Του Μιχάλη Ψύλου
Ωδινεν όρος και έτεκε μυν. Αυτή τη φορά στο Σότσι, το βουνό δεν γέννησε ούτε το παροιμιώδες ποντικάκι.
Η πολυαναμενόμενη συνάντηση μεταξύ του Βλαντιμίρ Πούτιν και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν -η πρώτη μετά από σχεδόν ένα χρόνο- δεν οδήγησε σε καμία απόφαση για την επιστροφή της Μόσχας στη συμφωνία για το σιτάρι. Ούτε έφερε τα αποτελέσματα που επιζητούσε ο Ερντογάν για μια μεσολάβηση που θα ήθελε η Τουρκία, ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία. «Μπλοκάροντας τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων της Ουκρανίας, ο Πούτιν επιδιώκει κυνικά σαφείς πολιτικούς και οικονομικούς στόχους. Δηλώνει δηλαδή, πώς δεν υπάρχει λόγος να φοβάται η Μόσχα, τις κυρώσεις», γράφει η γερμανική Die Zeit.
Η Μόσχα, επανέλαβε ο Πούτιν, θα δεχθεί την επανάληψη της συμφωνίας για την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα μόνο όταν αρθούν οι δυτικές κυρώσεις που εμποδίζουν την εξαγωγή ρωσικών σιτηρών, λιπασμάτων και γεωργικής τεχνολογίας. «Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναγκάστηκε να φύγει από τη Ρωσία με μια ήττα στις αποσκευές του, γεγονός που συνιστά βαρύ πλήγμα για τον Τούρκο Πρόεδρο», γράφει η γερμανική ιστοσελίδα T-online. «Για τον Τούρκο πρόεδρο το αποτέλεσμα ήταν ένα σκληρό χαστούκι, γιατί ταξίδευσε με μεγάλες προσδοκίες στη Ρωσία. Όλα πήγαν στραβά, οι συνομιλίες χάλασαν. Ο Πούτιν χρησιμοποίησε τη συνάντηση στο Σότσι για να εκδικηθεί τον Ερντογάν ενώ αυξάνει την πίεση στη Δύση. Ο Τούρκος Πρόεδρος έπεσε στην παγίδα του… Ο Ερντογάν επένδυσε μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο στη συμφωνία, αλλά το Κρεμλίνο εμπόδισε την παράταση τον Ιούλιο, επιδεινώνοντας ολοένα και περισσότερο τις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας. Τώρα ο επικεφαλής του Κρεμλίνου αφήνει έξω στη βροχή τον Τούρκο πρόεδρο».
Ταπείνωση από το Κρεμλίνο
Ωστόσο, ο Ερντογάν εμφανίστηκε αρκετά …διπλωματικός. «Πιστεύουμε ότι η πρωτοβουλία για τα σιτηρά πρέπει να συνεχιστεί αντιμετωπίζοντας τις ελλείψεις σε ό,τι αφορά τη Ρωσία», είπε ο 69χρονος Τούρκος πρόεδρος.
Ο Ερντογάν θα πρέπει πάντως να τα έβαλε προσωπικά με τον στενό συνεργάτη του και υπουργό Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, γιατί τέτοιες συναντήσεις υψηλού επιπέδου, πρέπει να είναι στην πραγματικότητα καλά προετοιμασμένες. Θα έπρεπε δηλαδή να είχε εξασφαλίσει κάτι από την ρωσική πλευρά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, που επισκέφθηκε πριν λίγες ημέρες τη Μόσχα και συναντήθηκε με τον Σεργκέι Λαβρόφ .
Η τουρκική ηγεσία πιθανώς βλέπει ως ταπείνωση το γεγονός ότι το Κρεμλίνο επιτρέπει στον Ερντογάν να εγκαταλείψει τις διαπραγματεύσεις με άδεια χέρια. Ωστόσο, ο Ερντογάν ήταν διπλωματικός. «Πιστεύουμε ότι η πρωτοβουλία πρέπει να συνεχιστεί αντιμετωπίζοντας τις ελλείψεις», είπε ο 69χρονος Τούρκος πρόεδρος, δηλώνοντας «βέβαιος ότι σύντομα θα βρεθεί λύση».
Δεν ήταν ποτέ φίλοι
Αναμφίβολα, ο Πούτιν και ο Ερντογάν δεν ήταν ποτέ φίλοι και συχνά έχουν εντελώς αντικρουόμενα συμφέροντα- για παράδειγμα στους πολέμους στη Συρία, στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και τη Λιβύη. Αλλά η Μόσχα και η Αγκυρα ήταν ιστορικά σε θέση να καταλήγουν σε συμφωνίες με κάποιο τρόπο και κόστος, ακόμα κι αν οι διαπραγματεύσεις ήταν μερικές φορές πολύ σκληρές. Ωστόσο ο Ερντογάν δεν θα είχε ταξιδέψει στη Ρωσία , αν γνώριζε ότι θα υποστεί μια διπλωματική ήττα. Οσο και αν ο ελεγχόμενος στην πλειονότητά του από το καθεστώς Ερντογάν, Τουρκικός Τύπος σήμερα πανηγυρίζει, κάνοντας την ανάγκη φιλοτιμία.
Καίει ο πληθωρισμός
Οι περισσότερες τουρκικές εφημερίδες προσπαθούν να στρέψουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης στη σημερινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου υπό τον Ερντογάν, όπου θα συζητηθούν κυρίως νέες παροχές, όπως γράφει η Sabah: «αφορολόγητα κινητά τηλέφωνα για νέους, συνταξιοδότηση για νοικοκυρές, δάνεια γάμου για νιόπαντρα ζευγάρια, αυξήσεις για τους συνταξιούχους και άλλα θέματα και το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα-ο τριετής Οδικός χάρτης της οικονομίας». Μέτρα αναγκαία για εσωτερική κατανάλωση , καθώς ο πληθωρισμός τρέχει επισήμως με 59% σε ετήσια βάση –για 128% μιλάνε οι ανεξάρτητοι οικονομολόγοι από η Ομάδα Έρευνας Πληθωρισμού (ENAG).
Η τουρκική Κεντρική Τράπεζα, η οποία αύξησε το βασικό της επιτόκιο από 8,5% σε 25% από τον Ιούνιο προκειμένου να ανακόψει την άνοδο των τιμών καταναλωτή, είχε άλλωστε αναθεωρήσει την πρόβλεψή της για το τέλος του έτους στα τέλη Ιουλίου, εκτιμώντας ότι θα εκτιναχθεί στο 58% τέλος του 2023. Η άνοδος των τιμών καταναλωτή, τροφοδοτούμενη από την υποτίμηση της τουρκικής λίρας, διαμορφώθηκε στο 9,1% σε διάστημα ενός μήνα.« Γνωρίζουμε ότι η καταπολέμηση του πληθωρισμού θα πάρει χρόνο»,έγραψε στο Χ ο Τούρκος υπουργός Οικονομίας Μεχμέτ Σιμσέκ . «Είμαστε σε μια μεταβατική περίοδο. Θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να ελέγξουμε τον πληθωρισμό και στη συνέχεια να τον μειώσουμε », πρόσθεσε ο Μεχμέτ Σιμσέκ.
Ο πληθωρισμός είχε υποχωρήσει στο 38,2% σε διάστημα ενός έτους τον Ιούνιο, το χαμηλότερο επίπεδό του σε ενάμιση χρόνο, αφού κορυφώθηκε στο 85,5% τον Οκτώβριο του 2022.
