Η Χαμάς «όπλο» στα νέο-oθωμανικά σχέδια του Ερντογάν
Του Μιχάλη Ψύλου
Ο πόλεμος της Γάζας δεν είναι το μόνο σημείο ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή. Εδώ και τρεις εβδομάδες, η Τουρκία βομβαρδίζει θέσεις του PKK στο βόρειο Ιράκ και τις συριακές κουρδικές πολιτοφυλακές (YPG), στη βόρεια Συρία.
Σύμφωνα με τους Κούρδους της Συρίας, περίπου το 80% της αστικής υποδομής στην Ροζάβα -την αυτόνομη Διοίκηση Βόρειας και Ανατολικής Συρίας, έχει καταστραφεί από τους συνεχιζόμενους Τουρκικούς βομβαρδισμούς από drones, μαχητικά αεροσκάφη και το πυροβολικό μέχρι σήμερα. Η Τουρκία δικαιολογεί τους βομβαρδισμούς λόγω της απόπειρας τρομοκρατικής επίθεσης από το ΡΚΚ στο υπουργείο Εσωτερικών στην Άγκυρα, την 1η Οκτωβρίου.
Η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ έχει σπρώξει στο παρασκήνιο τον πόλεμο στη Συρία, παρόλο που οι ειδικές δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών που σταθμεύουν εκεί, κατέρριψαν ένα τουρκικό επιθετικό drone κοντά στην πόλη Χασάκα στις 5 Οκτωβρίου. Ένα γεγονός μοναδικό στην ιστορία του ΝΑΤΟ– ανάμεσα σε δύο κράτη μέλη- αλλά και μια σαφής προειδοποίηση της Ουάσιγκτον στην Αγκυρα.
Το Πεντάγωνο έσπευσε βέβαια να υποβαθμίσει την κατάρριψη του drone ως «ατυχές περιστατικό». Ο σημαντικότερος λόγος είναι άλλωστε, η γεωστρατηγική θέση της Τουρκίας, η οποία θεωρείται απαραίτητη για τις ΗΠΑ.
Από την άλλη, ο Τούρκος πρόεδρος χρειάζεται οικονομική στήριξη από τη Δύση για την τουρκική οικονομία. «Ο Ερντογάν δοκιμάζει πόσο μακριά μπορεί να φτάσει», λέει ο Γκάρετ Τζέκινς, ειδικός στην Τουρκία που ζει στην Κωνσταντινούπολη και εργάζεται για το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.
Η Χαμάς «όπλο» στα νέο-oθωμανικά σχέδια του Ερντογάν
Η τουρκική στρατιωτική επιχείρηση στη βόρεια Συρία, η οποία ξεκίνησε δύο εβδομάδες πριν από την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, εξελίσσεται πάντως σε πολύ ευαίσθητο έδαφος: Στην περιοχή αυτή σταθμεύουν 900 Αμερικανοί στρατιώτες, στο πλαίσιο του αντιτρομοκρατικού πολέμου κατά του Ισλαμικού Κράτους (ΙS). Οι Αμερικανοί συνεργάζονται μάλιστα με τους Κούρδους της Συρίας και τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) για να αποτρέψουν την αναζωπύρωση του Ισλαμικού Κράτους. Η Αγκυρα θέλει όμως να καταστρέψει την Κουρδική αυτοδιοίκηση της Ροζάβα, επειδή λειτουργεί ως ισχυρό πολιτικό πρότυπο για τα 18 εκατομμύρια Κούρδους στην Τουρκία.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Ερντογάν, επιδιώκει να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας, πλάτους 30 χιλιομέτρων στο συριακό έδαφος κατά μήκος των συνόρων και να εγκαταστήσει εκεί σουνίτες Σύρους πρόσφυγες που έχουν καταφύγει στην Τουρκία. Ταυτόχρονα όμως, η Αγκυρα θέλει να εκδιώξει τα αμερικανικά στρατεύματα από τη Συρία και, μακροπρόθεσμα, από τη Μέση Ανατολή. «Τι κάνουν οι Αμερικανοί στη Συρία;» αναρωτήθηκε πρόσφατα ο Τούρκος πρόεδρος.
Εκμετάλλευση του πολέμου στη Γάζα
Με την Τουρκία να συνεχίζει τις επιθέσεις ς σε μη στρατιωτικές υποδομές στη βόρεια και ανατολική Συρία, o Ερντογάν προσπαθεί ταυτόχρονα να εκμεταλλευτεί την κλιμάκωση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης .
Ο Τούρκος πρόεδρος θέλει να εκμεταλλευτεί την απόσπαση της προσοχής της Ουάσιγκτον ,μέσω του πολέμου της Γάζας. Ο Ερντογάν δεν επαίνεσε μόνο την τρομοκρατία της Χαμάς, αλλά και με πολεμικές ιαχές προσπάθησε να εμφανιστεί ως στρατιωτικός θεματοφύλακας της μουσουλμανικής πίστης. Δεν είναι άλλωστε μυστικό ότι βλέπει τον εαυτό του ως κληρονόμο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μιλά ανοιχτά για αυτό το σενάριο: «Μερικοί άνθρωποι μπορεί να βλέπουν τη Γάζα ως ένα μακρινό μέρος που δεν έχει καμία σχέση με εμάς», είπε το περασμένο Σάββατο στη μεγάλη συγκέντρωση στην Κωνσταντινούπολη για τα 100 χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας. «Αλλά πριν από 100 χρόνια, για αυτό το έθνος, η Γάζα δεν ήταν διαφορετική από τα Άδανα…Η Γάζα κάποτε ανήκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ως τμήμα διοικητικής επαρχίας της Συρίας. «Θέλει η Δύση άλλη μια μάχη μεταξύ ημισελήνου και σταυρού;» αναρωτήθηκε ο Ερντογάν.
Για πρώτη φορά, ο Τούρκος πρόεδρος αναγνωρίζει ανοιχτά ότι η εξωτερική πολιτική της Αγκυρας εξυπηρετεί αυτόν τον στρατηγικό στόχο: «Όπως δείξαμε την ίδια αποφασιστικότητα στη Λιβύη και στο Καραμπάχ, να ξέρετε ότι είμαστε σταθεροί και στη Μέση Ανατολή». Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Άγκυρας στη Συρία, τη Σομαλία, τη Λιβύη και το Αζερμπαϊτζάν ακολουθούν ένα νεο-οθωμανικό σχέδιο επέκτασης που καθοδηγείται από την «πίστη». Περισσότεροι από 60.000 Τούρκοι στρατιώτες δραστηριοποιούνται ήδη σε ξένες αποστολές, με πιο πρόσφατη στο Αζερμπαϊτζάν, όπου συμμετείχαν στην εθνοκάθαρση και την απέλαση των Χριστιανών Αρμενίων από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
