Του Νίκου Λακόπουλου
Με τον Ερντογάν να θαυμάζει άσκηση απόβασης σε ελληνικό νησί -με την συμμετοχή Αμερικάνων- η κυβέρνηση Μητσοτάκη φαίνεται να οργανώνει «απόδραση» με εκλογές τον Σεπτέμβριο -σύμφωνα με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Η Κυριακή της 11ης Σεπτεμβρίου φαίνεται να είναι η κατάλληλη μέρα ώστε να γίνουν επαναληπτικές εκλογές μέσα στον Σεπτέμβριο και να σχηματισθεί κυβέρνηση τον Οκτ΄ώβριο -σύμφωνα με ένα σενάριο που επιβεβαιώνουν οι κινήσεις Μητσοτάκη.
Oι εκλογές θα γίνουν το 2023, αλλά η Νέα Δημοκρατία ανακοινώνει υποψηφιότητες από τώρα και ζητά από τα στελέχη της να τελειώσουν τις διακοπές τον Δεκαπενταύγουστο. Παράλληλα η «μεταρρύθμιση» συνεχίζεται, αλλά δεν βλέπουμε να ανακοινώνεται κάτι. Κανένας δεν μπορεί να αντέξει ένα προεκλογικό αγώνα ενός έτους.
Τα σχέδια για στέγη σε νέα ζευγάρια μοιάζουν με προεκλογικές εξαγγελίες και ο νέος νοσοκομειακός χάρτης ανακοινώθηκε ως «μεταρρύθμιιση, για εμάς, δεύτερης τετραετίας» όπως είπε ο πρωθυπουργός, μιλώντας σε συνέδριο για την Υγεία.
Οι δημοσκοπήσεις δίνουν ένα ποσοστό 35-36% στη Νέα Δημοκρατία και δεν θάναι δύσκολο σε νέες εκλογ΄ές να φτάσει τα ποσοστά της αυτοδυναμίας, όπως εκτιμούν στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται να κερδίσει παρά μόνο ψίχουλα και το ΠΑΣΟΚ-Κινάλ όχι μόνο έχει βρει ταβάνι, αλλά αρχίζει εμφανίζει κάμψη.
Υπάρχει όμως ένα ενδεχόμενο που ανατρέπει αυτό το σενάριο που οδηγεί σ νέα κυβέρνηση αυτοδυναμίας της Νέας Δημοκρατίας -με λιγότερους βουλευτές: το ενδεχόμενο οι εκλογές με απλή αναλογική να δίνουν την ευκαιρία προοδευτικής κυβέρνησης με την συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ με ή χωρίς το Μέρα 25.
Το ΠΑΣΟΚ έχει κάνει σαφές με πολλούς τρόπους πως επιδιώκει μια κυβέρνηση με δικούς του όρους- με σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα- χωρίς τον Μητσοτάκη και τον Τσίπρα. Πέρα από το σύστημα της απλής αναλογικής και τις συμμαχικές κυβερνήσεις οι εκλογ΄ές αυτές -και οι επόμενες- θα κρίνουν την τύχη του κινήματος.
Το πολιτικό αδιέξοδο
Οι εκλογές δεν θάναι το τέλος, αλλά η αρχή εξελίξεων -καθώς όλα τα κόμματα -που έκαναν πρόσφατα συνέδρια- βρίσκονται σε διεργασίες στο έδαφος μιας βαθιάς κρίση αντιπροσώπευσης.
Σύμφωνα με μια έρευνα της Kapa Research τα κόμματα προκαλούν ουδέτερα (26%) και, κυρίως, αρνητικά (58%) συναισθήματα. Απολαμβάνουν χαμηλής εμπιστοσύνης (36%) και το 72% λέει πως » δεν αντιπροσωπεύουν ανθρώπους σαν κι εμένα).
Τα στελέχη τους δεν πείθουν για τις ικανότητές τους, δεν προσθέτουν αξία στη χώρα ή την κοινωνία και, ίσως το κυριότερο, δεν εμπνέουν άλλους να συμμετάσχουν στη δημόσια ζωή.
Όπως συμπεραίνει ο Αλέξης Ρουτζούνης- διευθυντής της Kapa Research- «το πολιτικό σύστημα θα αναγκαστεί να αναδιαταχθεί υπό την πίεση των γεγονότων που οι πολλαπλές κρίσεις προκαλούν. Η έκβαση κάθε εκλογικής σύγκρουσης στην Ελλάδα είναι αβέβαιη διότι οι αντοχές της κοινωνίας εξαιτίας των πολλαπλών κρίσεων είναι περιορισμένες, έτσι ώστε η κοινωνική και πολιτική συμπεριφορά να μην προεξοφλείται και το τελικό αποτέλεσμα να μην προδικάζεται».
