Τους τελευταίους μήνες, ολοένα και περισσότεροι Κινέζοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι, υποστηρίζουν επανειλημμένα ότι το στενό της Ταϊβάν δεν είναι διεθνή ύδατα, κατά τη διάρκεια συναντήσεών τους με ομολόγους των ΗΠΑ, προκαλώντας ανησυχία στην κυβέρνηση Μπάιντεν.
Η δήλωση που αμφισβητεί την άποψη των ΗΠΑ για το διεθνές δίκαιο έχει παραδοθεί στην αμερικανική κυβέρνηση από Κινέζους αξιωματούχους σε πολλές περιπτώσεις και σε πολλά επίπεδα, είπε πηγή που γνωρίζει και παρακολουθεί την κατάσταση. Οι ΗΠΑ και οι βασικοί σύμμαχοι λένε ότι μεγάλο μέρος του στενού αποτελεί διεθνή ύδατα και στέλνουν τακτικά πλοία του πολεμικού ναυτικού μέσω της πλωτής οδού ως μέρος των ασκήσεων ελευθερίας ναυσιπλοΐας.
Η Κίνα έχει υποστηρίξει εδώ και καιρό ότι τα στενά της Ταϊβάν είναι μέρος της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της και θεωρεί ότι υπάρχουν όρια στις δραστηριότητες ξένων στρατιωτικών σκαφών σε αυτά τα ύδατα. Ενώ η Κίνα διαμαρτύρεται τακτικά για τις αμερικανικές στρατιωτικές κινήσεις στα στενά της Ταϊβάν, το νομικό καθεστώς των υδάτων δεν αποτελούσε προηγουμένως τακτικό σημείο συζήτησης σε συναντήσεις με Αμερικανούς αξιωματούχους.
Δεν είναι σαφές εάν οι πρόσφατοι ισχυρισμοί δείχνουν ότι η Κίνα θα λάβει περισσότερα μέτρα για να αντιμετωπίσει τα πλοία του πολεμικού ναυτικού που εισέρχονται στο στενό της Ταϊβάν. Οι ΗΠΑ πραγματοποιούν επίσης επιχειρήσεις ελευθερίας ναυσιπλοΐας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας για να αμφισβητήσουν τις κινεζικές εδαφικές διεκδικήσεις γύρω από αμφισβητούμενα χαρακτηριστικά ξηράς.
Κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας το Σάββατο ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν, προειδοποίησε ότι η Κίνα προσπαθεί μονομερώς να αλλάξει το status quo όταν πρόκειται για την Ταϊβάν. «Η πολιτική μας δεν έχει αλλάξει», είπε. «Αλλά δυστυχώς, αυτό δεν φαίνεται να ισχύει για τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας».
«Βλέπουμε αυξανόμενο εξαναγκασμό από το Πεκίνο», είπε ο Όστιν στους αντιπροσώπους. «Είμαστε μάρτυρες μιας σταθερής αύξησης της προκλητικής και αποσταθεροποιητικής στρατιωτικής δραστηριότητας κοντά στην Ταϊβάν. Αυτό περιλαμβάνει αεροσκάφη PLA που πετούν κοντά στην Ταϊβάν σε αριθμούς ρεκόρ τους τελευταίους μήνες —και σχεδόν σε καθημερινή βάση».
Την ομιλία του Όστιν ακολούθησε την Κυριακή ο υπουργός Εθνικής Άμυνας της Κίνας Γουέιν Φένγκε, ο οποίος επανειλημμένα εξέφρασε την προθυμία του Πεκίνου να αγωνιστεί για να αποτρέψει μια επίσημη διάσπαση από τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση στην Ταϊπέι. Ο Γουέι δεν αναφέρθηκε ρητά στο νομικό καθεστώς του Στενού της Ταϊβάν στις παρατηρήσεις του.
«Αν κάποιος τολμήσει να αποσχίσει την Ταϊβάν από την Κίνα, δεν θα διστάσουμε να πολεμήσουμε», είπε ο Γουέι, επιβεβαιώνοντας τη μακροχρόνια θέση του Πεκίνου για τη διαμάχη. «Θα παλέψουμε με κάθε κόστος. Και θα παλέψουμε μέχρι το τέλος. Αυτή είναι η μόνη επιλογή για την Κίνα».
