Του Μιχάλη Ψύλου
Τετραπλασιασμός των δασμών στην εισαγωγή κινεζικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων στις ΗΠΑ, που φτάνουν το 102,5%. Δασμοί 25% στις κινεζικές μπαταρίες λιθίου, 50% στους ημιαγωγούς και τους ηλιακούς συλλέκτες.
Αλλά και δασμούς 50% στις κινεζικές σύριγγες και βελόνες και 25% στα χειρουργικά γάντια, σε αναπνευστήρες και μάσκες
Έναν καταιγισμό περιοριστικών μέτρων ύψους 18 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εγκαινίασε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν κατά των εισαγωγών από την Κίνα. Με το βλέμμα φυσικά στραμμένο στις εκλογές του Νοεμβρίου.
«Οι νέοι δασμοί θα προστατεύσουν τους εργαζομένους μας από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές», είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ. «Θέλω δίκαιο ανταγωνισμό, δεν θέλω αντιπαράθεση», διαβεβαίωσε ο Μπάιντεν.
Το 2023, οι κινεζικές εξαγωγές στις ΗΠΑ ανήλθαν σε 427 δισεκατομμύρια δολάρια και το Πεκίνο, ως συνήθως, αντέδρασε απειλώντας με «αποφασιστικά μέτρα».
Οι νέοι δασμοί του Μπάιντεν προστίθενται σε μια μακρά σειρά περιορισμών και κυρώσεων κατά των κινεζικών τεχνολογικών κολοσσών, που ξεκίνησαν το 2018, από τον τότε πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, με τον εμπορικό πόλεμο που εξαπέλυσε κατά της Κίνας.
Ο προστατευτισμός, ειδικά σε μια αντικινεζική προοπτική, βρίσκει υποστήριξη στις τάξεις τόσο του Δημοκρατικού Κόμματος, όσο και των Ρεπουμπλικανών και είναι δημοφιλής στους Αμερικανούς ψηφοφόρους.
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, έχει προτείνει δασμούς 60% σε όλες τις εισαγωγές από την Κίνα. Προειδοποιεί μάλιστα ότι οι υφιστάμενοι δασμοί θα επεκταθούν, για να συμπεριλάβουν πιθανώς και την Ευρώπη.
Αλλά και η ΕΕ αναμένεται να ακολουθήσει την αμερικανική πολιτική δασμών μετά τις ευρωεκλογές. Ο εμπορικός πόλεμος θα γενικευθεί δηλαδή, με απίστευτες συνέπειες.
Θα χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας
Το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel σημειώνει σε κύριο άρθρο ότι οι «τιμωρητικοί» αυτοί δασμοί θα συνιστούσαν μια καταστροφή για τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία και θα είχαν σοβαρές συνέπειες για τους καταναλωτές. «Χιλιάδες θέσεις εργασίας στη Γερμανία θα απειληθούν», προειδοποιούν οι ειδικοί.
Άλλωστε, οι υψηλοί δασμοί έχουν και πληθωριστικές επιπτώσεις. Τα ίδια προϊόντα που παράγονται στην Αμερική ή στην Ευρώπη, δεν θα είναι ποτέ τόσο φθηνά, όσο αυτά που παράγονται στην Κίνα.
Ο υψηλότερος πληθωρισμός θα έχει φυσικά σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις, αλλά και στα επιτόκια δανεισμού.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να αντέξουν οικονομικά να ακολουθήσουν τον προστατευτικό αυτό δρόμο. Γιατί απλά μπορούν να αντισταθμίσουν τις επιπτώσεις των υψηλών επιτοκίων με τις δημόσιες δαπάνες, αξιοποιώντας το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, τις ασυναγώνιστες κεφαλαιαγορές και τη γεωπολιτική δύναμη, που δεν έχει η Ευρώπη.
Η Ουάσιγκτον μπορεί να αντέξει οικονομικά αυτήν την περιπέτεια επειδή έχει τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στα χαμηλότερα επίπεδα και τις τιμές του φυσικού αερίου κοντά στα μικρότερα επίπεδα των τελευταίων 25 ετών.
Στο πλαίσιο αυτό, ο νόμος IRA του Μπάιντεν για τη μείωση του πληθωρισμού , με τις φορολογικές περικοπές και επιδοτήσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων για πράσινες επενδύσεις , λειτούργησε ως μαγνήτης για τις ευρωπαϊκές βιομηχανικές εταιρείες.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εκβιομηχανίσουν ξανά τη χώρα με ρυθμό που δεν φανταζόταν κανείς.
Τι κάνει η ΕΕ;
Η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει τίποτα από όλα αυτά, ειδικά μέσα στα στενά πλαίσια μιας πράσινης μετάβασης με πιεστικούς ρυθμούς.
Ας σκεφτούμε μόνο τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Η Ευρώπη δεν μπορεί να εγγυηθεί προσιτές τιμές για τους πολίτες της χωρίς την κινεζική παραγωγή.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν αυτό το πρόβλημα γιατί οι Αμερικανοί συνεχίζουν και θα συνεχίσουν να λειτουργούν αυτοκίνητα με φθηνή βενζίνη.
Θα ειπωθεί ότι η Ευρώπη μπορεί να βάλει στο τραπέζι τον διαχωρισμό της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, σε σχέση με τη Fed.
Πρέπει να είμαστε πολύ σκεπτικοί για τουλάχιστον τρεις λόγους: ο πρώτος είναι ότι με την αποδυνάμωση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου για την ενίσχυση των εξαγωγών, η Ευρώπη θα συνέδεε τελικά τον πληθωρισμό της με τον αμερικανικό,.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι η αποδυνάμωση του ευρώ θα γινόταν αντιληπτή από την Αμερική ως μέσο εμπορικού πολέμου που πρέπει να ανταποκριθεί με ακόμη υψηλότερους δασμούς.
Τρίτον , σε μια τέτοια περίπτωση, η Ευρώπη θα εκτεθεί σε εκροή κεφαλαίων, με τους επενδυτές να αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις στη Wall Street. Στην πραγματικότητα, καμία οικονομική ή νομισματική τεχνική δεν μπορεί να λύσει το ευρωπαϊκό πρόβλημα.
