Εκτεθειμένες είναι οι ευρωπαϊκές τράπεζες στην περίπτωση που οι πρόσφατες οικονομικές εντάσεις κλιμακωθούν σε τραπεζική κρίση, σύμφωνα με την Goldman Sachs.
Ειδικότερα, στην τελευταία ανάλυσή της η Goldman Sachs αξιολογεί τα διαθέσιμα εργαλεία πολιτικής στη ζώνη του ευρώ στην “απίθανη”, όπως αναφέρει, περίπτωση που οι πρόσφατες οικονομικές εντάσεις κλιμακωθούν σε τραπεζική κρίση.
Το πρώτο είναι η ασφάλιση καταθέσεων (100.000 ευρώ ανά καταθέτη/τράπεζα), η οποία χρηματοδοτείται σε εθνικό επίπεδο μέσω εισφοράς στις τράπεζες που προστατεύονται από αυτήν.
Δεδομένου ότι ένα ενιαίο ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλισης καταθέσεων είναι απίθανο να θεσπιστεί σύντομα, η προστασία των καταθετών θα συνεχίσει να βρίσκεται σε εθνικό επίπεδο, αφήνοντας ασύμμετρους κινδύνους στο τραπεζικό σύστημα.
Η δεύτερη δέσμη εργαλείων περιλαμβάνει το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (SRF) και το μέσα ανακεφαλαιοποίησης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).
Ενώ και τα δύο ταμεία παρέχουν ένα στήριγμα για τις τράπεζες της ΕΕ, το μέγεθός τους είναι περιορισμένο (περίπου 80 δισ. ευρώ για το SRF και 60 δισ. ευρώ για τον ESM) και απαιτούν ως προϋπόθεση τη σημαντική διάσωση ιδιωτών επενδυτών.
Η συνδυασμένη στήριξη του SRF και του ESM θα μπορούσε να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα του πλαισίου, αλλά η ελλιπής μεταρρύθμιση του ESM διατηρεί τα δύο εργαλεία χωριστά.
Τρίτον, το Ταμείο Ανάκαμψης παρέχει σημαντική δημοσιονομική στήριξη σε ευάλωτες χώρες και μπορεί να συμπληρωθεί από πρόσθετη χρηματοδότηση REPowerEU.
Η εν λόγω δημοσιονομική στήριξη, ωστόσο, δεν μπορεί να κατευθυνθεί στον τραπεζικό τομέα, καθώς εξαρτάται από διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, αλλά θα μπορούσε να διατηρήσει δημοσιονομικό χώρο για τα πιο περιορισμένα μέλη της ΕΕ προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές εντάσεις.
Τέταρτον, η ΕΚΤ είναι έτοιμη να αναλάβει δράση για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ευρωζώνη, συμπεριλαμβανομένης της παροχής ρευστότητας (για την προστασία της πορείας σύσφιξης) και των εργαλείων πιστωτικής χαλάρωσης (που κυμαίνονται από νέα TLTRO έως στοχευμένες αγορές περιουσιακών στοιχείων με το TPI).
Συνολικά, το ευρωπαϊκό πλαίσιο πολιτικής είναι σημαντικά καλύτερα εξοπλισμένο σήμερα απ’ ό,τι στο παρελθόν για την αντιμετώπιση πιθανών χρηματοπιστωτικών πιέσεων.
Ωστόσο, η θεσμική συγκρότηση είναι ακόμη έργο σε εξέλιξη και ο εναπομείναντας κατακερματισμός αφήνει το τραπεζικό σύστημα δυνητικά εκτεθειμένο σε ασύμμετρες χρηματοπιστωτικές εντάσεις, ιδίως εάν οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή του Ταμείου Ανάκαμψης αφαιρέσουν τον δημοσιονομικό χώρο που απαιτείται για την αντιμετώπιση τέτοιων εντάσεων.
Γραμμές άμυνας της ΕΚΤ
Η Goldman Sachs βλέπει τρεις πιθανές γραμμές άμυνας για να δράσει η ΕΚΤ σε περίπτωση σοβαρών τραπεζικών πιέσεων.
Η πρώτη είναι ότι το Διοικητικό Συμβούλιο κάνει χρήση της “αρχής του διαχωρισμού” μέσω της παροχής ρευστότητας για να προστατεύσει την πορεία σύσφιξης.
Η ΕΚΤ έχει στη διάθεσή της αρκετά υφιστάμενα εργαλεία παροχής ρευστότητας και υπάρχει χαμηλό εμπόδιο για τη δημιουργία νέων (όπως μια νέα σειρά από LTROs με μεγαλύτερη διάρκεια).
Το δεύτερο είναι τα νέα εργαλεία πιστωτικής χαλάρωσης, συμπεριλαμβανομένων πιο γενναιόδωρων απαιτήσεων για εγγυήσεις, νέων TLTRO και στοχευμένων αγορών περιουσιακών στοιχείων με το TPI (τα οποία, όπως έθεσε η πρόεδρος Lagarde κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, θα μπορούσαν ενδεχομένως να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής πίεσης).
Η τρίτη (και τελευταία) λύση θα ήταν η εγκατάλειψη του κύκλου αυξήσεων (ή ακόμη και η μείωση των επιτοκίων), εάν τα τραπεζικά προβλήματα γίνονταν αρκετά έντονα ώστε να υπονομεύσουν τις προοπτικές ανάπτυξης και, συνεπώς, του πληθωρισμού.
Το τελευταίο θα απαιτούσε, κατά την άποψη της Goldman Sachs μια απότομη κλιμάκωση των πιέσεων, δεδομένης της ανθεκτικής ανάπτυξης και του υψηλού πληθωρισμού που έρχονταν σε αυτό το σοκ, καθώς και της πιθανότητας ότι άλλοι φορείς πολιτικής (συμπεριλαμβανομένων των δημοσιονομικών και ρυθμιστικών αρχών) θα επενέβαιναν για να στηρίξουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα σε αυτό το σενάριο.
Συνολικά, το ευρωπαϊκό πλαίσιο πολιτικής είναι σήμερα σημαντικά καλύτερα εξοπλισμένο από ό,τι στο παρελθόν για την αντιμετώπιση πιθανών χρηματοπιστωτικών πιέσεων.
Ωστόσο, η θεσμική συγκρότηση είναι ακόμη έργο σε εξέλιξη και ο εναπομείναντας κατακερματισμός το αφήνει δυνητικά εκτεθειμένο σε ασύμμετρες χρηματοοικονομικές εντάσεις, ιδίως εάν οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης αφαιρέσουν το δημοσιονομικό περιθώριο που απαιτείται για την αντιμετώπιση των εν λόγω εντάσεων, καταλήγει η Goldman Sachs.
