Την άποψη ότι την επόμενη μέρα της πανδημίας ο κόσμος «δεν θα είναι ο ίδιος με αυτόν του 2019», εξέφρασε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας ξεκινώντας την ομιλία του για την «εναλλακτική στρατηγική» που προτείνει η αξιωματική αντιπολίτευση σε ό,τι αφορά την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
«Η χώρα μας σήκωσε και σηκώνει βαρύ φορτίο, 15 μήνες τώρα, από την έναρξη της πανδημίας. Οι οικονομικές επιπτώσεις είναι σκληρές, ιδιαίτερα για τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου. Τους εργαζόμενους, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τους αυτοαπασχολούμενους, τους ελεύθερους επαγγελματίες», σημείωσε, τονίζοντας ότι «η αγωνία, τώρα που αρχίζουμε να συζητάμε για την επόμενη μέρα, είναι πώς θα σταθούμε στα πόδια μας ξανά, πώς θα καλύψουμε το χαμένο έδαφος και θα επουλώσουμε τις πληγές της κρίσης».
«Και πάντα σε αυτές τις στιγμές, όταν το συλλογικό σοκ κοπάζει, οι κοινωνίες αποκτούν μια νέα συνείδηση. Που παράγει νέες προτεραιότητες, νέες ανάγκες και φυσικά νέες ιδέες», είπε και σχολίασε πως «σήμερα, σε όλο τον κόσμο διεξάγεται μια νέα συζήτηση», που «εδράζεται πάνω σε μία νέα κοινή λογική, που βρίσκεται στον αντίποδα του κυρίαρχου οικονομικού δόγματος των πρόσφατων δεκαετιών».
Συγκεκριμένα, έκανε λόγο για την ανάγκη ενός «νέου κοινωνικού συμβολαίου», που θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων οικονομικά μοντέλα «δίκαια και βιώσιμα τόσο για την κοινωνική συνοχή όσο και για την περιβαλλοντική ισορροπία» και που θα μειώνει τις «ανισότητες».
Τα πέντε κριτήρια για την επιλογή έργων
Όπως σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας, η επιλογή έργων και μεταρρυθμίσεων στο Σχέδιο Ελλάδα +, βασίζεται κυρίως σε 5 κριτήρια:
«Πρώτο κριτήριο, η Διάχυση του οικονομικού οφέλους στην κοινωνία.
Στόχος μας η αύξηση της απασχόλησης με σταθερές δουλειές και η ενίσχυση της συμμετοχής κοινωνικών φορέων, συνεταιρισμών, νοικοκυριών και ΜμΕ στην παραγωγική διαδικασία.
Δεύτερο κριτήριο, η Αποφυγή κάθε μορφής κοινωνικού αποκλεισμού.
“Κανείς δεν πρέπει να μείνει πίσω” και για το λόγο αυτό, η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες και τους περιορισμούς που έχουν οι πιο αδύναμες κοινωνικές ομάδες και τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Τρίτο κριτήριο, η Αύξηση της εγχώριας παραγόμενης αξίας.
Η σύνδεση δηλαδή της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης με την ελληνική παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών. Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης δεν πρέπει να κατευθυνθούν, όπως στο παρελθόν, σχεδόν αποκλειστικά σε εισαγωγές αλλά να αυξήσουν την εγχώρια παραγωγή.
Τέταρτο κριτήριο, η Ισόρροπη ανάπτυξη των περιφερειών της χώρας.
Γιατί μόνο με ισχυρή ανάπτυξη της περιφέρειας μπορούμε να μειώσουμε τις περιφερειακές και ενδοπεριφερειακές ανισότητες.
Πέμπτο κριτήριο, η Δυναμική μετασχηματισμού.
Προκρίνουμε δηλαδή έργα και μεταρρυθμίσεις που επιλύουν τους παγιωμένους “αναχρονισμούς” στη χωροταξία, το περιβάλλον, τη διοίκηση, τη δικαιοσύνη και διευκολύνουν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις».
