Πετρέλαιο εναντίον κλίματος.
Του Μιχάλη Ψύλου
«Sultans of swing»- Ταλαντευόμενοι Σουλτάνοι, σε ελεύθερη μετάφραση. Το διάσημο τραγούδι των Dire Straits θα ήταν το τέλειο soundtrack για τη διάσκεψη Cop28 του ΟΗΕ στο Ντουμπάι που ξεκινησε υπό την ηγεσία του σουλτάνου των Εμιράτων Αχμέντ Αλ Τζαμπέρ.
Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τον τίτλο του τραγουδιού για τον ηγέτη των Εμιράτων, ως Sultan of swing. Επειδή ο Αλ Τζαμπέρ είναι μια ταλαντευόμενη οντότητα: τη μια μέρα φαίνεται να κλίνει προς τη νέα πράσινη επανάσταση, την επόμενη βρίσκει ισορροπία με τον παλιό κόσμο των ορυκτών καυσίμων. Τα Εμιράτα είναι άλλωστε, ο 7ος μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο.
Ο Αλ Τζαμπέρ προφανώς θέλει να αφήσει μια πίσω πόρτα ανοιχτή όταν πρόκειται για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων. Είναι άλλωστε επικεφαλής της Adnoc, της κρατικής εταιρείας πετρελαίου του Άμπου Ντάμπι. Η Κλόντια Κέμφερτ, ειδικός για το κλίμα από το γερμανικό ινστιτούτο DIW, αξιολογεί αυτή τη σύνδεση ως «εξαιρετικά προβληματική».
Πιο πρόσφατα, υπήρξαν και αναφορές από το BBC ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ,σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν τη διάσκεψη για να συνάψουν συμφωνίες πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Σε κάθε περίπτωση , ο Αλ Τζαμπέρ ηγείται των διαπραγματεύσεων ως πρόεδρος της COP και θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μεσολάβηση μεταξύ των διαφορετικών θέσεων και στη διατύπωση του συνολικού αποτελέσματος. Τα Εμιράτα ίσως να ενδιαφέρονται περισσότερο για την παραγωγή θετικών τίτλων από αυτό το συνέδριο, παρά για αποτελέσματα.
Ηράκλειος άθλος
Θα είναι λοιπόν, η COP28 η αρχή του τέλους για το πετρέλαιο, τον υδρογονάνθρακα που ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την κλιματική αλλαγή; Θα επιτύχει η διάσκεψη τον Ηράκλειο άθλο να σηματοδοτήσει το τέλος του πετρελαίου, από το οποίο εξακολουθούν να εξαρτώνται οι περισσότερες βιομηχανικές χώρες;
Αν και κάποιοι ειδικοί πιστεύουν ότι ένα τέτοιο σενάριο είναι δυνατό, οι περισσότεροι κλείνουν αμέσως … την πόρτα. Παρά το γεγονός ότι, το 48% των παγκόσμιων εκπομπών συνδέεται με ορυκτά καύσιμα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι εξελίξεις στην αγορά δίνουν τον τόνο:Πολυάριθμα νέα έργα εκμετάλλευσης πετρελαίου αναπτύσσονται αυτή τη στιγμή. Η ExxonMobil XOM ,για παράδειγμα, ανακοίνωσε πρόσφατα την εξαγορά της Pioneer και η Chevron CVX την αγορά της Hess.
Ένα από τα πιο πολυσυζητημένα αυτή τη στιγμή είναι το έργο «EACOP» που αναπτύσσεται στην Ουγκάντα από τη γαλλική TotalEnergies.
Πετρέλαιο εναντίον κλίματος
Αυτές οι εταιρείες ποντάρουν όχι μόνο στη συνεχιζόμενη σταθερή ζήτηση πετρελαίου, αλλά και σε αυξημένες τιμές: η εκτιμώμενη τιμή εξισορρόπησης ανά βαρέλι πετρελαίου για να δικαιολογήσει αυτές τις αγορές είναι μεταξύ 70 και 80 δολαρίων. Μια τιμή υψηλότερη από τις μακροπρόθεσμες προβλέψεις της Morningstar, που βλέπει μακροπρόθεσμα την τιμή του πετρελαίου στα 60 δολάρια το βαρέλι. Και για το πετρέλαιο, είναι σαφές ότι η παγκόσμια τάση δεν είναι προς την αποκατανάλωση.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας σχετικά με την «Παγκόσμια Ενεργειακή Προοπτική», για να επιτευχθεί ο στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού, ο κόσμος πρέπει να μειώσει την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων κατά 25% έως το 2030 και 95% έως το 2050.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι περίεργο ότι εξακολουθεί να υπάρχει συζήτηση για το εάν η διάσκεψη μπορεί να προωθήσει τον στόχο της να διατηρήσει τον κόσμο σε τροχιά περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα.
Προσφορά και ζήτηση
Τι σημαίνει αυτή η προοπτική για την προσφορά και τη ζήτηση πετρελαίου;
Η πιο πρόσφατη έκθεση του IEA υπολόγιζε τη ζήτηση για το 2030 μεταξύ 77,5 και 101,5 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα. Μέχρι το 2050, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ενέργειας προβλέπει ελάχιστη πτώση, με την ημερήσια ζήτηση στα 97,4 εκατομμύρια βαρέλια- να ξεπερνά δηλαδή ελαφρώς, τα 96,5 εκατομμύρια βαρέλια του 2022.
Με άλλα λόγια, παρά τη δέσμευση πολλών ενδιαφερόμενων πλευρών να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα και την κατανάλωση πετρελαίου, η περιορισμένη πολιτική βούληση και η αντίσταση από τους παραγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου καθιστούν απίθανη την επίτευξη του κλιματικού στόχου για «καθαρό μηδέν» στις εκπομπές αερίων.
Μέρος της λύσης ή όχι ;
«Κατανοώ την κριτική αυτή», λέει ο Φρανσουά Γκεμενέ, καθηγητής Ενέργειας στο πανεπιστήμιο της Λιέγης και ειδικό στην προσαρμογή στην υπερθέρμανση του πλανήτη. «Αλλά αν προσπαθήσουμε να δούμε το ποτήρι μισογεμάτο, αυτή είναι ακριβώς η ευκαιρία να θέσουμε το ερώτημα κατά μέτωπο στη βιομηχανία πετρελαίου: θέλουν να είναι μέρος της λύσης ή όχι;»
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, πιστεύει ότι η COP πρέπει να δεσμευτεί για μια πραγματική «έξοδο» από τα ορυκτά καύσιμα.
Η ΕΕ θέλει επίσης να διασφαλίσει ότι στην τελική δήλωση θα ορίζεται στόχος επέκτασης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας : έως το 2030, η εγκατεστημένη ισχύς παγκοσμίως να τριπλασιαστεί και η ενεργειακή απόδοση να διπλασιαστεί.
Η ΕΕ θέλει επίσης μια απόφαση για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων – αλλά αυτό είναι πιθανό να συναντήσει αντίσταση, μεταξύ άλλων από την Κίνα και τη Σαουδική Αραβία. συμφωνία. «Η ΕΕ παράγει λίγο ή καθόλου πετρέλαιο, είναι πιο εύκολο για αυτήν να υπερασπιστεί αυτή τη θέση», λένε παράγοντες της αγοράς.
