Του Ρόναλντ Μαϊνάρντους*
Τα λόγια του παρελθόντος δεν έχουν πλέον καμία σημασία. Οι ορκισμένοι εχθροί του χθες γίνονται εταίροι, οι αντίπαλοι σύμμαχοι. Στην αρχή της εβδομάδας ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν επισκέφθηκε τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τον επόμενο μήνα ο Ισραηλινός πρόεδρος αναμένεται για επίσημη επίσκεψη στην Άγκυρα. Επίσης συνεχίζεται η προσέγγιση της Τουρκίας με την Αρμενία. Τέλος, η Άγκυρα φαίνεται αποφασισμένη να ανοίξει ένα νέο διπλωματικό κεφάλαιο στις σχέσεις με την Αίγυπτο του προέδρου Αλ Σίσι, ο οποίος μέχρι πρόσφατα αποτελούσε στόχο σφοδρών επιθέσεων στον καθοδηγούμενο τουρκικό τύπο.
Όλα δείχνουν ότι ο Ερντογάν θέλει να βγει από τη διπλωματική απομόνωση, στην οποία οι πολιτικές του έχουν οδηγήσει τη χώρα τα τελευταία χρόνια. Είναι προφανές ότι οι ιθύνοντες στην Άγκυρα συνειδητοποιούν ότι δεν είναι προς το συμφέρον της χώρας να δημιουργεί προβλήματα σε πολλά μέτωπα ταυτόχρονα. Ο κ. Ερντογάν θέλει να παρουσιαστεί στη Δύση ως ένας συνεργάσιμος ηγέτης, ακόμη και ως διαμεσολαβητής σε διεθνείς κρίσεις, όπως πέρυσι στο Αφγανιστάν και τώρα στην Ουκρανία.
Συνεχίζονται οι «προκλήσεις» απέναντι στην Ελλάδα
Προκαλεί εντύπωση ότι η Ελλάδα – για να μην αναφέρουμε την Κύπρο – δεν έχει θέση στην πολυσυζητημένη «επίθεση γοητείας» του κ.Ερντογάν. Ακριβώς το αντίθετο, θα μπορούσε να πει κανείς. Τους τελευταίους μήνες, οι εχθρικές ενέργειες κατά της γειτονικής χώρας έχουν αυξηθεί. Δύσκολα περνάει μία μέρα χωρίς αναφορές για τουρκικές «προκλήσεις» στον ελληνικό τύπο. Συνήθως πρόκειται για παραβιάσεις του εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά η drones πάνω από το Αιγαίο. Νέα οργή προκάλεσαν οι πρόσφατες δηλώσεις του τούρκου υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος, αναφερόμενος στην στρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών, αμφισβήτησε την εδαφική κυριαρχία. Στην Ουάσιγκτον και στις Βρυξέλλες οι αναθεωρητικές παρατηρήσεις της Άγκυρας απορρίφθηκαν αμέσως. Ως εκ τούτου η πολιτική κλιμάκωσης της Τουρκίας μπορεί να χαρακτηριστεί «διπλωματικό αυτογκόλ».
Για τους λόγους μόνο εικασίες μπορούν να γίνουν. Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι ο κ.Ερντογάν θέλει να αποσπάσει την προσοχή από την οικονομική κρίση, στην οποία βυθίζεται η χώρα του. Ωστόσο, ο κύριος λόγος βρίσκεται αλλού και σχετίζεται με την μακροπρόθεσμη στρατηγική της Άγκυρας έναντι της Ελλάδας (και της Κύπρου), για την οποία υπάρχει σπάνια συναίνεση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων της Τουρκίας. Στην Κύπρο το σχέδιο σε μεγάλο βαθμό έχει εφαρμοστεί. Η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο παραμένει ο επόμενος στόχος.
*Ο Δρ. Ρόναλντ Μαϊνάρντους είναι πολιτικός αναλυτής, σχολιαστής και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ. Στα μέσα τηςδεκαετίας του 1990 είχε διατελέσει διευθυντής τηςελληνικής σύνταξης της Deutsche Welle
