Του Μιχάλη Ψύλου
Σαράντα εκατομμύρια ευρώ από την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης και άλλα 40 από το Πράσινο Ταμείο της Ε.Ε., για φθηνότερο ρεύμα για τα επόμενα 2+8 χρόνια.
Αυτά πρόσφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στους αγρότες και μένει να δούμε αν θα δουν με ικανοποίηση τα μέτρα αυτά, ώστε να φύγουν από τα μπλόκα. Στη Μακεδονία και τη Θεσσαλία πάντως, οι αγρότες δεν φάνηκε να πείθονται και συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις.
Πριν τη συνάντηση στο Μαξίμου, ο πρωθυπουργός είχε τονίσει χαρακτηριστικά ότι «θα ξύσουμε τον πάτο του βαρελιού για να μειώσουμε τους παράγοντες κόστους της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής». Αφήνοντας να εννοηθεί ότι τα δημοσιονομικά περιθώρια είναι περιορισμένα.
Είναι η δεύτερη φορά που ο πρωθυπουργός χρησιμοποιεί την φράση «θα ξύσουμε τον πάτο του βαρελιού».
Μια φράση που απλά σημαίνει ότι έχουμε εξαντλήσει όλες τις καλές επιλογές και πλέον θα πρέπει να συμβιβαστούμε με τις λιγότερο επιθυμητές.
«Δεσμεύομαι ότι θα ξύσω τον πάτο του βαρελιού», είχε δηλώσει ο πρωθυπουργός και τον περασμένο Οκτώβριο, μιλώντας στην τηλεόραση του Alpha. Αφήνοντας ανοικτό «παράθυρο» για νέα μέρα στήριξης σε εκείνους τους πολίτες που «δεν τα βγάζουν πέρα, δεν έχουν κανένα απόθεμα και καμία άλλη δυνατότητα στήριξης».
Είναι λοιπόν τόσο δύσκολη η δημοσιονομική κατάσταση ώστε να καταφεύγει δύο φορές η κυβέρνηση στον «πάτο του βαρελιού»;
Φαίνεται μάλλον ότι η κυβέρνηση κοιτάζει στο μέλλον και έχει αρχίσει να προσαρμόζεται στους νέους σφικτούς κανόνες του νέου Συμφώνου Σταθερότητας. Κανόνες αυστηροί, που θα ισχύσουν μεν από την 1η Ιανουαρίου 2025, αλλά θα αρχίσουν να εφαρμόζονται σιγά σιγά από τώρα. Παρά την υπεραπόδοση του προϋπολογισμού.
Άλλωστε, όπως προεξόφλησε και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, η χώρα «προχωρεί και θα συνεχίσει να προχωρεί με δημοσιονομική υπευθυνότητα και αξιόπιστες πολιτικές, τόσο απέναντι στην ΕΕ όσο και απέναντι στις αγορές».
Άρα; Θα ξύνουμε πλέον τον πάτο του βαρελιού, για τις όποιες κοινωνικές παροχές! Και μέχρι πότε;
Για την ιστορία, η φράση «θα ξύσω τον πάτο του βαρελιού» προέρχεται από την Αμερική και χρονολογείται από το 1700, όταν οι άνθρωποι συχνά αναγκάζονταν να αποθηκεύουν κρέατα και ευπαθή τρόφιμα σε βαρέλια γεμάτα με αλατισμένο νερό ή άλμη.
Η μεταφορική χρήση της φράσης, βέβαια, ξεκίνησε στη διάρκεια της Mεγάλης Ύφεσης του 1929-33. Για να φανεί πού είχε φτάσει η ένδεια και η απόγνωση εκατομμυρίων ανθρώπων στην Αμερική. Όπως είχε γράψει μάλιστα τον Νοέμβριο του 1930 η καλιφορνέζικη εφημερίδα Chico Enterprise, «οι πολίτες είναι αναγκασμένοι να ξύσουν τον πάτο του βαρελιού για να βρουν και το τελευταίο κατακάθι να φάνε».