Το Αζερμπαϊτζάν έχει αποκλείσει τον μοναδικό δρόμο που οδηγεί στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ για περισσότερους από επτά μήνες και οι κάτοικοι φέρονται να έχουν ξεμείνει από καύσιμα και τρόφιμα.
Πρόκειται για τον περίφημο διάδρομο μεταφορών Zangezur, που θα έδινε στο Αζερμπαϊτζάν ανεμπόδιστη πρόσβαση στην Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσιβάν χωρίς αρμενικά σημεία ελέγχου μέσω της επαρχίας Syunik της Αρμενίας.
Από τη διάλυση της ΕΣΣΔ, το Αζερμπαϊτζάν και η Αρμενία βρίσκονται σε διαμάχη για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, έναν θύλακα που αναγνωρίζεται ως αζερικό έδαφος από τη διεθνή κοινότητα αλλά κατοικείται κυρίως από Αρμένιους.
Όπως σημειώνει το NakedCapitalism.com, διεξήγαγαν πόλεμο εκεί πριν από τρία χρόνια, όταν το Αζερμπαϊτζάν άρπαξε γη σε μια σύγκρουση έξι εβδομάδων που οδήγησε σε περίπου 7.000 θανάτους.
Από τότε υπάρχουν περιοδικές αψιμαχίες.
Γιατί συνεχίζει τον αποκλεισμό το Αζερμπαϊτζάν – Το μπλόκο του Ιράν
Ενώ το Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι σημαντικό και για τις δύο πλευρές, δεν είναι ο κύριος λόγος που το Αζερμπαϊτζάν συνεχίζει τον αποκλεισμό.
Ο πραγματικός λόγος είναι ότι το Μπακού επιθυμεί μια ειρηνευτική συμφωνία που θα περιλαμβάνει το άνοιγμα του διαδρόμου Ζανγκεζούρ – ο οποίος θα συνδέει το Αζερμπαϊτζάν με τον αποκλεισμό του Ναχιτσεβάν, σφηνωμένο ανάμεσα στην Αρμενία, την Τουρκία και το Ιράν.
Το πρόβλημα για το Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία, η οποία επίσης επιθυμεί τον διάδρομο, είναι ότι κινδυνεύει με έναν ευρύτερο πόλεμο.
Το Ιράν έχει πει ότι ένας τέτοιος διάδρομος αποτελεί κόκκινη γραμμή.
Ένας τέτοιος διάδρομος θα σήμαινε ότι τα αγαθά και η ενέργεια θα μπορούσαν να ρέουν ελεύθερα μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας χωρίς να χρειάζεται να ανακατευθυνθούν μέσω του Ιράν, εξαλείφοντας έτσι τις προσοδοφόρες χρεώσεις που επιβάλλει η Τεχεράνη για τέτοιου είδους μεταφορές.
Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το Ιράν είναι τόσο αντίθετο σε ένα τέτοιο σχέδιο και έχει ενισχύσει την παρουσία του κατά μήκος των συνόρων του με την Αρμενία.
Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός εννέα σημείων που υπογράφηκε υπό ρωσική μεσολάβηση και έθεσε τέρμα στον πόλεμο του 2020 περιελάμβανε τον όρο ότι η Αρμενία είναι υπεύθυνη για τη διασφάλιση της ασφάλειας των συγκοινωνιακών συνδέσεων μεταξύ των δυτικών περιοχών του Αζερμπαϊτζάν και της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχιτσεβάν, διευκολύνοντας την απρόσκοπτη μετακίνηση πολιτών, οχημάτων και φορτίων και προς τις δύο κατευθύνσεις.
Το Αζερμπαϊτζάν και η Τουρκία έχουν προσκολληθεί σε αυτό το σημείο, επιμένοντας ότι έχουν το δικαίωμα να δημιουργήσουν συνδέσεις μεταφορών μέσω της νότιας Αρμενίας.
Ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ilham Aliyev απαιτεί να ανοίξει ο διάδρομος ως μέρος οποιασδήποτε διαρκούς ειρήνης. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επανέλαβε το σημείο αυτό στις 31 Ιουλίου, σύμφωνα με τη Hurriyet.
Το ίδιο δήλωσε και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Hakan Fidan.
Σύμφωνα με την Asbarez:
“Ο δρόμος προς την περιφερειακή σταθερότητα περνάει μέσα από μια συνολική ειρηνευτική συμφωνία.
Για το σκοπό αυτό, το άνοιγμα του “διαδρόμου Ζανγκεζούρ” έχει μεγάλη σημασία”, δήλωσε ο Φιντάν.
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας, Nikol Pashinyan, παραδέχτηκε στο θέμα του Ναγκόρνο, αποδεχόμενος ότι αποτελεί τμήμα του Αζερμπαϊτζάν. Αυτό έγινε πριν από δύο και πλέον μήνες, και όμως ο αποκλεισμός συνεχίζεται, διότι αυτό που πραγματικά θέλει το Μπακού είναι ο διάδρομος και είναι διατεθειμένο να λιμοκτονήσει τους κατοίκους του Ναγκόρνο-Καραμπάχ και να διακινδυνεύσει έναν πόλεμο για να τον αποκτήσει.
Ο ρόλος του Ισραήλ
Τόσο το Αζερμπαϊτζάν όσο και η Τουρκία προχώρησαν από τον πόλεμο του 2020 και μετά, σαν ο διάδρομος να βρίσκεται στα πρόθυρα να γίνει πραγματικότητα.
Και οι δύο εργάζονται σε αυτοκινητόδρομους και σιδηροδρομικές γραμμές, όπου ο μόνος κρίκος που λείπει είναι το τμήμα των περίπου 10 μιλίων μέσω της Αρμενίας.
Τον Ιανουάριο ο Αλίγιεφ δήλωσε ότι το έργο “θα γίνει είτε το θέλει η Αρμενία είτε όχι”.
Μένει να δούμε αν θα είναι τόσο σίγουρος πηγαίνοντας ενάντια στις επιθυμίες του Ιράν.
Οι εντάσεις αυξάνονται σταθερά μεταξύ Τεχεράνης και Μπακού τους τελευταίους μήνες.
Το Αζερμπαϊτζάν και το Ισραήλ ισχυρίζονται τώρα ότι η Αρμενία χρησιμοποιεί ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Shaheed, γεγονός που θα σηματοδοτούσε μια σημαντική αύξηση της υποστήριξης της Τεχεράνης προς το Ερεβάν και την τελευταία κλιμάκωση για το ζήτημα της Ζανγκεζούρ.
Η Αρμενία έχει αρνηθεί τη χρήση ιρανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Eli Cohen ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός “ενιαίου μετώπου κατά του Ιράν” κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με τον ομόλογό του του Αζερμπαϊτζάν Jeyhun Bayramov στην Ιερουσαλήμ για τα εγκαίνια της πρεσβείας του Αζερμπαϊτζάν στο Τελ Αβίβ στα τέλη Μαρτίου.
Οι στενοί δεσμοί μεταξύ των δύο δεν είναι κάτι καινούργιο (το Αζερμπαϊτζάν είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής ενέργειας του Ισραήλ και το τελευταίο προμηθεύει τη μεγάλη πλειονότητα των όπλων στο πρώτο), αλλά έχουν ενταθεί τους τελευταίους μήνες.
