Ανάλογη με τον χρόνο που έχει διανυθεί σε Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) ή Ομαδικό Ασφαλιστικό Συμβόλαιο θα είναι πλέον η φορολόγηση των αποδόσεών τους, σύμφωνα με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που παρουσίασε χθες (19/10) η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας.
Ειδικότερα, διπλό κέρδος θα έχουν όσοι ασφαλίζονται σε επαγγελματικά ταμεία, μέσω της έκπτωση φόρου 20% επί του ποσού των αποδοχών τους, και τη σύνταξη (282 ευρώ) ή το εφάπαξ μέχρι 70.000, σύμφωνα με το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση του 2ου πυλώνα ασφάλισης.
Έτσι με την ρύθμιση αυτή προβλέπεται κλιμακωτή φορολόγηση των παροχών των ΤΕΑ, ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης των 50.000 ασφαλισμένων τους. Όσο περισσότερος χρόνος έχει διανυθεί σε ΤΕΑ ή Ομαδικό Ασφαλιστικό Συμβόλαιο, τόσο μικρότερος είναι ο συντελεστής φορολόγησης, ώστε να ενισχύεται η μακροπρόθεσμη αποταμίευση.
Επιπλέον, θα διασφαλίζεται και συμπληρωματικό εισόδημα καθ’ όλη τη διάρκεια του συνταξιοδοτικού βίου.
Πιο συγκεκριμένα:
- Για 0-5 έτη ασφάλισης προβλέπεται 20% φορολόγηση για τα εφάπαξ και 10% για τη σύνταξη
- Για 6-15 έτη ασφάλισης προβλέπεται 15% φορολόγηση για τα εφάπαξ και 7,5% για τη σύνταξη
- Για 16-25 έτη ασφάλισης προβλέπεται 10% φορολόγηση για τα εφάπαξ και 5 % για τη σύνταξη
- Για 26 έτη ασφάλισης και άνω προβλέπεται 5% φορολόγηση για τα εφάπαξ και 2,5% για τη σύνταξη.
Πλέον δηλαδή τα Ταμεία Αλληλοβοήθειας, που έχουν συσταθεί κυρίως στις τράπεζες, αλλά και ορισμένες ΔΕΚΟ και στηρίζονται στις εισφορές από εργοδότες και εργαζόμενους, καλύπτοντας επιπλέον ιατροφαρμακευτρική περίθαλψη, ενώ ορισμένα χορηγούν και εφάπαξ από το 2025 στον 2ο πυλώνα των επαγγελματικών ταμείων, εντάσσονται στα επαγγελματικά ταμεία.
Η ένταξη βέβαια έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις, όπως επίσης και η φορολόγηση των παροχών σε συντάξεις και εφάπαξ, για τις οποίες ο Άδωνις Γεωργιάδης, επισήμανε ότι απλά θα λειτουργούν ως αντικίνητρο να «φεύγει» κάποιος μετά από 5 ή 10 χρόνια.
Ωστόσο η ρύθμιση προβλέπει ότι όσο περισσότερος χρόνος έχει διανυθεί σε ΤΕΑ ή Ομαδικό Ασφαλιστικό Συμβόλαιο, τόσο μικρότερος είναι ο συντελεστής φορολόγησης, ώστε να ενισχύεται η μακροπρόθεσμη αποταμίευση.
Όπως και να έχει από 1/1/2025 τα ΤΕΑ θα εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδας τόσο σε ό,τι αφορά την τήρηση της νομοθεσίας, όσο και ως προς τη βιωσιμότητά τους και την επενδυτική τους στρατηγική.
«Ζητάμε σε βάθος χρόνου, πενταετίας για την ακρίβεια, τα ταμεία αλληλοβοηθείας που υπάρχουν αυτή την στιγμή – που και αυτά κάνουν την ίδια ακριβώς δουλειά, δηλαδή, μαζεύουν εισφορές για να δώσουν κάποια στιγμή, τα περισσότερα εφάπαξ – να μετατραπούν σε ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης», τόνισε ο υφυπουργός Εργασίας, Πάνος Τσακλόγλου.
Ο θεσμός της Επαγγελματικής Ασφάλισης υπάρχει στη χώρα μας από το 2002. Σήμερα, λειτουργούν 28 Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης που έχουν συσταθεί κατά κύριο λόγο από εργοδότες-μεγάλες επιχειρήσεις.
Τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) είναι οργανισμοί ιδιωτικού δικαίου, προαιρετικού χαρακτήρα που ιδρύονται από εργοδότες ή επαγγελματικές οργανώσεις και παρέχουν συμπληρωματικές συνταξιοδοτικές παροχές πέρα από αυτές που παρέχει η υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση. Οι συνταξιοδοτικές παροχές μπορεί να καταβάλλονται είτε περιοδικά, όπως για παράδειγμα με τη μορφή μηνιαίων συντάξεων, είτε εφάπαξ, προκειμένου ο ασφαλισμένος να έχει ένα επιπλέον εισόδημα όταν συνταξιοδοτηθεί.
