμισθώνουν τα κτίρια που αποκτούν, δεν επιτρέπεται όμως η διάθεσή τους μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων, ενώ στις περιπτώσεις μετατροπής σε κατοικία απαγορεύεται και η χρήση τους ως έδρα ή υποκατάστημα επιχείρησης. Σε περίπτωση παράβασης η άδεια διαμονής ανακαλείται και επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 50.000 ευρώ. Εκτός από την αγορά ακινήτων οι πολίτες τρίτων χωρών αποκτούν άδεια διαμονής και με την σύναψη μακροχρόνιας σύμβασης σύνθετου τουριστικού καταλύματος ή σύμβαση χρονομεριστικής μίσθωσης τουριστικού καταλύματος, αντίστοιχης ανά περιοχή αξίας (800.000 ευρώ σε Αττική κλπ., 400.000 ευρώ στην υπόλοιπη χώρα κ.ο.κ.). Στην τροπολογία έχουν προβλεφθεί μεταβατικές περιόδους εφαρμογής με προϋποθέσεις. Επίσης, με άλλες διατάξεις της τροπολογίας προβλέπεται: η μονιμοποίηση της απαλλαγής από το Τέλος Επιτηδεύματος για τους αγρότες κανονικού καθεστώτος και τους αλιείς με σκάφη έως 12 μέτρα. Η εξόφληση του φόρου εισοδήματος για τα εισοδήματα του 2023, που θα καταβληθεί φέτος, σε 8 μηνιαίες δόσεις. Η απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ του 2024 των ιδιοκτητών ακινήτων στις περιοχές της Κρήτης που επλήγησαν από τους σεισμούς της 24ης Ιουλίου και της 27ης Σεπτεμβρίου 2021.
Οι θέσεις των κομμάτων
Το νομοσχέδιο έχει εισαχθεί από την Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων στην Ολομέλεια μετά την υπερψήφισή του επί της Αρχής από: ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ και Νέα Αριστερά. Το καταψήφισε το ΚΚΕ, ενώ Ελληνική Λύση, Σπαρτιάτες, Νίκη και Πλεύση Ελευθερίας επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν στην Ολομέλεια.
Μέχρι τη διακοπή της συνεδρίασης της Ολομέλειας κατά την 26η Μαρτίου, οπότε και ξεκίνησε η τριήμερη συζήτηση της Πρότασης Δυσπιστίας που κατέθεσαν τα τέσσερα κόμματα της Αντιπολίτευσης, είχαν τοποθετηθεί οι δύο εισηγητές (ΝΔ) και τρεις ειδικοί αγορητές (ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ και Ελληνικής Λύσης)
Ο εισηγητής της ΝΔ Αθανάσιος Καββαθάς, ζήτησε την υπερψήφιση του νομοσχεδίου τονίζοντας ότι αυτό αποσκοπεί στην φορολογική δικαιοσύνη καθώς δημιουργεί το θεσμικό πλαίσιο για την επιβολή ενός ελάχιστου επιπέδου φορολόγησης για τους μεγάλους πολυεθνικούς και εγχώριους ομίλους. με μεγάλο τζίρο που μπορεί να δραστηριοποιούνται παντού αλλά να κατευθύνουν τα κέρδη τους στους λεγόμενους φορολογικούς παραδείσους και να απολαμβάνουν μηδενικής ή χαμηλής φορολόγησης. Σημείωσε ότι σύμφωνα με υπολογισμούς το 2019 τα κέρδη των πολυεθνικών ομίλων σε φορολογικούς παραδείσους πλησίαζαν το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, με την πορεία αυτή να καταγράφεται αυξητική. Και για την αντιμετώπιση αυτών των πρακτικών χρειαζόμαστε ένα ενιαίο και κυρίως αποτελεσματικό πλαίσιο που θα εφαρμόζεται από όλες τις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ.. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μαζί με την Ελβετία και τη Νορβηγία, το Ηνωμένο Βασίλειο και πολλές χώρες της Κοινοπολιτείας έχουν ήδη προχωρήσει σημαντικά τη διαδικασία ενσωμάτωσης της Οδηγίας. Μεταξύ άλλων ο εισηγητής της ΝΔ υπογράμμισε πως με την υιοθέτηση της Οδηγίας δεν επέρχεται καμία αλλαγή στον φορολογικό συντελεστή 22% για τις επιχειρήσεις που ισχύει στην Ελλάδα. Ο συμπληρωματικός φόρος του 15% θα επιβάλλεται μόνο εάν η φορολογική συνεισφορά αυτών των ομίλων κινείται κάτω του 15%.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Γιαννούλης, αναφερόμενος στην τροπολογία για την Golden Visa την χαρακτήρισε ως «τροπολογία της ντροπής» υποστηρίζοντας ότι αυτή προβλέπει πως «οι μειώσεις των εσόδων, που προέρχεται από το Airbnb ή από διάφορες ρυθμίσεις αυτά εξαρτώνται από πραγματικά περιστατικά, και θα αναπληρώνεται από άλλες πηγές εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού» Πρόκειται είπε « για ένα μνημείο κοστολόγησης και αχρείου προϋπολογισμού! Είναι μια αχρεία οικονομική πρακτική». Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ επισήμανε ότι η Κυβέρνηση νομοθετεί μέσω τροπολογιών λέγοντας πως « φέρνετε για συζήτηση και ψήφιση ένα νομοσχέδιο που στην ουσία θέλει να νομοθετήσει με τροπολογίες». Αυτό είπε σας έχει γίνει πλέον «εθισμός» και χρειάζεστε « ειδική εκπαίδευση, εξωτερική ενίσχυση για να το κόψετε».
