Γιατί η Ευρώπη βουλιάζει στο πετρέλαιο
Του Μιχάλη Ψύλου
Υποχωρούν οι τιμές του πετρελαίου μετά τις διαφωνίες που έχουν ξεσπάσει μεταξύ των χωρών μελών του ΟΠΕΚ+ για το αν θα μειωθεί η παραγωγή την επόμενη χρονιά. Η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία επιμένουν στον περιορισμό της παραγωγής, προκειμένου να κρατηθούν ψηλά οι τιμές, αλλά οι υπόλοιπες χώρες-κυρίως της Αφρικής, όπως η Αγκόλα και η Νιγηρία- θέλουν να αντλούν περισσότερο πετρέλαιο από το έδαφός τους για να κερδίσουν μερίδιο αγοράς.
Η ασθενής παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη μείωσε αρχικά τις τιμές του πετρελαίου το πρώτο εξάμηνο του έτους. Οι τιμές ανέκαμψαν μόνο όταν η Ρωσία και η Σαουδική Αραβία μείωσαν την παραγωγή. Η Σαουδική Αραβία, πλαισιωμένη από τη Ρωσία, μείωσε σταθερά την παραγωγή πετρελαίου κατά ένα εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα από τον Ιούλιο και στη συνέχεια επέκτεινε επανειλημμένα αυτό το μέτρο, από μήνα σε μήνα.
Λόγω των διαφωνιών στους κόλπους του ΟΠΕκ+ αναβλήθηκε η προγραμματισμένη για το Σαββατοκύριακο συνεδρίαση του καρτέλ στη Βιέννη, αν και επισήμως δεν δόθηκε καμία εξήγηση. Η Deutsche Bank εκτιμά πάντως ότι «οι διαφωνίες σχετικά με την πολιτική παραγωγής» προφανώς οδήγησαν τον ΟΠΕΚ να αναβάλει τη συνεδρίαση.
Την ίδια ώρα πάντως η Ευρώπη δεν φαίνεται να ανησυχεί. Πριν από ένα μήνα, το κυρίαρχο αφήγημα στην αγορά υποστήριζε ότι υπήρχε έλλειψη πετρελαίου. Ωστόσο, μέσα σε λίγες εβδομάδες σημειώθηκε μια στροφή 180 μοιρών που αντικατοπτρίζεται στη συσσώρευση αποθεμάτων πετρελαίου στους μεγάλους «κόμβους πετρελαίου» του κόσμου, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει η Ευρώπη.
Σύμφωνα με στοιχεία παρακολούθησης πλοίων που συγκέντρωσε το Bloomberg , οι αποστολές αργού στην Ευρώπη από τον Κόλπο του Μεξικού ,αναμένεται να αυξηθούν σε 1,95 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα αυτόν τον μήνα, ελάχιστα κάτω από το ρεκόρ των 2,05 εκατομμυρίων που σημειώθηκε τον Ιούλιο.
Από τις 17 Νοεμβρίου, 52 υπερδεξαμενόπλοια ξεκίνησαν τη διαδρομή τους προς τις Ηνωμένες Πολιτείες για να συλλέξουν πετρέλαιο και να το αναδιανείμουν. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αριθμό σκαφών σε τουλάχιστον έξι χρόνια. Τα περισσότερα ήταν άδεια, υποδηλώνοντας ότι σκοπεύουν να παραλάβουν πετρέλαιο στις ΗΠΑ και πιθανότατα θα καταλήξουν και πάλι στην Ευρώπη.
Τι να κάνει η ΕΕ τόσο πετρέλαιο
Σήμερα, το πρόβλημα της Ευρώπης είναι τι να κάνει με τόσο πετρέλαιο. Το αργό δεν έχει σταματήσει να ρέει από προς τη Γηραιά Ήπειρο, ενώ η κατανάλωση μειώνεται λόγω της οικονομικής επιβράδυνσης στην Ευρώπη. Παρά τις περικοπές του ΟΠΕΚ+, η αύξηση της παραγωγής πετρελαίου σε άλλες περιοχές φαίνεται να αντισταθμίζει σημαντικά την έλλειψη αργού από το καρτέλ. «Αν η Ευρώπη δεν είναι πλέον σε θέση να επεξεργαστεί και να καταναλώσει τόσο πολύ πετρέλαιο, θα πρέπει να το συσσωρεύσει», τονίζουν στη «Ναυτεμπορική», παράγοντες της αγοράς.
Η τιμή του Brent έχει υποχωρήσει περισσότερο από 15% από τα υψηλά του ,στα τέλη Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, άλλα είδη αργού που χρησιμοποιούνται περισσότερο από τα ευρωπαϊκά διυλιστήρια, έχουν υποστεί ακόμη μεγαλύτερη πτώση λόγω της πλεονάζουσας προσφοράς που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Το WTI Midland , το οποίο έχει γίνει βασικό προϊόν για πολλά ευρωπαϊκά διυλιστήρια, έχει πέσει πάνω από 1 δολάριο ανά βαρέλι σε μια εβδομάδα. Το νορβηγικό αργό πετρέλαιο Johan Sverdrup διαπραγματεύεται με έκπτωση έως και τριών δολαρίων. «Η ευρωπαϊκή αγορά πετρελαίου αντιμετωπίζει πλεονάζουσα προσφορά λόγω της χαμηλής ζήτησης και της εισροής αποστολών από τις ΗΠΑ», σύμφωνα με έκθεση του πρακτορείου Bloomberg, που εξηγεί: «Η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος περιφερειακός προορισμός για τις εξαγωγές αργού από τις ΗΠΑ ,με 1,75 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, όπως ανακοίνωσε η Υπηρεσία Ενέργειας των ΗΠΑ.
Το Bloomberg επισημαίνει ότι εκτός από το αμερικανικό πετρέλαιο, έχουν αυξηθεί και οι προμήθειες ς από τη Γουιάνα και τη Βόρεια Θάλασσα. Η εξέλιξη αυτή εμποδίζει μάλιστα τις πωλήσεις αργού από τη Νιγηρία, έναν από τους κύριους προμηθευτές της Γηραιάς ηπείρου. Μέχρι τα τέλη της περασμένης εβδομάδας, περισσότερα από τα δύο πέμπτα των αποστολών Δεκεμβρίου της αφρικανικής χώρας ήταν ακόμη απούλητα.
Η μικροσκοπική Γουϊάνα, μια χώρα 800.000 κατοίκων έστειλε στην Ευρώπη το 63% του συνόλου του πετρελαίου που εξήγαγε τους πρώτους έξι μήνες του 2023, με μέσο ημερήσιο ρυθμό 215.000 βαρελιών την ημέρα, σύμφωνα με στοιχεία της Refinitiv Eikon.
