Του Μιχάλη Ψύλου
Δεν έχει στρατιωτική καριέρα, ούτε έχει εργαστεί ποτέ για τις μυστικές υπηρεσίες. Πίσω του έχει μια λογοτεχνική ακαδημαϊκή καριέρα για το Ισλάμ και πολλή δουλειά στην διπλωματία. Ο λόγος για τον Ιμπραήμ Καλίν, τον νέο αρχηγό της διαβόητης ΜΙΤ-της τουρκικής μυστικής υπηρεσίας. Εκπρόσωπος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από το 2014, ο 51χρονος Καλίν θεωρείται ο πιο στενός συνεργάτης του Τούρκου προέδρου. Από το 2018, είναι μάλιστα ο εξ απορρήτων σύμβουλός του και αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφάλειας και Εξωτερικής Πολιτικής της Τουρκικής Προεδρίας.
Ο Ιμπραήμ Καλίν είναι επίσης ο ιδρυτής και πρώτος πρόεδρος του τουρκικού think tank Seta που θεωρείται ως μέσο προπαγάνδας του κυβερνώντος κόμματος AKP. Ο Καλίν βρίσκεται άλλωστε σε καίριες θέσεις στην ομάδα εξωτερικής πολιτικής του Ερντογάν για 18 ολόκληρα χρόνια. «Η κύρια λειτουργία του ως επικεφαλής συμβούλου για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας ήταν ισοδύναμη με τους συμβούλους Εθνικής Ασφάλειας των προέδρων των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Με άλλα λόγια, ο Ερντογάν διόρισε ουσιαστικά τον de facto Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας στον επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών», λέει ο πολύ γνωστός Τούρκος δημοσιογράφος, Μουράτ Γετκίν.
«Ο Καλίν γνωρίζει τους επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών από τις χώρες με τις οποίες έχει συναλλαγές η Τουρκία, μέσω μυστικής και ανοιχτής διπλωματίας, λόγω των προηγούμενων καθηκόντων του. Για παράδειγμα, γνωρίζει τον Αμερικανό Διευθυντή της CIA Γουίλιαμ Μπερνς από την εποχή που ήταν διπλωμάτης. Εχει συνεργαστεί με τον Ρίτσαρντ Μουρ, επικεφαλής της βρετανικής υπηρεσίας πληροφοριών MI6, και τον Μπερνάρ Εμιέ, επικεφαλής της γαλλικής DGSE, από την περίοδο που βρισκόταν στις πρεσβείες των δύο χωρών, στην Αγκυρα. Διατηρεί επίσης σχέσεις με τους αρμοδίους στη Ρωσία και στις χώρες της Κεντρικής Ασίας».
«Στρατηγική αναγκαιότητα»
Ο διορισμός του Καλίν στην ηγεσία της ΜΙΤ δεν δείχνει απλώς τον νέο ρόλο που έχει κληθεί να παίξει από τον Ερντογάν, για την ενίσχυση της «μυστικής διπλωματίας». Εχοντας λάβει πτυχίο ιστορίας από το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, πτυχίο στην Ισλαμική σκέψη από το Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Κουάλα Λουμπούρ και διδακτορικό στη φιλοσοφία από το Πανεπιστήμιο «George Washington» στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καλίν είναι άλλωστε ένας Ισλαμιστής διανοούμενος. Ο Καλίν εκπροσωπεί εκείνο το ρεύμα του καθεστώτος που θέλει να διαδραματίσει η Αγκυρα πρωταγωνιστικό ρόλο, στον λεγόμενο «τουρκικό κόσμο». Ενας κόσμος που βρίσκεται κατά την Αγκυρα κυρίως στα ανατολικά της-πέρα από το Σινικό Τείχος και τους τουρκόφωνους Ουϊγούρους, ως τα Βαλκάνια και τη Δυτική Ευρώπη. Λέγεται μάλιστα ότι ο Καλίν θα επιδιώξει να παρέμβει μυστικά και στην ελληνική μουσουλμανική μειονότητα. Πληροφορίες ανέφεραν μάλιστα ότι ο Ιμπραήμ Καλίν επισκέφθηκε κρυφά την περασμένη εβδομάδα τη Θράκη και το τουρκικό προξενείο στην Κομοτηνή, με τη νέα του ιδιότητα. Οι πληροφορίες αυτές διαψεύστηκαν πάντως από την ελληνική, υπηρεσιακή κυβέρνηση, αλλά πηγές στην περιοχή επιμένουν ότι είδαν τον «μυστακοφόρο, διοπτροφόρο, σύμβουλο του Ερντογάν στην Κομοτηνή. Και το να είναι αρχηγός των Τούρκων κατασκόπων απαιτεί επίσης να μένει μακριά από τα μάτια του κόσμου. Μάλιστα, μια συναυλία προς τιμήν του Καλίν με κάποιους λαϊκούς οργανοπαίκτες, που είχε προγραμματιστεί να γίνει στην Κωνσταντινούπολη στις 6 Ιουλίου ακυρώθηκε, αφού διορίστηκε αρχηγός στην MIT.