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, με παρέμβασή του απάντησε στην παρατήρηση του εισηγητή της μειοψηφίας σχετικά με την κάλυψη απωλειών από τις διατάξεις της τροπολογίας. λέγοντας πως η Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους αναφέρεται σε μερικές μικρές πιθανές απώλειες εσόδων που θα προέλθουν από την εξαίρεση της υποχρέωσης καταβολής του Τέλους Επιτηδεύματος από τους αγρότες και παράκτιας αλιείας. Από την απαλλαγή του ΕΝΦΙΑ στους σεισμόπληκτους του Αρκαλοχωρίου καθώς και την ενδεχόμενη μείωση εσόδων από τις νέες διατάξεις για την golden visa, τονίζοντας πως «παγίως και από συστάσεως του ελληνικού Κράτους, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους -και επί ΣΥΡΙΖΑ αυτό έλεγε- ότι «η ανωτέρω μείωση εσόδων, το ύψος της οποίας εξαρτάται από πραγματικά περιστατικά, θα αναπληρώνεται από άλλες πηγές εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού». Και διερωτήθηκε «αυτό σας εκπλήσσει; Αυτό είναι που σας κάνει εντύπωση; Τι είδους Αντιπολίτευση πια είναι από τον ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη; Ολοένα και χαμηλότερο. Το μόνο θετικό είναι ότι προσφέρετε λίγο γέλιο στους Έλληνες πολίτες με όλα αυτά τα πρωτοφανή και ανιστόρητα που ακούμε συνέχεια από τον ΣΥΡΙΖΑ».
Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ Πάρις Κουκουλόπουλος, επί του νομοσχεδίου είπε πως στην Επιτροπή καταγράφηκε μια γενικότερη συμφωνία. Δήλωσε ότι το κόμμα τους επί της Αρχής θα το ψηφίσει «όχι απλά γιατί αφορά μια ενσωμάτωση ευρωπαϊκής Οδηγίας που έχει έναν αυξημένο βαθμό υποχρεωτικότητας αλλά και γιατί έστω και σε μικρό βαθμό θα υπάρξουν οφέλη και έσοδα, σε μια υγιή βάση». Τόνισε πως στον δρόμο για το 2032 που είναι ένα έτος για τον τρόπο εξυπηρέτησης χρέους θα πρέπει η χώρα μας να φροντίσει να εξασφαλίζει έσοδα σε υγιή βάση και υγιή έσοδα είναι κυρίως η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, ιδιαίτερα στα καύσιμα, αλλά και σε άλλους τομείς. Απαιτείται, είπε, «η γρήγορη ενσωμάτωση και εφαρμογή στην πράξη όλων των ανάλογων ευρωπαϊκών Οδηγιών». Εστίασε, παράλληλα, στα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ του 2023, λέγοντας πως «καταγράφεται μια σοβαρή αρνητική εξέλιξη στις προβλέψεις του Προϋπολογισμού» επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις που είχε κάνει το ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ.
Σχετικά με την τροπολογία που αφορά την Golden Visa, επισήμανε πως «αποτελεί καθαρά μια πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ εδώ και πολύ καιρό» αναφέροντας πως «εμείς καταθέτουμε διαρκώς προτάσεις. Δεν έχουμε περιοριστεί ποτέ σε μια στείρα Αντιπολίτευση».
