Μία ημέρα πριν τις επίσημες ανακοινώσεις της ΕΕ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, διέρρευσε ένα προσχέδιο που ανατρέπει την πιθανότητα επιβολής πλαφόν στην τιμή του ρωσικού αερίου.
Η Κομισιόν, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, υποχωρεί τελικά ως προς την επιβολή ανώτατου ορίου τιμής στο ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά προωθεί απροσδόκητους φόρους στα πλεονάζοντα κέρδη των ενεργειακών εταιρειών, σύμφωνα με έγγραφο που διέρρευσε.
Πιο αναλυτικά, το προσχέδιο του κανονισμού για το «εργαλείο έκτακτης ανάγκης για την ηλεκτρική ενέργεια» που βρέθηκε στα χέρια του Guardian δεν περιλαμβάνει την επιβολή πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου ούτε σε αυτή του εισαγόμενου αερίου, καθώς τα κράτη μέλη δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν στους εν λόγω περιορισμούς την περασμένη εβδομάδα. Η ΕΕ αναμένεται να επιβάλει απροσδόκητους φόρους στα υψηλά κέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων, με ξεχωριστό πλαφόν στα έσοδα των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα.
Την Τετάρτη οι επίσημες ανακοινώσεις της ΕΕ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναμένεται να δημοσιεύσει το σχέδιο της Ευρώπης για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος κατά την ετήσια ομιλία της για την Κατάσταση της Ένωσης την Τετάρτη.
Το τελικό κείμενο θα μπορούσε να αλλάξει ακόμα και την τελευταία στιγμή, ωστόσο το προσχέδιο αποκαλύπτει τις αμφιβολίες της Επιτροπής σχετικά με την συγκέντρωση επαρκούς υποστήριξης από τα κράτη μέλη της ΕΕ για την προτιμώμενη επιλογή της να θέσει ανώτατο όριο στο ρωσικό φυσικό αέριο ως απάντηση στην εργαλειοποίηση της προμήθειας ενέργειας από το Κρεμλίνο.
Ποιοι είναι υπέρ και ποιοι κατά του πλαφόν στην τιμή του ρωσικού αερίου
Τα κράτη μέλη της ΕΕ που εισάγουν μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου από τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας, της Σλοβακίας και της Αυστρίας, έχουν ταχθεί κατά του ανώτατου ορίου στο ρωσικό φυσικό αέριο επειδή φοβούνται ότι το Κρεμλίνο θα σταματήσει όλες τις ροές φυσικού αερίου, βυθίζοντας τις χώρες σε ύφεση. Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, έχει ήδη απειλήσει να σταματήσει τις εξαγωγές ενέργειας προς την Ευρώπη εάν συμφωνηθεί ένα τέτοιο σχέδιο.
Περίπου 12 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Πολωνίας, θα ήθελαν να επιβάλουν ανώτατο όριο τιμών σε όλο το εισαγόμενο φυσικό αέριο, κίνηση που θεωρούν αποτελεσματικότεη για τον περιορισμό των αυξανόμενων τιμών. Η Επιτροπή δεν φαίνεται να ένθερμη απέναντι σε αυτήν την ιδέα, επειδή φοβάται ότι η ΕΕ θα «χάσει» τις χώρες που είναι έτοιμες να πληρώσουν περισσότερα στην εξαιρετικά ανταγωνιστική αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Από την πλευρά τους, Ολλανδία και Δανία εμφανίζονται επιφυλακτικές απένατι σε οποιοδήποτε ανώτατο όριο τιμών, ενώ η Γερμανία φοβάται ότι ένα πλαφόν στο ρωσικό φυσικό αέριο θα ήταν διχαστικό.
Με τα κράτη μέλη διχασμένα, η Επιτροπή, η οποία είναι υπεύθυνη για τη σύνταξη των νομικών προτάσεων της ΕΕ, επιδιώκει μέτρα που θα ενώσουν τη λέσχη των 27 μελών. Οι κυβερνήσεις της ΕΕ υποστηρίζουν σε μεγάλο βαθμό τον περιορισμό της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από πηγές χαμηλών εκπομπών άνθρακα, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή η πυρηνική ενέργεια, και την αναδρομολόγηση αυτών των κεφαλαίων σε ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
«Εισφορά αλληλεγγύης» στις ενεργειακές εταιρείες για τα πλεονάζοντα και απροσδόκητα κέρδη
Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου θα κληθούν να αντιμετωπίσουν έναν ξεχωριστό «απροσδόκητο φόρο», ο οποίος περιγράφεται ως «εισφορά αλληλεγγύης». Στο έγγραφο που διέρρευσε, η Επιτροπή εκτιμά ότι θα υπάρξει πενταπλάσια αύξηση των κερδών για τις εταιρείες πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα το 2022. Αυτά τα «πλεονάζοντα» και «απροσδόκητα» κέρδη δεν προκύπτουν από οικονομικές ή επενδυτικές επιλογές, αναφέρει η Επιτροπή, αλλά από «απρόβλεπτες εξελίξεις στις ενεργειακές αγορές μετά τον συνεχιζόμενο παράνομο πόλεμο στην Ουκρανία». Στο κείμενο δεν προτείνεται συντελεστής για τον απροσδόκητο φόρο.
Τα κράτη μέλη καλούνται επίσης να συμφωνήσουν σε έναν δεσμευτικό στόχο για τη μείωση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά τις ώρες αιχμής, αν και έως τώρα δεν έχει υπάρξει συγκεκριμένη πρόταση.
Η Ευρώπη είχε έρθει αντιμέτωπη με τις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου ακόμη και πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι περιορισμοί στην προσφορά έχουν επιδεινωθεί εξαιτίας της άνευ προηγουμένου ξηρασίας το καλοκαίρι του 2022, η οποία έχει αυξήσει τη ζήτηση για κλιματισμό, μειώνοντας παράλληλα την υδροηλεκτρική ενέργεια από τα ποτάμια και τις δεξαμενές. Επιδεινώνοντας την πίεση, ο μισός από τον ήδη γηρασμένο στόλο των πυρηνικών αντιδραστήρων της Γαλλίας έχει τεθεί εκτός λειτουργίας λόγω θεμάτων ασφάλειας, αντιστρέφοντας τον παραδοσιακό ρόλο της χώρας ως εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας στους γείτονές της.
