Έμπειρος διπλωμάτης, με βαθιά γνώση των πολιτικών εξελίξεων στις ΗΠΑ, κάθε φορά που του γίνεται ερώτηση για τη στάση της Ουάσιγκτον απέναντι στην Τουρκία, την προμήθεια των F-16 από την Άγκυρα αλλά και τις θέσεις του αμερικανικού κογκρέσου και της αμερικανικής διπλωματίας, δίνει πάντα την ίδια απάντηση.
«Για τους αμερικανούς αξιωματούχους, διπλωμάτες, μέλη του Κογκρέσου και της διοίκησης το ζητούμενο είναι τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Και με βάση αυτά κινούνται. Και μόνο».
Η αλλαγή σκυτάλης στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της αμερικανικής Γερουσίας μάλλον επιβεβαιώνει την εν λόγω θέση. Η παραίτηση του Ρόμπερτ Μενέντεζ από την προεδρία, έγινε αρχικά δεκτή με χαμόγελα στην Άγκυρα και από τον ίδιο τον τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να δείχνει την ικανοποίηση του.
Ο Κάρντιν
Ωστόσο ο αντικαταστάτης του, δημοκρατικός γερουσιαστής, Μπεν Κάρντιν, δεν δείχνει να διαφοροποιείται σημαντικά από τον προκάτοχο του. Αντίθετα λέει τα αυτονόητα.
Πιο συγκεκριμένα όπως ανέφερε ο Κάρντιν σύμφωνα με αμερικανικά ΜΜΕ, ξεκαθάρισε ότι η άρση του βέτο ή μη του Μενέντεζ θα εξετασθεί, αλλά δεν θα εξαρτηθεί μόνο από ένα ζήτημα.
Πιο συγκεκριμένα ο Κάρντιν παραδέχθηκε ότι συζήτησε την περασμένη εβδομάδα το ζήτημα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με τούρκους αξιωματούχους, ωστόσο όπως τόνισε «υπάρχουν και άλλα θέματα πέραν της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ που πρέπει να συζητήσουμε καθώς θα προχωράμε».
Το ζήτημα των εξοπλιστικών και το αίτημα της Τουρκίας για νέα F-16 αλλά και αναβάθμιση των παλιών από την Lockheed Martin όπως φαίνεται δεν είναι μονοδιάστατο.
Ακόμα και αν υποθέσει κανείς ότι το βαθύ κράτος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ θέλει να τα δώσει.
Αντιστάσεις
Η στάση του προέδρου Ερντογάν τα προηγούμενα χρόνια δείχνει να έχει δημιουργήσει αντιστάσεις και δη στο αμερικανικό Κογκρέσο που δεν μπορούν να μετατραπούν εύκολα σε «λευκή επιταγή».
Σαφώς οι ΗΠΑ θέλουν να κρατήσουν την Άγκυρα στη Δύση και θα συνεχίσουν να δίνουν μάχη για αυτό, ωστόσο όλα αποδεικνύονται να είναι ζήτημα ισορροπιών πολλών παραγόντων.
Και αυτό ενώ οι γεωπολιτικές αλλαγές στη σκιά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία συνεχίζονται.
Οι όροι
Οι όροι ωστόσο και η τελικά στάση της Ουάσιγκτον θα εξαρτηθεί από τα συμφέροντα της αμερικανικής διπλωματίας και τις ισορροπίες που οι ΗΠΑ θα θελήσουν να τηρήσουν.
Η Τουρκία στο μέγεθος της είναι ένας δύσκολος αλλά απαραίτητος σύμμαχος, όπως έχουν παραδεχθεί και αμερικανοί διπλωμάτες. Με δεδομένο δε ότι η ενότητα του ΝΑΤΟ δεν είναι κάτι διαπραγματεύσιμο αυτή την περίοδο ο ρόλος της γίνεται ακόμα πιο σημαντικός.
Για την Άγκυρα στο καλάθι των ισορροπιών μπαίνει και ο ελληνοτουρκικός διάλογος που για την τουρκική πλευρά είναι ένα θετικό βήμα. Στο ίδιο πλαίσιο αξιοποιείται και η ηρεμία στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Με τις ΗΠΑ να έχουν ξεκαθαρίσει επανειλημμένα στους δύο συμμάχους ότι ρήγματα στο ΝΑΤΟ αυτή την περίοδο δεν είναι αποδεκτά.
Σουηδία και όχι μόνο
Το ζήτημα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ είναι ένα ορόσημο για την εκκρεμότητα των τουρκικών F-16 με τις ΗΠΑ να αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να φορτώσουν το καλάθι των προαπαιτούμενων ανάλογα με τη στάση της Άγκυρας.
Και αυτό ενώ η Άγκυρα δείχνει να θέλει να διατηρήσει τις δικές της ισορροπίες και με την Τουρκία και να αξιοποιήσει σε βάθος χρόνου τη σχέση τους. Ακόμα και σε μία διαπραγμάτευση μετά τον πόλεμο.
