Χωρίς ουσιαστική πρόοδο, ολοκληρώθηκε η Σύνοδος Κορυφής με μεσολάβηση της Ε.Ε. για τη διαχείριση της συνεχιζόμενης κρίσης στις σχέσεις της Σερβίας και του Κοσόβου, αν και εξασφαλίστηκαν κάποια μικρά κέρδη, σύμφωνα με τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ.
Ο κ. Μπορέλ είχε –χωριστές– συνομιλίες με τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς και τον Κοσοβάρο πρωθυπουργό Άλμπιν Κούρτι χθες. Μετά τις συζητήσεις, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είπε πως συμφωνήθηκε ότι είναι ανάγκη να οργανωθούν νέες εκλογές με σερβική συμμετοχή σε τέσσερις δήμους όπου κατοικούν Σέρβοι στο βόρειο Κόσοβο. «Συμφωνήσαμε στην ανάγκη να διεξαχθούν πρόωρες εκλογές και στην ανάγκη να συζητήσουμε τους μηχανισμούς και τα βήματα για το πώς θα φθάσουμε εκεί», εξήγησε. «Δεν έχουμε φτάσει εκεί ακόμη, αλλά τουλάχιστον ξέρουμε πώς θα προχωρήσουμε».
«Εντοπίσαμε πιθανές οδούς μπροστά», συνέχισε ο κ. Μπορέλ, επισημαίνοντας όμως πως «και τα δύο μέρη πρέπει να εφαρμόσουν τις δεσμεύσεις τους». Οι αρχές του Κοσόβου, εξήγησε, καλούνται να δώσουν απαντήσεις στις καταγγελίες για καταχρήσεις στις συλλήψεις Σέρβων που φέρονται να διέπραξαν βίαια εγκλήματα και η αποστολή της Ε.Ε. στο Κόσοβο για την επιβολή του κράτους δικαίου (EULEX) πρέπει να διαδραματίσει ευρύτερο «ρόλο» στην επαλήθευση τέτοιων κατηγοριών.
Η ένταση ανάμεσα στο Κόσοβο και τη Σερβία ανεβαίνει εδώ και μήνες. Η ειρηνευτική δύναμη του NATO υπέστη επίθεση στα τέλη Μαΐου με δεκάδες τραυματίες, ανάμεσά τους 30 στρατιωτικούς της συμμαχίας, στα επεισόδια που ξέσπασαν μετά τον διορισμό Αλβανών δημάρχων. Ο σερβικός πληθυσμός απείχε από την εκλογική διαδικασία, σε συνεννόηση με το Βελιγράδι. Η σύλληψη τριών κοσοβάρων αστυνομικών από τη Σερβία κλιμάκωσε περαιτέρω την ένταση.
Οι δυο ηγέτες αρνήθηκαν να συναντηθούν κατ’ ιδίαν. «Δεν βλέπω κανένα λόγο [να συζητήσω] με κάποιον που προκαλεί συγκρούσεις κάθε μέρα εξαιτίας του ιδεολογικού φανατισμού του. Θεωρώ πως αυτό θα προκαλούσε περαιτέρω ζημιά και γι’ αυτό θεωρώ πως δεν έχει νόημα», είπε ο Σέρβος πρόεδρος.
Ο κ. Μπορέλ δεν έκρυψε την απογοήτευσή του· δήλωσε πως θα διαβουλευθεί με τους υπουργούς Εξωτερικών της Ε.Ε. τη Δευτέρα στο Λουξεμβούργο. «Οι συγκρούσεις και τα καθημερινά επεισόδια είναι απαράδεκτα» φαινόμενα, προειδοποίησε.
Το Κόσοβο ανακήρυξε την ανεξαρτησία του από τη Σερβία το 2008. Το Βελιγράδι αρνείται να την αναγνωρίσει. Οι Σέρβοι του Κοσόβου παραμένουν γενικά πιστοί στο Βελιγράδι, ειδικά στον βορρά, όπου αποτελούν την πλειοψηφία, και απορρίπτουν όλα τα μέτρα που παίρνει η Πρίστινα για να εδραιώσει τον έλεγχό της.
