Μετά από χρόνια, η ελληνική δικαιοσύνη βάζει τέλος στο σκάνδαλο δωροδοκίας της Siemens. Οι επικριτές κάνουν λόγο για μια σκανδαλώδη απόφαση, αναφέρει σε δημοσίευμά της η γερμανική TAZ. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα της TAZ:
Το σκάνδαλο δωροδοκίας της Siemens στην Ελλάδα, το ελληνικό μέρος του μεγαλύτερου ίσως σκανδάλου διαφθοράς στη μεταπολεμική ιστορία της Γερμανίας, έχει πλέον οριστικό τέλος. Την Τρίτη, το Εφετείο Αθηνών αποφάσισε να επιστρέψει όλα τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία στους Γερμανούς και Έλληνες πρώην κατηγορούμενους στην ποινική δίκη της Siemens.
Έντεκα χρόνια μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου δωροδοκίας της Siemens, το 2017 ξεκίνησε στην Αθήνα η ποινική δίκη με συνολικά 64 Έλληνες και Γερμανούς κατηγορούμενους. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται πρώην στελέχη της μητρικής εταιρείας Siemens στο Μόναχο, στελέχη της Siemens Hellas και της τότε ημικρατικής ελληνικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών ΟΤΕ. Πέντε χρόνια αργότερα, διαπιστώθηκε σε δεύτερο βαθμό ότι και οι 22 κατηγορούμενοι, χωρίς εξαίρεση, τη γλίτωσαν.
Οι επικριτές μιλούν για κατάφωρη ατιμωρησία. Και δικαίως: η δίωξη 19 ατόμων, μεταξύ των οποίων ο Χάινριχ φον Πίρερ, διευθύνων σύμβουλος της Siemens από το 1992 έως το 2005, και ο Μιχάλης Χριστοφοράκος, πρώην διευθύνων σύμβουλος της Siemens Hellas, για αδικήματα που διαπράχθηκαν έως το 2002, “έπαυσε οριστικά” λόγω παραγραφής, σύμφωνα με την απόφαση.
Λόγω της σοβαρότητας των κατηγορουμένων αδικημάτων, η παραγραφή είχε λήξει μόλις μετά από 20 χρόνια το 2022. Ωστόσο, η ποινική διαδικασία σε δεύτερο βαθμό εξακολουθούσε να βρίσκεται σε εξέλιξη. Ως εκ τούτου, οι δικαστές επέτρεψαν στη δίκη να γλιστρήσει απλώς η παραγραφή για την πλειονότητα των κατηγορουμένων, συμπεριλαμβανομένων των ανώτατων στελεχών της Siemens, Γερμανών και Ελλήνων. Ένας κατηγορούμενος αθωώθηκε, ένας φυγόποινος κατηγορούμενος δεν είχε ασκήσει έφεση και ένας άλλος είχε πεθάνει.
Καλύτερες επαφές στην πολιτική
Ο Χριστοφοράκος, ο οποίος εκείνη την εποχή είχε άριστες επαφές στα κορυφαία κλιμάκια των κυβερνητικών κομμάτων Νέα Δημοκρατία (συντηρητικό) και ΠΑΣΟΚ (σοσιαλδημοκρατικό), κατάφερε να διαφύγει από την Ελλάδα ανενόχλητος σε πρώιμο στάδιο.
Το Εφετείο Αθηνών αποφάσισε να επιστρέψει τα περιουσιακά στοιχεία που είχαν δεσμευτεί ως προϊόντα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες για δωροδοκία όχι μόνο στους αθωωθέντες κατηγορούμενους, αλλά και στους 19 πρώην κατηγορούμενους εναντίον των οποίων η ποινική διαδικασία είχε διακοπεί λόγω παραγραφής. Τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης χαρακτήρισαν την απόφαση αυτή ως “άλλη μια ιδιαίτερα εξευτελιστική απόφαση” στην ανείπωτη υπόθεση διαφθοράς της Siemens.
Στις δεκαετίες του 1990 και του 2000, οι ελληνικές επιχειρήσεις έγιναν πραγματικό χρυσωρυχείο για τη Siemens. Η εταιρεία με έδρα το Μόναχο απέκτησε εξαιρετικά προσοδοφόρα συμβόλαια από τον δημόσιο τομέα με αμφίβολους τρόπους. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονταν η ψηφιοποίηση των τηλεφωνικών κέντρων της τότε ημικρατικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών ΟΤΕ, η εγκατάσταση του συστήματος ασφαλείας για τους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα, η προμήθεια ντιζελομηχανών για την τότε κρατική σιδηροδρομική εταιρεία ΟΣΕ, το τηλεπικοινωνιακό έργο “Hermes” για τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις και οι παραδόσεις προϊόντων Siemens σε δημόσια νοσοκομεία στην Ελλάδα.