Εισφορές- Παροχές
Η συμμετοχή σε ΤΕΑ είναι εθελοντική. Το κάθε ΤΕΑ ορίζει στο καταστατικό του το εύρος εισφορών που δύναται να καταβάλει ο εργαζόμενος ή/και ο εργοδότης – εφόσον υπάρχει διπλή χρηματοδότηση. Οι καταβληθείσες εισφορές πιστώνονται στον ατομικό λογαριασμό του ασφαλισμένου τον οποίον θα μπορεί να παρακολουθεί μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής, όπως παρακολουθεί κατ’ αντιστοιχία σήμερα τον τραπεζικό του λογαριασμό.
Οι εισφορές που καταβάλλονται σε Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης εξαιρούνται από τη φορολογία εισοδήματος μέχρι του ποσού του 20% των αποδοχών του εργαζομένου ή εναλλακτικά του ποσού των 15.000 ευρώ, αναπροσαρμοζόμενο κατ’ έτος βάσει του πληθωρισμού, όποιο από τα δύο ποσά είναι μικρότερο.
Οι παροχές που λαμβάνει κάθε ασφαλισμένος υπολογίζονται στη βάση του σωρευμένου ποσού εισφορών και αποδόσεων των επενδύσεών τους, αφαιρούμενων τυχόν δαπανών διαχείρισης, και μπορεί να λάβει τη μορφή εφάπαξ παροχής ή σύνταξης. Όσο μεγαλύτερο το ποσό που έχει αποταμιευθεί στον ατομικό λογαριασμό του ασφαλισμένου και όσο υψηλότερη η απόδοση των επενδύσεών του, τόσο μεγαλύτερη παροχή θα λάβει.
Προϋπόθεση λήψης του εφάπαξ ή της σύνταξης
Υπολογίζεται ότι με 25 χρόνια ασφάλισης θα έχουν μαζευτεί στον «κουμπαρά» από εισφορές και τόκους (περί το 3% για κάθε χρόνο) της τάξης των 70.000 ευρώ.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με μισθό 1.550 ευρώ που καταβάλλει εισφορές για 20 χρόνια σε επαγγελματικό ταμείο μπορεί να πάρει κατ’ εκτίμηση ένα εφάπαξ ποσό 50.000 ευρώ ή να λαμβάνει με τη μορφή μηνιαίας σύνταξης 211 ευρώ.
Με 25ετία, θα έχει 67.500 ευρώ ή μηνιαία σύνταξη 282 ευρώ.
Τα ποσά αυτά θα μπορεί κάποιος να τα λάβει τόσο υπό μορφή συνταξιοδοτικής παροχής εφ’ όρου ζωής, είτε ως εφάπαξ.
Βέβαια προϋπόθεση λήψης της παροχής από το ΤΕΑ είναι είτε η συνταξιοδότηση από τον κύριο φορέα ασφάλισης, είτε η συμπλήρωση του 67ου έτους, ανεξαρτήτως ετών ασφάλισης, είτε η συμπλήρωση του 55ου έτους, με 20 χρόνια ασφάλισης. Εάν ο ασφαλισμένος πληροί κάποια από τις δύο τελευταίες προϋποθέσεις, είναι δηλαδή 67 ετών ή 55 ετών με 20 χρόνια ασφάλισης, και εξακολουθεί να εργάζεται, μπορεί να λάβει μέχρι το 50% του ποσού που έχει σωρευθεί στον ατομικό του λογαριασμό, αφήνοντας το υπόλοιπο για να συνεχίσει να επενδύεται.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση προβλέπεται η δυνατότητα του ασφαλισμένου να λάβει και πρόωρα την παροχή ή μέρος αυτής, με αυξημένο (κατά 50%) φορολογικό συντελεστή, εφόσον έχει τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης στο ΤΕΑ. Με την ρύθμιση αυτή, διευκολύνονται οι ασφαλισμένοι να χρησιμοποιήσουν το ποσό που έχουν αποταμιεύσει, για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών στη ζωή τους.
Για τους ήδη ασφαλισμένους σε ΤΕΑ, προβλέπονται μεταβατικές ρυθμίσεις, σύμφωνα με τις οποίες για τα σωρευμένα ποσά στους ατομικούς λογαριασμούς μέχρι την ψήφιση του νόμου εφαρμόζονται οι προϊσχύουσες φορολογικές διατάξεις και οι υφιστάμενες καταστατικές διατάξεις των ταμείων όσον αφορά στα ηλικιακά όρια.
Τέλος σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι η χώρα μας βρίσκεται σε μία από τις χαμηλότερες θέσεις σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον 2ο πυλώνα ασφάλισης με μόλις περίπου 50.000 ασφαλισμένους σε 28 Ταμεία και €300 εκ. κεφάλαια διαχείρισης.
Η συμμετοχή σε ΤΕΑ είναι εθελοντική. Το κάθε ΤΕΑ ορίζει στο καταστατικό του το εύρος εισφορών που δύναται να καταβάλει ο εργαζόμενος ή/και ο εργοδότης – εφόσον υπάρχει διπλή χρηματοδότηση. Οι καταβληθείσες εισφορές πιστώνονται στον ατομικό λογαριασμό του ασφαλισμένου τον οποίον θα μπορεί να παρακολουθεί μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής, όπως παρακολουθεί κατ’ αντιστοιχία σήμερα τον τραπεζικό του λογαριασμό.
