Ξύνοντας τον πάτο του βαρελιού

Του Μιχάλη Ψύλου

«Δεσμεύομαι ότι θα ξύσω τον πάτο του βαρελιού», δήλωσε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στην τηλεόραση του Alpha, αφήνοντας ανοικτό «παράθυρο» για νέα μέρα στήριξης σε εκείνους τους πολίτες που «δεν τα βγάζουν πέρα, δεν έχουν κανένα απόθεμα και καμία άλλη δυνατότητα στήριξης».

Η φράση «θα ξύσω τον πάτο του βαρελιού» προέρχεται από την Αμερική και χρονολογείται από το 1700, όταν οι άνθρωποι συχνά αναγκάζονταν να αποθηκεύουν κρέατα και ευπαθή τροφιμα σε βαρέλια γεμάτα με αλατισμένο νερό ή άλμη.

Ο αμερικανός καθηγητής Ντ. Μ. Κίνσμαν από το Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ μελέτησε μάλιστα αυτό το έθιμο στο βιβλίο του «Meat Preparation and Preservation in Colonial America».

Ο Κίνσμαν γράφει ότι πολλές οικογένειες αποίκων επιβίωσαν τους κρύους χειμώνες διατηρώντας τις προμήθειες κρέατος σε βαρέλια με αλάτι. «Με την πάροδο του χρόνου, καθώς έτρωγαν από το βαρέλι, το φαγητό που ήταν αποθηκευμένο εξαφανιζόταν σιγά σιγά. Τελικά, όταν οι προμήθειες είχαν σχεδόν τελειώσει, αναγκάζονταν να ξύσουν ακόμη και τον πάτο του βαρελιού για να φάνε τα τελευταία υπολείμματα».

Όταν αναφερόμαστε λοιπόν στον «πάτο του βαρελιού», σημαίνει ότι έχουμε εξαντλήσει όλες τις καλές επιλογές και πλέον θα πρέπει να συμβιβαστούμε με τις λιγότερο επιθυμητές. Με την έσχατη λύση, εξηγεί ο αμερικανός καθηγητής.

Η μεταφορική χρήση της φράσης, βέβαια, ξεκίνησε τη δεκαετία του ’30, στη διάρκεια της Mεγάλης Ύφεσης του 1929-33. Κανένα πραγματικό βαρέλι δεν εμπλεκόταν, αλλά οι δημοσιογράφοι της εποχής θέλησαν να δείξουν που είχε φτάσει η ένδεια και η απόγνωση εκατομμυρίων ανθρώπων. Η παλαιότερη τον 20ο αιώνα καταγεγραμμένη φράση «ξύνω τον πάτο του βαρελιού» είχε μάλιστα δημοσιευτεί τον Νοέμβριο του 1930 στην καλιφορνέζικη εφημερίδα «The Chico Enterprise». «Οι πολίτες είναι αναγκασμένοι να ξύσουν τον πάτο του βαρελιού για να βρουν και το τελευταίο κατακάθι να φάνε», έγραφε η εφημερίδα.

Από τότε, όλος ο πλανήτης γνώρισε δεκάδες μικρές και μεγάλες κρίσεις. Όλοι μαθαίνουμε αργά ή γρήγορα ότι τα βαρέλια αυτής της ζωής έχουν όλα πάτους, που σύντομα αναγκαζόμαστε να ξύνουμε.

Ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, χρησιμοποίησε αυτή τη μεταφορά για να δείξει φυσικά τη βούληση της κυβέρνησης να βοηθήσει τους πιο ευάλωτους. Αλλά, δυστυχώς, επανέφερε στη μνήμη άσχημες εποχές της ανθρωπότητας. Σε μια περίοδο μάλιστα που η επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ και στο πρατήριο καυσίμων ισοδυναμεί για πολλούς με «τρενάκι του τρόμου».

Διαβάστε οπωσδήποτε

google news svg icon

Ακουλούθησε το Periodista.gr στο Google News για να μαθαίνεις όσα δεν τολμούν ή δεν θέλουν να γράψουν οι άλλοι.

Περισσότερα

Άρθρα
ΔΗΜΟΦΙΛΗ