Στελέχη της Siemens δήλωσαν στη συνέχεια ότι καταβλήθηκαν στους Έλληνες δωροδοκίες συνολικού ύψους 130 εκατομμυρίων γερμανικών μάρκων. Στο δικαστήριο, το πρώην αφεντικό του ΟΤΕ Παναγής Βουρλούμης παραδέχθηκε ότι, σύμφωνα με πρώην διευθυντή της Siemens, 50 έως 75 στελέχη του ΟΤΕ είχαν δωροδοκηθεί. Το δεξί χέρι του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη του ΠΑΣΟΚ, Θεόδωρος Τσουκάτος, παραδέχθηκε επίσης ότι είχε λάβει ένα εκατομμύριο γερμανικά μάρκα το 1999. Ο πρώην υπουργός Μεταφορών Τάσος Μαντέλης ομολόγησε ότι είχε λάβει συνολικά 450.000 γερμανικά μάρκα το 1998 και το 2000.
Δωροδοκίες σε μεγάλη κλίμακα
Αλλά στην Αθήνα, η δίκη μαμούθ της Siemens δεν κατέληξε σε τίποτα. Αλλού, ωστόσο, η Siemens χτυπήθηκε με ποινές φυλάκισης και πρόστιμα. Μια μεγάλη επιδρομή στο Μόναχο σηματοδότησε την έναρξη της έρευνας: στις 15 Νοεμβρίου 2006, πολλές εκατοντάδες αστυνομικοί, φορολογικοί ερευνητές και εισαγγελείς έκαναν έρευνες στα γραφεία του ομίλου Siemens και στα σπίτια αρκετών υπαλλήλων. Οι υποψίες ήταν ότι είχαν καταβληθεί δωροδοκίες σε μεγάλη κλίμακα.
Κατά τη διάρκεια της μεγάλης κλίμακας επιδρομής, οι αστυνομικοί κατέσχεσαν κιβώτια με έγγραφα, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 36.000 φακέλων. Περαιτέρω έρευνες από την εισαγγελία του Μονάχου και το κρατικό γραφείο ποινικών ερευνών της Βαυαρίας αποκάλυψαν στη συνέχεια ένα περίπλοκο σύστημα πληρωμών δωροδοκιών. Συγκεκριμένα, οι γερμανικές αρχές αποκάλυψαν ότι οι υπάλληλοι, ιδίως στο τμήμα σταθερής τηλεφωνίας της Siemens, είχαν καταφέρει να εξασφαλίσουν μεγάλες συμβάσεις παγκοσμίως μέσω λαδώματος και εικονικών εταιρειών.
Από αυτά τα μαύρα ταμεία της Siemens είχαν καταβληθεί δωροδοκίες σε όλο τον κόσμο, μεταξύ άλλων στη Ρωσία, την Κίνα, τη Νιγηρία και την Ελλάδα. Το επίκεντρο: περισσότερα από 330 αμφίβολα έργα και 4.283 παράνομες πληρωμές σε πολλά τμήματα της εταιρείας. Συνολικά 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ εισέρρευσαν σε σκοτεινά κανάλια της Siemens μεταξύ 1999 και 2006.
Αυτό είχε ακριβές επιπτώσεις για τη Siemens. Το 2007, το περιφερειακό δικαστήριο του Μονάχου επέβαλε πρόστιμο 201 εκατομμυρίων ευρώ στη Siemens για πληρωμές δωροδοκίας στο τμήμα τηλεπικοινωνιών. Αλλά τα πράγματα έγιναν ακόμη χειρότερα: εν τω μεταξύ, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC) και το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ είχαν επίσης λάβει γνώση της υπόθεσης που αφορούσε την εταιρεία, η οποία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης.
Σκάνδαλο δωροδοκίας δισεκατομμυρίων δολαρίων
Η Siemens AG έκλεισε συμφωνία μαζί τους: η Siemens πλήρωσε 800 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ τότε) στις αμερικανικές αρχές λόγω έλλειψης εσωτερικών ελέγχων και παραβίασης των λογιστικών κανονισμών, αλλά δεν καταδικάστηκε για δωροδοκία σε αντάλλαγμα.
Επιπλέον, τον Μάιο του 2008, ένα πρώην στέλεχος της Siemens δικάστηκε για απιστία στο περιφερειακό δικαστήριο του Μονάχου. Το δικαστήριο τον καταδίκασε σε διετή αναστολή και πρόστιμο 108.000 ευρώ για απιστία. Το δικαστήριο τον έκρινε ένοχο για υπεξαίρεση σε 49 περιπτώσεις.
Στην αυτοκρατορία της Siemens, το σκάνδαλο δωροδοκίας δισεκατομμυρίων ευρώ είχε επίσης συνέπειες σε προσωπικό επίπεδο στο υψηλότερο επίπεδο: Ο Χάινριχ φον Πίρερ, πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου, παραιτήθηκε από πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου το 2007. Η Siemens απαίτησε αποζημίωση από αυτόν – και την έλαβε. Ο δικηγόρος έπρεπε να καταβάλει πέντε εκατομμύρια ευρώ.
