Χαρακτηριστικά τριτοκοσμικής χώρας παρουσιάζει η χώρα μας με τους υψηλούς έμμεσους φόρους. Η φράση ανήκει στην τετραμηνιαία έκθεση που δημοσιοποίησε το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), ζητώντας από την κυβέρνηση τη μείωση του ΦΠΑ και των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης.
Υπενθυμίζεται πως το ΚΕΠΕ είναι το μεγαλύτερο ερευνητικό ίδρυμα για την οικονομική επιστήμη στην Ελλάδα, Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, και λειτουργεί υπό την εποπτεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών!
Συγκεκριμένα, στην έκθεση αναφέρεται πως το μεγάλο ζητούμενο είναι να χτυπηθεί η ακρίβεια, δηλαδή να έχουμε πτώση των τιμών. «Συναφώς, υπάρχει ένα κυρίαρχο ερώτημα: Γιατί στη χώρα μας πολλές τιμές σε καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες είναι υψηλότερες σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές σε άλλα κράτη-μέλη της ευρωζώνης; Ενδεικτικά στα είδη σούπερ μάρκετ, στο γάλα, στις τηλεπικοινωνίες, στις τραπεζικές υπηρεσίες, στις μεταφορές κ.λπ.» σημειώνουν οι ερευνητές.
Κατά το ΚΕΠΕ, δύο βασικές συνέπειες της οικονομικής κρίσης ήταν (α) το κλείσιμο πολλών επιχειρήσεων ή η συγχώνευσή τους με άλλες και η αύξηση της συγκέντρωσης, π.χ., στις τράπεζες, στα σούπερ μάρκετ, στην ιδιωτική υγεία κ.λπ. και (β) η αύξηση της έμμεσης φορολογίας (ειδικοί φόροι κατανάλωσης, ΦΠΑ, τέλη κ.λπ.).
Αναφορικά με το πρώτο, υπογραμμίζει: «Η συγκέντρωση ενός κλάδου στα χέρια ενός πολύ μικρού αριθμού εταιριών, δηλαδή η δημιουργία ολιγοπωλίων, δεν είναι θετική εξέλιξη για τους καταναλωτές. Τα ολιγοπώλια χαρακτηρίζονται από περιορισμένο ανταγωνισμό, εμπόδια εισόδου, ακαμψία τιμών, ασύμμετρη πληροφόρηση και “στρατηγική” συμπεριφορά των μελών τους για τη διατήρηση υψηλότερων τιμών και κερδών (πληθωρισμός απληστίας).
Αναφορικά με το δεύτερο, τα φορολογικά συστήματα των χωρών της ευρωζώνης βασίζονται περισσότερο στην άμεση φορολογία και λιγότερο στην έμμεση. Σε εμάς συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Παρουσιάζει, δηλαδή, το φορολογικό μας σύστημα χαρακτηριστικά τριτοκοσμικής χώρας, που αδυνατεί να φορολογήσει δίκαια με βάση τη φοροδοτική ικανότητα των ατόμων. Συνεπώς, αποτελεσματικά μέτρα για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού και της ακρίβειας στη χώρα μας είναι αυτά που ενισχύουν τη λειτουργία του ανταγωνισμού».
Καταλήγοντας, το ΚΕΠΕ τονίζει ρητά: «Δύο είναι τα ζητήματα που πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής στην περίπτωση αναμόρφωσης – μείωσης της έμμεσης φορολογίας (ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης): (α) ότι αυτή θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές και δεν θα την καρπωθούν οι επιχειρήσεις και (β) ότι δεν θα κινδυνεύσει η δημοσιονομική ισορροπία. Για να διασφαλιστεί η μετακύλιση στους καταναλωτές χρειάζονται ισχυροί ελεγκτικοί μηχανισμοί. Αρα πρώτα πρέπει να ενισχύσουμε, με κάθε μέσο, την Επιτροπή Ανταγωνισμού και μετά να προχωρήσουμε στη μείωση».