Για τον Κυριάκο Μητσοτάκη -που κάνει διαρκώς δηλώσεις αυτοπεποίθησης- η δεύτερη τετραετία την οποία προεξοφλεί έχει ήδη κουράσει τους πολίτες. Για τον Αλέξη Τσίπρα ο στόχος μιας προοδευτικής κυβέρνησης -με τη συνεργασία βασικά του ΠΑΣΟΚ- είναι ήδη ομολογία πως δεν βλέπει αυτοδύναμη κυβέρνηση με στόχο απλώς να είναι πρώτο κόμμα.
Για τον Νίκο Ανδρουλάκη ο στόχος είναι η αναβίωση ενός κόμματος που έχει πεθάνει από καιρό, αλλά τρεις εκατοντάδες χιλιάδες πολιτών θέλει να υπάρχει και πάει στις εσωκομματικές εκ΄λογές να ψηφίσει.
Πιθανόν το όραμα της «αναγέννησης» να τέλειωσε όταν ο νέος αρχηγός έβγαλε στο προσκήνιο μαζί με μετριότητες με φιλοδοξίες ανανέωσης τα «ζόμπι» της «παράταξης» -που έχει ως ιδρυτή της -κατά το νέο αρχηγό- τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Αυτή η ιστορική σύγχυση μαζί με την ταύτιση της ανανέωσης με την έννοια της αναβίωσης κάνουν τα πολιτικά κόμματα να ομοιομορφοποιούνται επιχειρώντας να αντλήσουν από το παρελθόν κι όχι από το μέλλον μια ιδεολογική ταυτότητα για να την αποκρύψουν μη και τρομάξει ο κυρίαρχος των ημερών: ο «μ΄έσος πολίτης».
Καμμιά νέα ιδέα, ο΄ύτε μια πρόταση, κόμματα στρογγυλεμένα για να εκφράσουν το «κέντρο» κοιτάζοντας τις δημοσκοπήσεις για να δουν πώς πρέπει να είναι, τι πιστεύουν, πού ανήκουν.
Στο μεταξύ οι πολίτες απέχουν κι απομακρύνονται από την κάλπη, αλλά δεν πάνε πολύ μακρυά. Περιμένουν κάτι να συμβεί -κάτι που δεν καταγράφουν οι δημοσκοπήσεις.
Το κλισέ «πρόοδος ή οπισθοδρόμηση» θα ακουστεί πάλι στις εκλογές καθώς γίνεται φανερό πόσο γερασμένο μοιάζει το «Νέα Αρχ΄ή» και πόσο φθαρμένη είναι η «πολιτική αλλαγή».
Η πολιτική είναι πια μια υπόθεση για πολίτες που έχουν περάσει την ηλικία των σαράντα. Τα προγράμματα αναλαμβάνουν διαφημιστικές εταιρείες και οι πολιτικοί γίνονται πολιτικές εικόνες -με πρώτο και καλύτερο τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Τουλάχιστο παλιότερα εμφανίζονταν αγρότες με τρακτέρ να φωνάζουν πως «απόψε θα γίνει το νέο Κιλελέρ» ή νέοι να υπόσχονται της γενιάς τους το «Νέο Πολυτεχνείο».
Τίποτα από όλα αυτά δεν συμβαίνει πια -ίσως γιατί τα τρία μεγαλύτερα κόμματα, λίγο ή πολύ βενιζελικά- κι όλα κ΄όμματα της «μεσαίας τάξης» υπόσχονται -όλα- στέγη σε νέα ζευγάρια.
Θα μπορούσε βέβαια να εμφανισθεί από κάπου ένας νεαρός με τσουλούφι, ροκαμπιλάτη φαβορίτα, χωρίς γραβάτα, με μπλου τζιν, αλλά αυτό έχει συμβεί στο προηγούμενο πλάνο.
‘Είμαι θαμένος μέχρι το λαιμό/ μέσα στις αντιφάσεις μου» τραγουδούσαν σε μια άλλη πια εποχή οι Nirvana. «¨Το ξέρω πως είμαι πίθηκος, αλλά είμαι πολύ ωραίος¨».
