Πολύ ανησυχητικά τα αποτελέσματα της ετήσιας έρευνας, όσον αφορά στην αντίληψη των πολιτών για τη δημοκρατία που πραγματοποιεί ο οργανισμός «Συμμαχία των Δημοκρατιών», καθώς σε όλο τον κόσμο παρατηρείται αύξηση της αίσθησης ότι οι δημοκρατίες δεν λειτουργούν σωστά.
Συγκεκριμένα, η έρευνα για τον «Δείκτη Αντίληψης της Δημοκρατίας» που πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 63.000 πολιτών από 53 χώρες, και η Ελλάδα ανάμεσά τους, διαπιστώνει ότι οι πολίτες θεωρούν μεν εξαιρετικά αναγκαία τη δημοκρατία, αλλά το 58% θεωρεί ότι οι κυβερνήσεις δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες αυτές και ότι, αντιθέτως, λειτουργούν εξυπηρετώντας τα συμφέροντα μιας πολύ μικρής κάστας ανθρώπων.
Για την Ευρώπη, σε Ελλάδα, Ουγγαρία και Γαλλία η αντίληψη των πολιτών για τη λειτουργία της δημοκρατίας στις χώρες τους έχει πέσει πολύ: στην Ελλάδα το 43% θεωρεί ότι η δημοκρατία στη χώρα είναι «μειωμένης ευθύνης», αν και το 94% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η δημοκρατία είναι πολύ σημαντική.
Στην Ελλάδα, επίσης, καταγράφεται και το μεγαλύτερο «αντιληπτό δημοκρατικό έλλειμμα», ήτοι η διαφορά ανάμεσα στην αναγκαιότητα της δημοκρατίας και στην αντίληψη περί δημοκρατίας στη χώρα (51 ποσοστιαίες μονάδες).
Παραμένοντας στην Ευρώπη, στην Ουγγαρία μόνο το 31% των πολιτών θεωρεί τη χώρα δημοκρατική, ενώ στη Γαλλία, σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες (46%) θεωρούν ότι η χώρα τους είναι δημοκρατική. Επίσης, στη Γερμανία, υπάρχει ένα αυξανόμενο χάσμα μεταξύ του πόσο σημαντική θεωρούν οι πολίτες τη δημοκρατία και πόσο δημοκρατική πιστεύουν ότι είναι η χώρα τους, γνωστό και ως «αντιληπτό δημοκρατικό έλλειμμα». Στη χώρα το έλλειμμα αυτό εντοπίζεται στο 36% και στην Ουγγαρία στο 50%. Επίσης, στη Γερμανία των ποσοστό των πολιτών που θεωρεί ότι οι κυβερνήσεις συχνά ενεργούν προς το συμφέρον μιας μειοψηφικής ομάδας και όχι για το κοινό καλό έχει ανεβεί στο 54%.
Όσον αφορά στις απειλές για τη δημοκρατία, την πρώτη θέση καταλαμβάνει η ανισότητα (οικονομική και κοινωνική, 68%) και ακολουθούν η διαφθορά (67%), οι πολυεθνικές επιχειρήσεις (60%), οι περιορισμοί στην ελευθερία του λόγου (56%) και οι εκλογικές νοθείες (53%).
Για την Ελλάδα, η αύξηση της ανισότητας θεωρείται ως η μεγαλύτερη απειλή για τη δημοκρατία (πάνω από 80%), η χώρα είναι πέμπτη στην κόσμο όσον αφορά στην αντίληψη της διαφθοράς ως απειλή, επίσης πέμπτη σχετικά με τη δράση των πολυεθνικών και 12η σχετικά με την ελευθερία του λόγου.
Σύμφωνα με την έρευνα, η δημοτικότητα της Αμερικής, ως παγκόσμιας δύναμης, μειώνεται παγκοσμίως.
Η διεθνής φήμη της υπερδύναμης έχει πληγεί από τις αρχές του 2023, ιδιαίτερα στις μουσουλμανικές χώρες όπου η ακλόνητη υποστήριξη της Ουάσιγκτον προς το Ισραήλ στον πόλεμο στη Γάζα έχει αποδειχθεί έντονα διχαστική. Για πρώτη φορά παρατηρείται καθοδική πορεία της δημοτικότητας των ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Η αντίληψη για τις ΗΠΑ είναι πλέον αρνητική στην Αυστρία (-22%), την Ιρλανδία (-5%), τη Γερμανία (-4%), το Βέλγιο (-4%) και την Ελλάδα (-4%).
Την ίδια στιγμή, η θετική στάση απέναντι σε Κίνα, Βόρεια Αφρική, Μέση Ανατολή και Λατινική Αμερική συνεχίζουν να αυξάνεται, δημιουργώντας μια αντίληψη για το Πεκίνο καθαρά θετική, παρά τον συνεχιζόμενο ευρωπαϊκό σκεπτικισμό απέναντί του. Η Ρωσία, η οποία αντιμετώπισε συντριπτικά αρνητικές αντιλήψεις σε όλο τον κόσμο μετά την εισβολή στην Ουκρανία, φαίνεται επίσης να βρίσκεται σε πορεία αποκατάστασης της εικόνας της στις περισσότερες περιοχές που συμμετείχαν στην έρευνα, με εξαίρεση την Ευρώπη.
Η φθίνουσα δημοτικότητα της Αμερικής, σε συνδυασμό με τη βελτίωση της θέσης της Ρωσίας και της Κίνας, σημαίνει ότι οι τελευταίες αντιμετωπίζονται πλέον το ίδιο θετικά με τις ΗΠΑ στις περισσότερες χώρες της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής και της Ασίας που συμμετείχαν στην έρευνα.
Να σημειωθεί ότι οι πολίτες σε Ρωσία, Ισραήλ και Κίνα θεωρούν ότι οι χώρες τους είναι περισσότερο δημοκρατικές απ’ όσο πριν από μερικά χρόνια, κάτι που αποδίδεται στο γεγονός ότι δύο από αυτές τις χώρες (Ρωσία και Ισραήλ) συμμετέχουν σε πόλεμο, ενώ ειδικά για την Κίνα, εκτιμάται ότι η άνοδος αυτή οφείλεται και στην υποχώρηση των ΗΠΑ.
