Η Ευρώπη συζητά ένα στρατιωτικό ταμείο δισεκατομμυρίων ευρώ.
Του Μιχάλη Ψύλου
«Κεκλεισμένων των θυρών, γίνεται συζήτηση στις Βρυξέλλες για τη σύσταση ενός νέου αμυντικού ταμείου δισεκατομμυρίων ευρώ» γράφει η Γερμανική Handelsblatt. Το νέο Ταμείο θα μοιάζει με το σχέδιο ανασυγκρότησης Next Generation Eu μετά την πανδημία με μια κρίσιμη διαφορά: Αυτή τη φορά τα κεφάλαια δεν θα εισρεύσουν σε μέτρα προστασίας του κλίματος, αλλά στον επανεξοπλισμό της ΕΕ.
Τη σχετική πρόταση διατύπωσε άλλωστε η Πρωθυπουργός της Εσθονίας Κάγια Κάλλας στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της ΕΕ.
«Η Ευρώπη έχει από καιρό συμβιβαστεί με την ιδέα ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο στις προσεχείς προεδρικές εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Από τον Ιανουάριο του 2025, οι ΗΠΑ μπορεί να μην είναι πλέον αξιόπιστος σύμμαχος στη σύγκρουση με τη Ρωσία», τονίζουν στη Ναυτεμπορική ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές.
Η ΕΕ φοβάται την απώλεια των εγγυήσεων ασφαλείας των ΗΠΑ με την πιθανή επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Για τον Economist μάλιστα, ούτε η Χαμάς, ούτε ο Βλαντιμίρ Πούτιν , αλλά «ο Ντόναλντ Τραμπ αντιπροσωπεύει τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τον κόσμο το 2024»
«Είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε την τελική μάχη» δηλώνει ο Τραμπ στην προεκλογική εκστρατεία, ενθαρρυμένος από τις δημοσκοπήσεις που τον δείχνουν μπροστά πριν από τον Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν ένα χρόνο πριν από τις αμερικανικές εκλογές.
«Πιθανώς δεν υπάρχει τρόπος να αποφύγουν τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη του ΝΑΤΟ να ενισχύουν την άμυνά τους και να συνεργάζονται ακόμη περισσότερο μεταξύ τους», τονίζουν οι ίδιες πηγές στη «Ν» και προσθέτουν : «Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία ανάγκασε τα κράτη μέλη της ΕΕ να ρίξουν μια πιο προσεκτική ματιά στις ανεπάρκειες της αμυντικής βιομηχανίας της ΕΕ»
Πολεμική οικονομία
Η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο αμυντικό πρόγραμμα, «ένα είδος ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την οικονομία του πολέμου», αναφέρουν πηγές της Κομισιόν.
Ο προτεινόμενος κανόνας βασίζεται στον νόμο των ΗΠΑ για την παραγωγή αμυντικού υλικού , ο οποίος επιτρέπει στον Αμερικανό Πρόεδρο να επιταχύνει και να επεκτείνει την παροχή αμερικανικών βιομηχανικών υλικών και υπηρεσιών που απαιτούνται για την προώθηση της εθνικής άμυνας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες,ο νόμος χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID
για την αύξηση της παραγωγής κρίσιμων ιατρικών προμηθειών και αμυντικού εξοπλισμού.
Στην Ευρώπη , η ιδέα αυτή τέθηκε για πρώτη φορά σε μια άτυπη συνάντηση των υπουργών Άμυνας της ΕΕ στο Τολέδο της Ισπανίας, τον περασμένο Σεπτέμβριο. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα μπορούσε να βασιστεί στον βραχυπρόθεσμο μηχανισμό του Ταμείου για την Ενίσχυση των Κοινών Ευρωπαϊκών Προμηθειών Όπλων (EDIRPA) για να δώσει κίνητρα για κοινές προμήθειες και την ικανότητα της ΕΕ να οικοδομήσει ικανότητα παραγωγής πυρομαχικών (ASAP).
Ο νέος νόμος της ΕΕ για την οικονομία πολέμου (European Defense Production Act) θα μπορούσε επίσης να είναι ένας μόνιμος μηχανισμός που στοχεύει στην επιτάχυνση ολόκληρης της διαδικασίας αμυντικής παραγωγής σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης.
Η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν πλήξει σκληρά πάντως τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Η Κομισιόν πρότεινε μια ενδιάμεση αναθεώρηση τον περασμένο Ιούνιο που περιελάμβανε αύξηση 66 δισεκατομμυρίων ευρώ, αλλά όχι νόμο για την παραγωγή στρατιωτικού εξοπλισμού για αμυντικούς σκοπούς.
