Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, οι αναθεωρημένες επί τα χείρω προβλέψεις, που θα αποτυπωθούν στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2023, το οποίο θα κατατεθεί τον Οκτώβριο, τοποθετούν στο 2,2% – 2,3% το φετινό έλλειμμα και στο οικονομικό επιτελείο έχει σημάνει συναγερμός για να μη φουσκώσει περαιτέρω
Μαύρα σύννεφα συγκεντρώνονται πάνω από τον στόχο για επενδυτική βαθμίδα το 2023, καθώς η εκρηκτική κατάσταση στο μέτωπο της ενεργειακής κρίσης ανεβάζει τον λογαριασμό με τις υπερβάσεις στο έλλειμμα, που παρακολουθούν οι αγορές μαζί με τους οίκους αξιολόγησης.
Μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο χρόνος ανάκτησης επενδυτικής βαθμίδας παραμένει άγνωστος και ουδείς γνωρίζει αν αυτό θα γίνει στο τέλος του επόμενου έτους, αφού αρχή και μέση που προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός δεν υπάρχει πια στον χάρτη.
Μάλιστα στο τραπέζι με τα αρνητικά σενάρια βρίσκεται και το πλέον δυσμενές που μεταθέτει τον χρόνο απόκτησης για το 2024 λόγω της υψηλής αβεβαιότητας από το ενεργειακό μπλακ άουτ.
Η Ελλάδα βρίσκεται από μία έως τρεις θέσεις κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, ενώ αρκεί μόλις μία αναβάθμιση από τους τέσσερις μεγάλους οίκους που λαμβάνει υπόψη της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ώστε τα ελληνικά ομόλογα να χαρακτηριστούν ασφαλή για τους επενδυτές.
Οι επόμενες αξιολογήσεις της ελληνικής οικονομίας είναι προγραμματισμένες για τις 16 Σεπτεμβρίου από Moody’s και DBRS για να πάρει τη σκυτάλη στις 21 Οκτωβρίου η Standard & Poor’s (S&P).
Εχει προγραμματιστεί και τρίτη αξιολόγηση από τη Fitch στις 7 Οκτωβρίου, ενώ σε αυτές που μεσολάβησαν ο αμερικανικός οίκος άφησε αμετάβλητη στη βαθμίδα «ΒΒ» την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας με το outlook σε «θετικό».
Στις 18 Μαρτίου 2022 ο καναδικός οίκος DBRS αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας από «BB» σε «ΒΒ High» με αποτέλεσμα η χώρα να απέχει ένα σκαλοπάτι από την επενδυτική βαθμίδα. Ακολούθησε στις 22 Απριλίου η αναβάθμιση του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας από την S&P.
Ο οίκος αξιολόγησε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας σε «ΒΒ+» από «ΒΒ», διατηρώντας σταθερές τις προοπτικές για το επόμενο διάστημα.
Μετά την αναβάθμιση, η Ελλάδα βρίσκεται επίσης μία θέση πιο κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, ενώ με βάση την κλίμακα αξιολόγησης της Moody’s η Ελλάδα υπολείπεται τρεις θέσεις από το όριο της επενδυτικής βαθμίδας.
Επισημαίνεται ότι η αμερικανική εταιρεία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, τρεις φορές μέχρι τώρα -Μάιο του 2021, Νοέμβριο του 2021 και Μάρτιο του 2022- ενώ είχε προγραμματίσει την αξιολόγηση του αξιόχρεου της Ελλάδος, επέλεξε να τηρήσει σιγή ιχθύος αφήνοντας την ίδια αξιολόγηση.
Πάντως η κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα είναι ένα θετικό σήμα για την οικονομία, καθώς θα αλλάξει τη συμπεριφορά των επενδυτών που δίνουν προτεραιότητα σε υψηλής αξιολόγησης περιουσιακά στοιχεία.
Το πιο σημαντικό βέβαια είναι ότι θα μειωθεί το spread των ελληνικών ομολόγων, άρα και το κόστος δανεισμού για το Δημόσιο, σε μια στιγμή που η αύξηση των επιτοκίων για την αναχαίτιση του υψηλού πληθωρισμού έχει κάνει τις αγορές ιδιαίτερα νευρικές.
Μέχρι η χώρα να αποκαταστήσει την ποιότητα στα ελληνικά ομόλογα θα πρέπει να υπάρξουν περιορισμοί στη δημοσιονομική πολιτική και να αποφευχθούν οι υπερβολές με δαπάνες, που είναι επιβαρυντικές για το έλλειμμα.
Η πίεση είναι ήδη αυξημένη από τον νέο μηχανισμό επιδότησης για το ρεύμα και σε συνδυασμό με τις υψηλές ανάγκες για αντιπληθωριστικά μέτρα για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, η πρόβλεψη στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για το πρωτογενές έλλειμμα το 2022 απειλείται με εκτόξευση πάνω από το 2% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, οι αναθεωρημένες επί τα χείρω προβλέψεις, που θα αποτυπωθούν στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2023, το οποίο θα κατατεθεί τον Οκτώβριο, τοποθετούν στο 2,2% – 2,3% το φετινό έλλειμμα και στο οικονομικό επιτελείο έχει σημάνει συναγερμός για να μη φουσκώσει περαιτέρω.
Μία διαφορετική εξέλιξη αφενός θα έστελνε λάθος σήμα στις αγορές, αφετέρου θα ήταν δυσκολότερη η αφετηρία για επαναφορά στο πεδίο των πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2023.
«Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και σε διαρκή κατάσταση άμυνας» λένε χαρακτηριστικά αρμόδιες πηγές, επισημαίνοντας ότι το σχέδιο δράσης για το είδος και την έκταση των αντισταθμιστικών παρεμβάσεων στο κύμα ακρίβειας επικαιροποιείται και προσαρμόζεται στις εξελίξεις, αλλά το κλειδί κρατάνε οι ταμειακές αντοχές που σε κάθε περίπτωση είναι περιορισμένες και δεν επιτρέπουν επικίνδυνες χαλαρώσεις και σπασμωδικές κινήσεις.
Η στρόφιγγα της χρηματοδότησης θα ανοίγει τόσο όσο δεν θα ανατρέπει τον στρατηγικό στόχο για τα πλεονάσματα που ξεκινούν από το 1,1% του ΑΕΠ το 2023 και κλιμακώνονται στο 2,3% το 2025 με το ύψος της προσαρμογής να κινείται πάνω από τα 4,2 δισ. ευρώ.