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Χρήστος Τσοκάνης επέμεινε στην καταψήφιση του νομοσχεδίου λέγοντας πως « πρόκειται για ένα ακόμη “φιρμάνι”, για μια ακόμη “μετάφραση” κοινοτικής οδηγίας που επιβεβαιώνει το ταξικό πρόσημο της πολιτικής της ΕΕ και της Κυβέρνησης για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρηματικών ομίλων και τη δημιουργία ευνοϊκού πεδίου κερδοφορίας του μεγάλου κεφαλαίου σε βάρος των εργαζομένων και του ελληνικού λαού». Χαρακτήρισε « “μούφα” τη δήθεν φορολόγηση με 15% των πολυεθνικών και εγχώριων ομίλων» καθώς αντίθετα «αποκαλύπτει τόσο το μέγεθος της υποκρισίας απέναντι στον ελληνικό λαό όσο και τον ρόλο της Κυβέρνησης αλλά και όλων των άλλων κομμάτων- στυλοβατών του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, της κερδοφορίας του κεφαλαίου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Οδηγία αυτή, είπε, έχει την ιδιότητα της βαλβίδας «για την εκτόνωση της λαϊκής δυσαρέσκειας για τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που επιδιώκει τη διάσωση του πιο σάπιου, του πιο βάρβαρου εκμεταλλευτικού συστήματος, το οποίο έχει φάει τα ψωμιά του και παλεύει να κρατηθεί στη ζωή». Υποστήριξε πως το νομοσχέδιο προβλέπει την απαλλαγή του ελάχιστου φόρου σε περιπτώσεις κερδοφορίας κάτω του 1 εκατομμυρίου ευρώ και τζίρου κάτω των 10 εκατομμυρίων ευρώ για τους μικρούς ομίλους. Θεσπίζει προνόμιο φοροαπαλλαγής στις πολυεθνικές με τη δυνατότητα να αφαιρούν από τα κέρδη τους το 5% της αξίας του πάγιου εξοπλισμού τους και το 5% της μισθοδοσίας τους επιπλέον των αποσβέσεων και του μισθοδοτικού κόστους. Μένει εκτός φορολόγησης ο ναυτιλιακός κλάδος και το εφοπλιστικό κεφάλαιο. Προβλέπει κανόνες για συγχωνεύσεις και εξαγορές που δημιουργούν προνομιακό πεδίο λειτουργίας των πολυεθνικών. Ενισχύεται το καθεστώς της αναβαλλόμενης φορολογίας, αυξάνοντας τα περιθώρια κερδοφορίας των ομίλων που εκμεταλλεύονται την απαιτούμενη ρευστότητα για επενδύσεις. Παρέχει την δυνατότητα οι πολυεθνικοί όμιλοι να μεταφέρουν ζημίες, να συμψηφίζουν επενδύσεις και με φορολογικά τεχνάσματα. Το σημερινό νομοσχέδιο είπε ο βουλευτής του ΚΚΕ «καλλιεργεί αυταπάτες για δήθεν φορολόγηση των ομίλων. Πρόκειται για μία προπαγανδιστική απάτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των αστικών κυβερνήσεων και των κομμάτων του ευρωμονόδρομου».΄
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνική Λύσης Βασίλης Βιλιάρδος, παρατήρησε πως το νομοσχέδιο αυτό «σε γενικές γραμμές είναι πολύπλοκο και τεχνικό». Ανέφερε ότι εάν και το κόμμα του έθεσε μια σειρά από ερωτήσεις αυτές δεν απαντήθηκαν καθώς ο υφυπουργός τα χαρακτήρισε «τεχνικά» και διερωτήθηκε πως «είναι δυνατόν η Ελληνική Λύση να ψηφίσει ένα νομοσχέδιο χωρίς να έχουν απαντηθεί οι ερωτήσεις της». Παρατήρησε ότι υπάρχουν χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν δεσμεύονται από την υλοποίηση της Οδηγίας, από χώρες της ΕΕ που δεν θέλουν να φορολογήσουν τους ομίλους και έχουν αναστείλει την εφαρμογή της και πρόσθεσε ότι « το σωστό θα ήταν να εφαρμοστεί ο ψηφιακός φόρος στις συναλλαγές, όπως στη Γαλλία με συντελεστή 3%. Ανέφερε ότι τα πρόσθετα έσοδα που θα υπάρξουν είναι μόλις στα 75 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα περισσότερα θα προέλθουν από ελληνικές εταιρείες. Υποστήριξε πως « η Κυβέρνηση με τις πολιτικές της στηρίζει ουσιαστικά την ασυδοσία των πολυεθνικών και την αισχροκέρδεια»
Η συζήτηση του σχεδίου νόμου, θα επανεκκίνηση με τις τοποθετήσεις των υπόλοιπων ειδικών αγορητών της Αντιπολίτευσης. Στο νομοσχέδιο έχουν εγγραφεί να τοποθετηθούν 16 βουλευτές από τις κοινοβουλευτικές ομάδες.