Οι πέντε άξονες του «Ελλάδα +»
Ο Αλέξης Τσίπρας επισήμανε ότι με αυτά τα βασικά κριτήρια στην επιλογή των έργων, το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία διαμορφώνει σε πέντε άξονες παρεμβάσεων. Πρόκειται για:
Δίκαιη, Πράσινη Μετάβαση
Μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου, ενίσχυση της εργασίας, ενδυνάμωση ΜμΕ και αυτοαπασχολουμένων
Ψηφιακό Μετασχηματισμό
Κοινωνική Συνοχή και Ανθεκτικότητα
Ανάπτυξη των Περιφερειών, των Πόλεων και της Υπαίθρου
Ειδικότερα, ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε τα εξής:
«1ος άξονας, η Δίκαιη, Πράσινη Μετάβαση.
Η Ελλάδα έχει προσυπογράψει τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, και φυσικά έχει προσυπογράψει τους δεσμευτικούς στόχους της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Οι στόχοι λοιπόν υπάρχουν, αλλά μένει το πως θα φτάσουμε σε αυτούς.
Για αυτό απαιτείται η ριζική αναθεώρηση του μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης σε όλους τους τομείς, με την κοινωνία συμμέτοχη και ωφελούμενη αυτής της διαδικασίας μετάβασης.
Ο δικός μας δρόμος εδράζεται στην έννοια της αυτοπαραγωγής και αυτοκατανάλωσης.
Την παραγωγή και κατανάλωση, δηλαδή, ενέργειας από τα ίδια τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Την αποκέντρωση της παραγωγής, στις συμμετοχικές επενδύσεις και στη διαχείριση παραγωγής ενέργειας μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων.
Οι τεχνολογικές εξελίξεις και οι διεθνώς καλές πρακτικές καθιστούν απόλυτα εφαρμόσιμο αυτό το μοντέλο.
Ένα μοντέλο που στηρίζει επενδύσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας κυρίως για αυτούς που έχουν δυσκολία να ανταπεξέλθουν στο αντίστοιχο κόστος επένδυσης.
Δηλαδή για νοικοκυριά χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος και για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Ένα μοντέλο ενεργειακής δημοκρατίας
Με το 50% των αδειών ΑΠΕ να κατανέμεται δεσμευτικά σε ενεργειακές κοινότητες, νοικοκυριά, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και αγρότες.
Σε αντίθεση με το κυβερνητικό σχέδιο που τις κατανέμει σχεδόν εξολοκλήρου στις μεγάλες επιχειρήσεις.
2ος άξονας είναι ο Μετασχηματισμός του παραγωγικού μοντέλου, ενίσχυση της εργασίας, ενδυνάμωση ΜμΕ και αυτοαπασχολουμένων.
Κεντρικός μας στόχος στην προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας είναι η αύξηση της εγχώριας παραγόμενης αξίας, η σύνδεση δηλαδή της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης με την ελληνική παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών.
Η στρατηγική μας έχει στον πυρήνα της την παραδοχή ότι η εργασία αποτελεί παραγωγική δύναμη.
Η στήριξη των μισθών, η διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων και η μείωση των ανισοτήτων συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη.
Για το λόγο αυτό είναι θεμελιώδης η λειτουργία της αγοράς εργασίας με κανόνες και αυστηρό έλεγχο τήρησης τους.
Σχέδιό μας η αποκατάσταση και κατοχύρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, η αύξηση του κατώτατου μισθού, η αξιοποίηση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού της χώρας για την δημιουργία καινοτομίας.
Είναι επίσης κομβικός, στο σχέδιό μας, ο ρόλος στην παραγωγική διαδικασία των ΜμΕ και των αυτοαπασχολούμενων.
Ενισχύουμε, λοιπόν, τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα με τον αναπροσανατολισμό της σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Και προκρίνουμε μέτρα που ενθαρρύνουν τις συνέργειες και την ενδυνάμωση ΜμΕ και ελεύθερων επαγγελματιών, με στόχο την βελτίωση της παραγωγικότητάς τους.
3ος άξονας είναι Ψηφιακός Μετασχηματισμός
Η τεχνολογία και η διάδοση της χρήσης του διαδικτύου επηρεάζουν και μεταβάλλουν δομικά με αυξανόμενους ρυθμούς όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας.
Η κλίμακα και η ταχύτητα των αλλαγών, από τη μια δημιουργούν σημαντικές ευκαιρίες για καινοτομία και ανάπτυξη, αλλά από την άλλη προκαλούν και ενδεχόμενους κινδύνους, όπως ο “ψηφιακός” αποκλεισμός στρωμάτων του πληθυσμού και η μείωση των θέσεων εργασίας.
