Ξεκινάει σήμερα ο νέος γύρος διαπραγματεύσεων μεταξύ των αντιπροσωπειών Ρωσίας και Ουκρανίας, με στόχο την επίτευξη συμφωνίας και την κατάπαυση πυρός. Όσο συνεχίζονται οι ειρηνευτικές συνομιλίες, φαίνεται ότι αναδύονται μια σειρά από διλήμματα για την Ουκρανία- σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας που τα μέλη του ΝΑΤΟ θα μπορούσαν να προσφέρουν στο Κίεβο, σε περίπτωση συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών.
Στο μεταξύ, όπως αναφέρει το πρακτορείο Bloomberg επικαλούμενο έγγραφα που έχει δει, υπάρχουν επίσης διάσταση μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ σχετικά με δύο ζητήματα:
πόσο βαριά να εξοπλίσουν στην Ουκρανία, και
είναι χρήσιμη ή όχι μια συνομιλία με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν
Αυτή η διάσταση απόψεων έγινε εμφανής το Σαββατοκύριακο, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να δηλώνει ότι ο Πούτιν δεν μπορούσε να παραμείνει στην εξουσία. Στη συνέχεια οπισθοχώρησε καθώς τα σχόλιά του προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις. «Δεν πρέπει να κλιμακώνουμε, με λόγια ή πράξεις», απάντησε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κληθείς να σχολιάσει τις δηλώσεις του Μπάιντεν. Για να αποφευχθεί μια στρατιωτική σύγκρουση, ο στόχος είναι να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός τώρα και στη συνέχεια η απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων με διπλωματικά μέσα, είπε ο Μακρόν.
Σε παρόμοιο μήκος κύματος βρίσκεται και το Βερολίνο. Ο επικεφαλής εκπρόσωπος του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς, Στέφεν Χέμπεστραϊτ, δήλωσε τη Δευτέρα ότι «εν όψει των φρικτών εικόνων που πρέπει να συλλάβουμε τώρα για αρκετές ημέρες και πραγματικά εβδομάδες, η ύψιστη προτεραιότητα προς το παρόν είναι να καταφέρουμε να επιτύχουμε εκεχειρία για να σταματήσουν οι θανάτοι».
Ο Σολτς προειδοποίησε στη σύνοδο κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ την περασμένη εβδομάδα, για τυχόν βιαστικές κινήσεις, όπως η εγκατάλειψη της ιδρυτικής πράξης που διέπει τις σχέσεις ΝΑΤΟ-Ρωσίας. Η απόρριψη αυτής της συμφωνίας θα έκλεινε οριστικά την πόρτα στη Μόσχα και θα καταργούσε τις δεσμεύσεις για την ανάπτυξη στρατευμάτων και για τις δύο πλευρές, σύμφωνα με δύο αξιωματούχους που γνωρίζουν τις συζητήσεις.
Από την άλλη όμως υπάρχουν άλλα μέλη του ΝΑΤΟ που πιστεύουν ότι ο διάλογος που επιδιώκουν το Παρίσι και το Βερολίνο με το Κρεμλίνο είναι αντιπαραγωγικός και θα μπορούσε να αποτελέσει πλεονέκτημα στα χέρια του Πούτιν, σύμφωνα με ένα από τα έγγραφα. Αυτή την άποψη εκφράζουν χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Πολωνία και άλλα κράτη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης –με εξαίρεση την Ουγγαρία.
Ο λόγος για τη στάση τους κρύβεται στη δυσπιστία τους για τον πρόεδρο της Ρωσίας και κατά πόσο βλέπει σοβαρά τις διαπραγματεύσεις. Αρκετοί θεωρούν επίσης ότι παροτρύνοντας την Ουκρανία να συμφωνήσει σε μια ειρηνευτική συμφωνία χωρίς την πλήρη αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων «υπηρετούν τον Πούτιν», ενώ παράλληλα εξυπηρετούν τις εκστρατείες τους στο εσωτερικό. Μια άλλη ανησυχία είναι ότι ο Μακρόν ίσως καταλήξει να «κλείσει» μια συμφωνία για την ουδετερότητα της Ουκρανίας με τους όρους που οραματίζεται η Μόσχα. Παράλληλα, υπάρχουν φόβοι ότι όλη η διαδικασία που εμπλέκει την εδαφική ακεραιότητα της χώρας επαναλαμβάνει τα λάθη του παρελθόντος και περιπλέκει τις εγγυήσεις ασφαλείας.
Η στρατιωτική βοήθεια
Οι σύμμαχοι είναι ανένδοτοι ότι δεν θα εξετάσουν οποιαδήποτε άμεση στρατιωτική ανάμειξη του ΝΑΤΟ στον πόλεμο. Όμως η άλλη διαφωνία μεταξύ των μελλών αφορά τον οπλισμό της Ουκρανίας- σύμφωνα με τα έγγραφα που επικαλείται το Bloomberg- και το πόσο βαριά όπλα θα πρέπει να στείλουν, σταθμίζοντας τις ανησυχίες ότι αφενός ένας στριμωγμένος Πούτιν θα μπορούσε να επιτρέψει τη χρήση όπλων μαζικής καταστροφής, αφετέρου η αμυντική ενίσχυση της Ουκρανίας θα δυσκόλευε την κατάπαυση πυρός.
Αν και έχουν παράσχει στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία, ορισμένες δυτικοευρωπαϊκές κυβερνήσεις σημειώνουν ότι υπάρχουν όρια στους τύπους όπλων που μπορούν να παρασχεθούν λόγω των φόβων ότι τα γεγονότα θα μπορούσαν να βγουν εκτός ελέγχου.
Από την άλλη, ηγέτες από το Ηνωμένο Βασίλειο, τα κράτη της Βαλτικής και οι περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης κάλεσαν τους συμμάχους να στείλουν περισσότερα όπλα στο Κίεβο, για να επιτρέψουν στις δυνάμεις της Ουκρανίας να συνεχίσουν να απωθούνται κατά των ρωσικών επιθέσεων.
