Του Μιχάλη Ψύλου
Ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε ξανά. Μετά την Αϊοβα και στο πιο «φιλελεύθερο» Νιου Χάμσαϊρ. Με μια διαφορά 11 ποσοστιαίων μονάδων, νίκησε τη Νίκι Χέιλι -τη μοναδική του αντίπαλό του για το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων στις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου.
Τον τελευταίο μισό αιώνα, όλοι οι Ρεπουμπλικάνοι υποψήφιοι που κέρδισαν στην Αϊόβα και το Νιου Χάμσαϊρ, εξασφάλισαν το χρίσμα του κόμματός τους. Κάτι που αναμένεται να πετύχει και ο Τραμπ, όσο και αν η Χέιλι λέει πώς θα συνεχίσει τον αγώνα. Χαρακτηρίζοντας και πάλι τον Τραμπ «υποψήφιο του χάους», για να τη «στολίσει» ο πρώην πρόεδρος ως «απατεώνα».
Παρά τα πολυάριθμα δικαστικά του προβλήματα με δεκάδες κατηγορίες, ο Τραμπ παραμένει εξαιρετικά δημοφιλής μεταξύ της δεξιάς βάσης των Ρεπουμπλικάνων. Αλλά φαίνεται πλέον ότι σιγά σιγά γίνεται αποδεκτός και από την αμερικανική ελίτ. Καθώς μάλιστα προηγείται σταθερά του Δημοκρατικού προέδρου Τζο Μπάιντεν σε όλες τις δημοσκοπήσεις.
Αξίζει να δούμε μάλιστα τις απόψεις που διατύπωσε στο Φόρουμ του Νταβός ο Τζέιμι Ντάιμον, ο Ελληνο-αμερικανός Διευθύνων Σύμβουλος της JP Morgan για την αμερικανική προεκλογική εκστρατεία και συγκεκριμένα για τον Τραμπ, οι οποίες πέρασαν απαρατήρητες.
Ο Τζέιμι Ντάιμον κάθε άλλο παρά Ρεπουμπλικανός ψηφοφόρος είναι και ακόμη λιγότερο «οπαδός» του Τραμπ. Χρηματοδοτεί κυρίως το Δημοκρατικό Κόμμα και το 2008 συζητήθηκε να διοριστεί υπουργός Οικονομικών της πρώτης Κυβέρνησης Ομπάμα. «Μακάρι οι Δημοκρατικοί να σκεφτούν πιο προσεκτικά όταν μιλούν για τον Τραμπ», είπε ο Ντάιμον. Αμφισβήτησε ανοικτά ότι το να ψηφίσεις τον Τραμπ σημαίνει είσαι σαν και αυτόν. Και πρόσθεσε με έμφαση : «Ας είμαστε ειλικρινείς. Ο Τραμπ είχε δίκιο για το ΝΑΤΟ. Είχε δίκιο για τη μετανάστευση. Αναπτύχθηκε καλά η οικονομία. Η φορολογική του μεταρρύθμιση λειτούργησε. Είχε δίκιο για την Κίνα». Όπως είπε το αφεντικό της μεγαλύτερης επενδυτικής αμερικανικής τράπεζας: «Δεν μου αρέσει το πώς εκφράζεται ο Τραμπ, αλλά δεν είχε άδικο σε αυτά τα θεμελιώδη ζητήματα. Αυτός είναι ο λόγος που τον ψήφισαν». Για τον Ντάιμον, μάλιστα, η αντιμετώπιση των ψηφοφόρων του Τραμπ από τα μέσα ενημέρωσης κινδυνεύει να αποτελέσει μπούμερανγκ για την εκστρατεία του Μπάιντεν.
Επίσης στο Νταβός, ο Λάρι Φινκ, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Blackrock, φάνηκε να αποστασιοποιείται κατά κάποιο τρόπο από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Επικαλούμενος το έλλειμμα, το τεράστιο χρέος και τη μετανάστευση, ο Φινκ αναρωτήθηκε αν η Αμερική είναι… έτοιμη για άλλα τέσσερα χρόνια Μπάιντεν.
Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι αν ο Τραμπ έχει δίκιο ή όχι. Αν εγκρίνει κανείς ή αποδοκιμάζει τις πολιτικές του. Ο Τραμπ μπορεί να φαίνεται, όπως και το 2016, ότι είναι ο υποψήφιος «εκτός του συστήματος». Το λάθος που κάνουν πολλοί όμως είναι ότι πιστεύουν πώς τα ζητήματα που εγείρει είναι και «εκτός συστήματος»
Όπως λέει ο Ντάιμον, ένας πολύ ισχυρός παράγοντας του αμερικανικού κατεστημένου, αυτά που πιστεύει η βαθιά Αμερική για το ΝΑΤΟ, λέει ο Τραμπ. Όπως και για την Ευρώπη και την Κίνα. Ας θυμηθούμε βέβαια ότι ο Τραμπ δεν ήταν πολύ «τρυφερός» απέναντι στην Ευρώπη και το εμπορικό της πλεόνασμα με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά δεν υποκίνησε κανονικούς πολέμους, μόνο εμπορικούς.
Και με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, οι εμπορικοί πόλεμοι θα ενταθούν. Μαζί με τον προστατευτισμό. Αυτό φοβάται η Ευρώπη, μαζί με την πιθανή απόσυρση της αμερικανικής αμυντικής ομπρέλας. καρδιά των ευρωπαϊκών στρατηγικών συμφερόντων. Η Ευρώπη, παλεύοντας πλέον με γεωπολιτικές εξελίξεις και εσωτερικές πολιτικές διαμάχες που απειλούν την ίδια την ύπαρξή της ως «Ενωση», κινδυνεύει να πέσει θύμα της βασικής πολιτικής Τραμπ:«Πρώτα η Αμερική».