Επομένως η αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης για την ψηφιακή μετάβαση πρέπει να αντιμετωπίζει το ζήτημα του ψηφιακού αποκλεισμού και ταυτόχρονα να έχει στόχο την προώθηση και υλοποίηση μιας συνολικής εθνικής ψηφιακής στρατηγικής.
Για το ψηφιακό μετασχηματισμό της Δημόσιας Διοίκησης και των κρατικών δομών και τη πλήρη γεωγραφική κάλυψη και δυνατότητα πρόσβασης για όλους, σε επικοινωνίες υψηλών ταχυτήτων και ενέργεια.
4ος άξονας, η Κοινωνική Συνοχή και Ανθεκτικότητα
Η πανδημία απέδειξε τη μεγάλη ανάγκη ενός ισχυρού καθολικού δημόσιου κοινωνικού κράτους που είχε αποδυναμωθεί από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές.
Για να καταφέρει η ελληνική οικονομία να συμμετέχει σε μια διαδικασία επαναφοράς και προσανατολισμού προς ένα πιο βιώσιμο και δίκαιο μοντέλο ανάπτυξης, χρειαζόμαστε ένα σχέδιο μείωσης των ανισοτήτων και ενίσχυσης των δαπανών για την υγεία και το κράτος πρόνοιας, για την εκπαίδευση και τον πολιτισμό.
Αυτές οι επενδύσεις δεν είναι πεταμένα λεφτά, όπως μας λέγανε μέχρι σήμερα.
Αλλά έχουν έντονα αναπτυξιακά οφέλη, με εξαιρετικά σημαντικές μελλοντικές αποδόσεις.
Μειώνουν τις κοινωνικές ανισότητες, παρέχοντας ασφάλεια στους πολίτες και ιδιαίτερα στους νέους και τις γυναίκες.
Δημιουργούν το έδαφος για προσωπική και οικογενειακή εξέλιξη σε μια συμπεριληπτική κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς.
Το σχέδιό μας για το νέο ΕΣΥ, που παρουσιάσαμε πρόσφατα, στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Το σχέδιό μας για την αξιοπρεπή διαβίωση και το δικαίωμα στη στέγη.
Η εμβληματική μας μεταρρύθμιση για τη θέσπιση κοινωνικού μισθού.
Αλλά και οι μεταρρυθμίσεις μας για την άμβλυνση των ανισοτήτων στην εκπαίδευση και την ενίσχυση της κτιριακής και υλικοτεχνικής υποδομής όλων των βαθμίδων της.
Η εκπόνηση εθνικής πολιτιστικής πολιτικής με στόχο την ενίσχυση των ανθρώπων του πολιτισμού και την αξιοποίηση του μεγάλου πολιτιστικού κεφαλαίου της χώρας μας.
Όλα αποτελούν σημαντικά κεφάλαια του Σχεδίου μας.
5ος άξονας είναι η Ανάπτυξη των Περιφερειών, των Πόλεων και της Υπαίθρου
Το Σχέδιό μας, δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην τοπική και περιφερειακή διάσταση της αναπτυξιακής στρατηγικής, στην αναζωογόνηση των τοπικών κοινοτήτων και στη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών, μέσω της αυτοδιοίκησης, για το σχεδιασμό και την αξιοποίηση των αναπτυξιακών πόρων.
Ο θεσμός της Αυτοδιοίκησης έχει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της εγγύτητας και της άμεσης επαφής με τον πολίτη, της γνώσης των ελλείψεων αλλά και των αναπτυξιακών δυνατοτήτων κάθε περιοχής.
Για αυτό και τον στηρίζουμε τεχνικά και διοικητικά, ώστε να απορροφήσει τους πόρους έγκαιρα και στοχευμένα, προς όφελος των τοπικών κοινωνιών.
Στην ίδια κατεύθυνση ορίζουμε και μια νέα στρατηγική για τον τομέα της Αγροτικής Ανάπτυξης, που αποτελεί βασικό πυλώνα της αναπτυξιακής διαδικασίας της υπαίθρου.
Με στόχο τη δημογραφική ανανέωση του Αγροτικού πληθυσμού και την άρση των ανισοτήτων λόγω γεωγραφικής ιδιαιτερότητας, όπως η νησιωτικότητα ή η ορεινώτητα περιοχών της πατρίδας μας».
