Οι δυτικές κυβερνήσεις δέχονται πιέσεις να σταματήσουν τις πωλήσεις όπλων στο Ισραήλ, με αφορμή τον τρόπο με τον οποίον εξελίσσεται η επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας. Το Ισραήλ είναι από τους μεγάλους εξαγωγείς όπλων, αλλά ο στρατός του εξαρτάται πολύ από εισαγόμενα αεροσκάφη, κατευθυνόμενες βόμβες και πυραύλους για την επίθεση στη Γάζα, που είναι μια από τις πιο έντονες και καταστροφικές στην πρόσφατη ιστορία.
Ομάδες πίεσης και ορισμένοι πολιτικοί στις δυτικές χώρες επισημαίνουν ότι πρέπει να σταματήσουν οι εξαγωγές όπλων στο Ισραήλ διότι δεν λαμβάνει επαρκή μέτρα για την προστασία των αμάχων, ούτε διασφαλίζει τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστίνιους.
Την Παρασκευή το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ υποστήριξε πρόταση για την απαγόρευση πωλήσεων όπλων το Ισραήλ, την οποία υπερψήφισαν 28 χώρες, ενώ την καταψήφισαν έξι και 13 απείχαν. Οι ΗΠΑ και η Γερμανία, που είναι οι χώρες με τις μεγαλύτερες εξαγωγές όπλων στο Ισραήλ, καταψήφισαν την πρόταση αυτή.
Από την επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 33.000 άνθρωποι, από τους οποίους το 70% ήταν άμαχοι- κυρίως γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας. Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι λαμβάνει μέτρα για να αποφεύγονται οι απώλειες αμάχων.
Οι Ισραηλινοί διεξάγουν αυτόν τον πόλεμο κυρίως με αμερικανικά και γερμανικά όπλα και πυρομαχικά.
ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ είναι μακράν ο μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων του Ισραήλ και το βοήθησαν να χτίσει ένα από τα πιο ισχυρά και τεχνολογικά εξελιγμένα στρατεύματα στον κόσμο.
Σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI), τα αμερικανικά όπλα και πυρομαχικά αποτελούν το 69% των εισαγωγών που έχει κάνει το Ισραήλ στο διάστημα 2019-2023.
Οι ΗΠΑ δίνουν ετησίως στρατιωτική βοήθεια στο Ισραήλ ύψους 3,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με βάση δεκαετή διμερή συμφωνία που έχει διακηρυγμένο στόχο να διατηρήσει το Ισραήλ «ποιοτικό στρατιωτικό πλεονέκτημα» έναντι των γειτονικών χωρών. Το Ισραήλ έχει χρησιμοποιήσει τα ποσά αυτά για να χρηματοδοτήσει την αγορά αμερικανικών F35, που θεωρούνται τα πλέον προηγμένα μαχητικά που έχουν κατασκευαστεί. Το Ισραήλ έχει παραγγείλει 75 τέτοια αεροσκάφη και από αυτά έχουν παραδοθεί τα 30. Ήταν η πρώτη χώρα που πήρε τέτοια μαχητικά και η πρώτη που τα χρησιμοποίησε στη μάχη.
Από την ετήσια αμερικανική βοήθεια, ένα ποσό 500 εκατομμυρίων δολαρίων διατίθεται ετησίως για την αγορά πυραύλων και την χρηματοδότηση των συστημάτων Iron Dome, Arrow και David’s Sling.
Μετά την επίθεση της Χαμάς, στις 7 Οκτωβρίου, ο πρόεδρος Μπάιντεν ανακοίνωσε ότι «αυξάνεται η στρατιωτική βοήθεια» στο Ισραήλ. Ωστόσο μόνο δύο συμβόλαια για πωλήσεις αμερικανικού στρατιωτικού υλικού έχουν δημοσιοποιηθεί – το ένα για 14.000 βλήματα αρμάτων μάχης, αξίας 106 εκατομμυρίων δολαρίων και το άλλο για βλήματα πυροβολικού των 155 χιλιοστών, αξίας 147 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ωστόσο τα αμερικανικά ΜΜΕ έχουν αναφέρει ότι η διοίκηση Μπάιντεν σιωπηλά έχει ανάψει το πράσινο φως για περισσότερες από 100 περιπτώσεις πωλήσεων όπλων και πυρομαχικών στο Ισραήλ, από τις οποίες οι περισσότερες δεν έχουν υπερβεί το όριο για το οποίο απαιτείται ενημέρωση του Κογκρέσου. Τα συμβόλαια αυτά αφορούν χιλιάδες τηλεκατευθυνόμενα βλήματα, βόμβες μικρού διαμετρήματος, βλήματα διάτρησης καταφυγίων και φορητά όπλα.
Γερμανία
Ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στο Ισραήλ είναι η Γερμανία, που έχει το 30% του πακέτου των εισαγωγών που κάνει το Ισραήλ, σύμφωνα με το SIPRI.