Τρία «τουρκικά» κράτη
Σε κάθε περίπτωση, ο Καλίν δεν έχει κρύψει ότι για αυτόν το κύριο ζήτημα στην εξωτερική πολιτική της Αγκυρας είναι «η συσπείρωση του τουρκικού κόσμου». Ο νέος επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών δεν έκρυψε επίσης ποτέ τον σκεπτικισμό του προς την Ευρωπαϊκή Ένωση «που κυριαρχείται από έναν ευρωκεντρισμό που έχει περιθωριοποιήσει την Τουρκία», όπως είπε σε πρόσφατη συνέντευξή του στη γερμανική Die Zeit. «Νομίζω ότι η Δύση αποξενώνεται από τον υπόλοιπο κόσμο, χάνει τον έλεγχο. Σε πολλά θέματα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η αντιμετώπιση της Κίνας, η μετανάστευση, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, το γεγονός ότι το οικονομικό βάρος του κόσμου μετατοπίζεται από τη Δύση στην Ανατολή. Πιστεύω ότι η στρατηγική σκέψη λείπει στους περισσότερους δυτικούς κύκλους», υποστήριξε ο Καλίν.
Τον περασμένο Δεκέμβριο, σε ομιλία του στην Αγκυρα, ο νέος αρχηγός της ΜΙΤ είχε τονίσει μάλιστα ότι «ο τουρκικός κόσμος θα συνεχίσει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια πολιτική ανοίγοντας νέους ορίζοντες», όπως μετέδωσε το πρακτορείο Ανατολή. «Τα τελευταία χρόνια, ειδικά λόγω των εξελίξεων στην Τουρκία, το Καζακστάν, το Αζερμπαϊτζάν, το Κιργιστάν και άλλες χώρες της περιοχής, η ενότητα και η αλληλεγγύη του τουρκικού κόσμου έχει πάψει να υφίσταται. και είναι μια ευκαιρία να γίνει στρατηγική αναγκαιότητα». Ο αρχηγός της ΜΙΤ είχε πει μάλιστα τότε ότι ««είναι επίσης σημαντικό για εμάς να φροντίζει ο τουρκικός κόσμος για το Κυπριακό ζήτημα (…) Από εδώ και πέρα, η πιο σημαντική αποστολή του τουρκικού κόσμου και των τουρκικών κρατών είναι να προστατεύουν όχι μόνο τους Τουρκοκύπριους, αλλά και τις κοινότητες Τουρκικές και συναφείς κοινότητες, όπου κι αν βρίσκονται στον κόσμο, και να δείξουν ότι δεν είναι μόνοι», έλεγε στις 8 Δεκεμβρίου, ο Καλίν.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Ερντογάν στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο, τον υποδέχτηκαν με πανό που έγραφαν :«Τρία τουρκικά κράτη, ένα έθνος»: Τουρκία, Αζερμπαϊτζάν και «ψευδοκράτος», καθώς ο Τούρκος πρόεδρος επισκέφθηκε στη συνέχεια το Μπακού. Ο ίδιος ο Ερντογάν απείλησε άλλωστε ότι για το Κυπριακό δεν συζητά τίποτα άλλο, εκτός από «δύο κράτη, με αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας και ίσο διεθνές καθεστώς των Τουρκοκυπρίων.» Και δυστυχώς κάποιοι στην Ελλάδα, βρήκαν την ώρα να προκαλέσουν ζητήματα με την μουσουλμανική μειονότητα…
