Του Μιχάλη Ψύλου
Το τζίνι βγήκε από το μπουκάλι; Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αιφνιδίως δήλωσε πως δεν αποκλείει την αποστολή δυτικών χερσαίων στρατευμάτων στην Ουκρανία. Για να συναντήσει βέβαια την ομόφωνη απόρριψη σχεδόν, όλων των ηγετών της Δύσης, καθώς κάτι τέτοιο θα έφερνε ακόμη πιο κοντά τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πολλά τα γιατί και τα διότι, που ώθησαν τον Γάλλο πρόεδρο σε αυτή την «τρέλα», όπως χαρακτηρίστηκε από σημαντικούς αναλυτές. Αναμφίβολα, έχουμε μάθει μέχρι τώρα πώς στον Γάλλο πρόεδρο του αρέσουν οι …θύελλες. Μάλλον είναι η ιδιοσυγκρασία του που του υπαγορεύει κάτι τέτοιο.
Ο Μακρόν έχει επανειλημμένα πει πώς δεν γνωρίζει «κόκκινες γραμμές», αλλά μόνο στόχους που πρέπει να επιτευχθούν. Οπότε, θέλει να προχωρά πάντα μπροστά! Σαν τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη.
Πολλοί βλέπουν άλλωστε τη «σκιά του Αυτοκράτορα» στο Μέγαρο των Ηλυσίων. Το νεαρό της ηλικίας και ο αναμφίβολος ναρκισσισμός, η κατάκτηση της εξουσίας με κάθε τρόπο, είναι στο DNA του Γάλλου προέδρου. Ισως να τον κολάκευε η σύγκριση με τον Ναπολέοντα, που συνήθιζε να βγάζει το σπαθί του και να ρίχνεται στη μάχη, περιφρονώντας τον θάνατο.
Η άνοδος στην εξουσία του Εμανουέλ Μακρόν ήταν απροσδόκητη για όλους στη Γαλλία, εκτός ίσως από τον ίδιο τον Μακρόν. Δεν εξέπληξε μόνο τους πολιτικούς του αντιπάλους, αλλά και τους σχολιαστές και τους ιστορικούς, με την ταχύτητα στην κατάκτηση της εξουσίας.
Ένα νεαρό μέλος της Ανώτατης Δημόσιας Διοίκησης, πρώην τραπεζίτης, που δεν ήταν ποτέ υποψήφιος σε εκλογές και ήταν άγνωστος πριν τον ανακαλύψει ο Φρανσουά Ολάντ και τον κάνει αρχικά σύμβουλό του και μετά υπουργό Οικονομικών. Πολλές φορές βέβαια ο Μακρόν αποστασιοποιήθηκε και απαρνήθηκε τον «νονό» του, τον Ολάντ, επαναλαμβάνοντας ότι δεν ήταν κληρονόμος κανενός .
Πολλά τα ερωτήματα που απαντά ένα εξαιρετικό βιβλίο του Γάλλου δημοσιογράφου Ζαν Ντομινίκ Μερσέ με τίτλο «Μακρόν Βοναπάρτης».
Στις μόλις 114 σελίδες του βιβλίου, ο Μερσέ περιγράφει ομοιότητες, οι οποίες γίνονται αμέσως αντιληπτές. Ο Βοναπάρτης ήταν μόλις 30 ετών όταν πήρε την εξουσία με πραξικόπημα στις 9 Νοεμβρίου 1799. Ο Μακρόν έγινε Πρόεδρος της Δημοκρατίας στα 39 του, κόντρα σε όλες τις πιθανότητες. «Όταν ο Βοναπάρτης ξεκίνησε την καριέρα του, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Τουλόν, το φθινόπωρο του 1793, ήταν εντελώς ξένος. Έξι χρόνια μετά, ήταν ο πιο ισχυρός άνδρας της χώρας. Ποιος ήξερε τον Εμανουέλ Μακρόν το 2012, όταν διορίστηκε αναπληρωτής γενικός γραμματέας των Ηλυσίων;», γράφει ο Μερσέ. Και οι δύο διανοούμενοι, παντρεμένοι με γυναίκες πολύ μεγαλύτερες από αυτούς: ο Βοναπάρτης με την Ζοζεφίνα –έξι χρόνια μεγαλύτερή του και ήδη αρκετά ώριμη για την εποχή, καθώς ήταν 33 ετών. Ο Μακρόν από την πλευρά του, παντρεμένος με την Μπριζίτ, την δασκάλα του στο λύκειο, 24 χρόνια μεγαλύτερη.
Ο παραλληλισμός δεν τελειώνει σε αυτές τις συμπτώσεις, αλλά συνεχίζεται και με τον χαρακτήρα των δύο ανδρών, τα κίνητρά τους, τη θέληση να πάρουν αυτό που θέλουν, αν το θέλουν, ακόμα κι αν δεν είναι «κατάλληλο». «Το πνεύμα της κατάκτησης είναι ένα θεμελιώδες χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς τους – εξηγεί ο Μερσέ. Η δύναμη της θέλησης για την κατάκτηση της εξουσίας, της ιστορίας, της αθανασίας.
Αναμφίβολα, πρέπει να είμαστε πάντα προσεκτικοί με τις ιστορικές συγκρίσεις. Ειδικά όταν στη μία πλευρά της ζυγαριάς της ιστορίας είναι ένας γίγαντας όπως ο Βοναπάρτης.
Ο ίδιος ο Μακρόν έχει πει βέβαια πως δεν ορίζει τον εαυτό του ως Βοναπαρτιστή. Αλλά, «ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τον Μακρόν, γράφει ο Μερσέ, η αλαζονεία που ήταν μοιραία για τον Βοναπάρτη: «Ο μεγαλύτερος εχθρός του Μακρόν είναι ο ίδιος ο εαυτός του». Ένας «Ναπολέων…τσέπης».