Τον περασμένο χρόνο και συγκεκριμένα μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου, η Γερμανία πούλησε στο Ισραήλ όπλα και πυρομαχικά αξίας 300 εκατομμυρίων ευρώ, ποσό που είναι δεκαπλάσιο σε σχέση με το 2022. Οι περισσότερες από αυτές τις πωλήσεις έγιναν μετά την 7η Οκτωβρίου.
Το μεγαλύτερο μέρος των πωλήσεων γερμανικού υλικού αφορά σε συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας και εξοπλισμό επικοινωνιών, σύμφωνα με το επίσημο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων DPA.
Ο καγκελάριος Σολτς είναι σθεναρός υποστηρικτής του δικαιώματος του Ισραήλ να διεξάγει αυτόν τον πόλεμο.
Ιταλία
Ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στο Ισραήλ είναι η Ιταλία, με ποσοστό 0,9%, στο διάστημα 2019-2023. Η Ιταλία έχει πουλήσει στο Ισραήλ ελικόπτερα και συστήματα πυροβολικού για το ναυτικό.
Οι ιταλικές πωλήσεις όπλων και πυρομαχικών στο Ισραήλ έφτασαν στα 13,7 εκατομμύρια ευρώ πέρυσι, σύμφωνα με την εθνική υπηρεσία στατιστικής, ISTAT.
Από τον Οκτώβριο μέχρι τον Δεκέμβριο εγκρίθηκαν επίσης πωλήσεις ύψους 2,1 εκατομμυρίων ευρώ, παρά τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης ότι έχει παγώσει τις πωλήσεις με βάση νομοθεσία που απαγορεύει να παρέχονται όπλα σε χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση ή κατηγορούνται για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Βρετανία
Οι βρετανικές πωλήσεις όπλων στο Ισραήλ είναι «σχετικά μικρές», σύμφωνα με την κυβέρνηση του Λονδίνου και το 2022 ανήλθαν σε 42 εκατομμύρια λίρες. Η οργάνωση Εκστρατεία Κατά του Εμπορίου Όπλων (CAAT) λέει ότι μετά το 2008 η Βρετανία έχει δώσει το πράσινο φως για εξαγωγές όπλων στο Ισραήλ συνολικής αξίας 574 εκατομμυρίων λιρών.
Η βρετανική κυβέρνηση δέχεται αυξανόμενη πίεση να παγώσει τις εξαγωγές, αλλά ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ διαβεβαιώνει ότι η χώρα του «είναι πολύ προσεκτική στο καθεστώς των αδειών εξαγωγών». Πάντως υψηλόβαθμη κυβερνητική πηγή στο Λονδίνο δήλωσε στο BBC ότι δεν τίθεται θέμα εμπάργκο πωλήσεων όπλων στο Ισραήλ.
Καναδάς
Η κυβέρνηση του Καναδά, που το 2022 πούλησε στο Ισραήλ όπλα και πυρομαχικά αξίας 21,3 εκατομμυρίων καναδικών δολαρίων, ανακοίνωσε τον Ιανουάριο ότι πάγωσε την έγκριση νέων αδειών για εξαγωγές, τουλάχιστον μέχρι να διασφαλιστεί ότι χρησιμοποιούντα σύμφωνα με το καναδικό δίκαιο. Ωστόσο παρέμειναν σε ισχύ οι προηγούμενες άδειες εξαγωγών.
Ισραηλινή αμυντική βιομηχανία και αμερικανικές αποθήκες πυρομαχικών
Το Ισραήλ έχει χτίσει τη δική του πανίσχυρη αμυντική βιομηχανία, με την βοήθεια των ΗΠΑ και είναι ο ένατος εξαγωγέας οπλικών συστημάτων στον κόσμο, εστιάζοντας σε προηγμένης τεχνολογίας όπλα.
Το Ισραήλ στο διάστημα 2019-2023 είχε μερίδιο 2,3% στην παγκόσμια αγορά όπλων σύμφωνα με το SIPRI. Οι χώρες στις οποίες εξάγει όπλα το Ισραήλ είναι η Ινδία (ποσοστό 37% των εξαγωγών), οι Φιλιππίνες (12%) και οι ΗΠΑ (8,7%).
Το 25% των ισραηλινών εξαγωγών αφορούν σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ακολουθούν πύραυλοι, ρουκέτες και αντιαεροπορικά συστήματα (ποσοστό 19%) και ραντάρ-συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου (ποσοστό 13%), σύμφωνα με το υπουργείο Άμυνας.
Το Ισραήλ φιλοξενεί επίσης τεράστιες αποθήκες αμερικανικών όπλων από το 1984, όπου οι ΗΠΑ διατηρούν αποθέματα πυρομαχικών για να είναι εύκολα προσβάσιμα σε περίπτωση περιφερειακής κρίσης. Το Πεντάγωνο έστειλε εκεί περίπου 300.000 οβίδες πυροβολικού των 155 χιλιοστών, από τα αποθέματά του, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αφότου ξέσπασε ο πόλεμος στη Γάζα τα πυρομαχικά αυτά παραδόθηκαν στον ισραηλινό στρατό.
