Του Μιχάλη Ψύλου
Στην άμυνα καλά τα πάει η Ευρώπη. Ήδη ξεκίνησε η ναυτική επιχείρηση Ασπίδες στην Ερυθρά Θάλασσα για την προστασία της ναυσιπλοΐας από τις επιθέσεις των Χούθι. Σε μια στιγμή μάλιστα που σε σύγκριση με τα μέσα Δεκεμβρίου, η εμπορευματική κίνηση από το Σουέζ έχει μειωθεί κατά 60%, με σοβαρές επιπτώσεις στα λιμάνια της Μεσογείου.
Την ίδια ώρα, φαίνεται να είναι σε καλό δρόμο η συζήτηση για την έκδοση «ευρωομολόγων» για την Άμυνα. Ενδεχομένως να εγκριθεί η έκδοση κοινού χρέους για τις ευρωπαϊκές αμυντικές δαπάνες στη σύνοδο κορυφής των 27, στα τέλη Μαρτίου.
Ένα «καλό» χρέος φυσικά, όπως λέει ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι: Η έκδοση κοινοτικού χρέους, εξήγησε, θα επιτρέψει την αύξηση του δημοσιονομικού ισοζυγίου της ΕΕ προκειμένου να αμβλυνθεί η πίεση στους εθνικούς προϋπολογισμούς και να σταθεροποιηθεί ο πληθωρισμός. Επιπλέον, θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για τη διάρθρωση μιας ενιαίας πολιτικής στον αμυντικό τομέα για να μην αφήσει η ΕΕ τις ΗΠΑ να λύνουν και να δένουν στις πιο ευαίσθητες, θερμές εστίες έντασης, όπως η Μέση Ανατολή, η Ουκρανία και το Κέρας της Αφρικής.
Η κατάσταση μέχρι τώρα άλλωστε είναι ξεκάθαρη: Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο μεγάλος νικητής του πολέμου, ενώ η Ευρώπη είναι ο μεγάλος χαμένος. Επιχειρήσεις και νοικοκυριά πληρώνουν τα σπασμένα της ήττας. Η Ουάσιγκτον κέρδισε τελειώνοντας τη ροή φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου, που αντικαταστάθηκε από πανάκριβο αμερικανικό LNG.
Τριπλάσιο όφελος για τις ΗΠΑ
Το όφελος για την Αμερική από τις εξελίξεις αυτές είναι τριπλάσιο: Αποδυνάμωσε τη Ρωσία, αύξησε την εξάρτηση της Ευρώπης από τις ΗΠΑ και η αυξημένη παραγωγή όπλων έχει δώσει στην αμερικανική πολεμική βιομηχανία σημαντική οικονομική ώθηση. Αφού η ΕΕ στηρίζεται ακόμη στα αμερικανικά όπλα.
Όλα αυτά εξηγούν άλλωστε, γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες απέφυγαν την ύφεση. Σε αντίθεση με την ΕΕ που αγκομαχά μήπως και την αποφύγει.
Για τους λόγους αυτούς και για πολλούς άλλους βέβαια, η ΕΕ είναι υποχρεωμένη περισσότερο από ποτέ, να προχωρήσει στην έκδοση κοινού ευρωπαϊκού χρέους με στόχο τις δαπάνες στον αμυντικό τομέα, αλλά και την ενίσχυση της Πράσινης μετάβασης. Από την άποψή του, η έκδοση κοινού χρέους θα πρέπει να είναι τουλάχιστον διπλάσια από εκείνη για την Next Generation Eu.
Είναι επιτακτική ανάγκη να επιτευχθεί συμφωνία που να υλοποιεί κάτι παρόμοιο, και μάλιστα πριν τις ευρωεκλογές. Με τη συνεισφορά και της ΕΚΤ, που πρέπει να αρχίσει όσο γίνεται πιο γρήγορα να μειώνει τα επιτόκια.
Γιατί αλλιώς, η πορεία της Ευρώπης θα μπορούσε να τεθεί υπό αμφισβήτηση εάν η άκρα δεξιά βάλει τη σφραγίδα της στις επερχόμενες ευρωεκλογές. Το φάντασμα της αγανάκτησης στοιχειώνει αυτή τη στιγμή τη Γηραιά ήπειρο, όπως φαίνεται και από τις κινητοποιήσεις των αγροτών. Όταν η κοινωνία εξαντλείται ,η δύναμη του ακροδεξιού λαϊκισμού, αναπτύσσεται μαζί με την αγανάκτηση. Και ελλοχεύει ο κίνδυνος να χαθεί η εμπιστοσύνη στους πολιτικούς παράγοντες και τους θεσμούς. Με ό,τι αυτό σημαίνει για τη δημοκρατία…
