Του Μιχάλη Ψύλου
Την αναστολή εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης τουλάχιστον για ένα χρόνο-και οπωσδήποτε μετά τις ευρωεκλογές του προσεχούς Ιουνίου-επιδιώκει η Ιταλία και το θέμα αυτό μεταφέρει στις βαλίτσες της η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι ,που θα επισκεφθεί αύριο το απόγευμα την Αθήνα για να συναντηθεί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ιταλικές πηγές τόνισαν στη «Ναυτεμπορική», ότι η Μελόνι –εκτός από το Μεταναστευτικό και την πώληση κορβετών στην Ελλάδα-έχει στόχο να ζητήσει τη συγκρότηση μετώπου με την Ελλάδα και τις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου για την μη επιστροφή-τουλάχιστον άμεσα-των αυστηρών κανόνων του Συμφώνου.
«Ενδεχόμενη επιστροφή των παλαιών κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας θα ήταν μια πολύ αρνητική προοπτική που θα έθετε σε σοβαρό κίνδυνο την ανάπτυξη των χωρών του Νότου», είναι το σαφές μήνυμα που η ιταλική κυβέρνηση έχει ήδη στείλει στις Βρυξέλλες», αναφέρουν στην «Ν» οι ίδιες πηγές. Προσθέτουν μάλιστα ότι η Ρώμη είναι αποφασισμένη να εντείνει τις πιέσεις στην Κομισιόν για να αποτρέψει την επανάληψη εφαρμογής των υπερβολικά άκαμπτων κανόνων του Συμφώνου ,που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ανάπτυξη.
Σύμφωνο – «ζουρλομανδύας»
Το Σύμφωνο λέει ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να μειώσουν το δημόσιο χρέος τους ώστε να μην υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ κατά ένα εικοστό κάθε χρόνο και να διατηρήσουν το δημόσιο έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ. Αν όχι, θα επιβάλλονται πρόστιμα και κυρώσεις. Μετά την έκρηξη της πανδημίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενεργοποίησε τη ρήτρα αναστολής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια πρόταση την άνοιξη που όσοι ζητούσαν τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου δεν την είδαν με κακό μάτι, γιατί οι καιροί και οι οικονομικές απαντήσεις του 2023 δεν είναι αυτές του 2012 . Αλλά η Γερμανία, όπως ήταν αναμενόμενο, αντιτάχθηκε και όλοι περιμένουν τώρα να δουν τις αντιδράσεις του Βερολίνου.
Η διαπραγμάτευση βρίσκεται, από την 1η Ιουλίου με την ανάληψη από την Ισπανία της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στα χέρια της Νάντια Καλβίνο , που προσπαθεί να πείσει τον Γερμανό ομόλογό της Κρίστιαν Λίντνερ, να υποχωρήσει σε πιο χαλαρές θέσεις.
Η Κομισιόν έχει βέβαια στόχο να επιτευχθεί συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους, αλλά η Ρώμη ζητάει παράταση της αναστολής του παλιού Συμφώνου σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία. «Η Ιταλία ζητάει να επικρατήσει ο ρεαλισμός και μεγαλύτερη ευελιξία, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τις δαπάνες για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις επενδύσεις που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την πράσινη μετάβαση».
«Δαμόκλειος σπάθη»
Ο Ιταλός υπουργός Αμυνας, Γκουίντο Κροσέτο τόνισε μάλιστα σε συνέντευξή του στην La Repubblica ότι υπό το πρίσμα μιας φάσης οικονομικής και βιομηχανικής κρίσης, είναι αδιανόητο να συμμορφωθούν οι κρατικοί προϋπολογισμοί με την συνήθεις παραμέτρους. «Η πιθανή επιστροφή στους αρχικούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας θα ισοδυναμούσε με Δαμόκλειο σπάθη», προειδοποιεί ο Ιταλός υπουργός Αμυνας .«Χρειαζόμαστε ένα όραμα μακροοικονομικής πολιτικής που να κοιτάζει μπροστά, τουλάχιστον στα επόμενα 10-15 χρόνια. Αυτά τα ζητήματα δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με τον τρόπο που αντιμετωπίστηκαν πριν από δύο ή τρία χρόνια “, δήλωσε ο Κροσέτο.
Από την πλευρά του, και ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών. Τζιανκάρλο Τζιορτζέτι προβλέπει ότι δεν θα είναι δυνατή η έγκριση ενός νέου Συμφώνου Σταθερότητας μέχρι το τέλος του χρόνου.
Αλλά και στην Ισπανία , μπορεί να μην έχει συγκροτηθεί ακόμη κυβέρνηση μετά τις εκλογές, όλοι συμφωνούν όμως ότι ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2024,δεν θα χρειαστεί να προσαρμοστεί στο στενό μανδύα του Ευρωπαϊκού Συμφώνου Σταθερότητας.
Η Γερμανία σε τεχνική ύφεση
Την παράταση αναστολής του Συμφώνου ενισχύει και το γεγονός ότι η Γερμανία είναι σε τεχνική ύφεση, γεγονός που θα μπορούσε σε κάθε περίπτωση και το Βερολίνο να αποδεχθεί τη χαλάρωση των άκαμπτων κανόνων. «Θα ήταν καλύτερα, για τη Γερμανία όπως και για άλλες χώρες, να βάλουμε στο… ψυγείο το Σύμφωνο Σταθερότητας για δυο χρόνια», λέει ο Μάριο Ντεάλιο , καθηγητής διεθνών οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Τορίνου. « Ο γερμανικός οικονομικός κόσμος δεν είναι στην καλύτερη κατάσταση. Προσθέστε σε αυτό ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αφαιρέσει έναν σημαντικό πελάτη και προμηθευτή όπως η Ρωσία. Όλα αυτά βοηθούν να κατανοήσουμε γιατί η Γερμανία βρίσκεται σε ύφεση. Η ατμομηχανή της Ευρώπης είναι σχεδόν ακινητοποιημένη», τονίζει ο Ιταλός καθηγητής.
Αντιδρούν τα ευρωπαϊκά συνδικάτα
Η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων φοβάται την επιστροφή της «λιτότητας 2.0», μαζί με το Σύμφωνο Σταθερότητας και ετοιμάζονται να βγουν στο πεζοδρόμιο τον Δεκέμβριο. «Οι περικοπές στους προϋπολογισμούς των χωρών μελών που θα επιβληθούν, θα οδηγήσουν σε νέα λιτότητα στην ΕΕ», λένε τα συνδικάτα και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προγραμματίζεται η ευρωπαϊκή διαδήλωση στις Βρυξέλλες.
«Θέλουμε μια μεταρρύθμιση συμβατή με τη διατήρηση της ανάπτυξης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την επένδυση στην πράσινη μετάβαση», αναφέρουν τα συνδικάτα. «Δεν πρέπει να επιστρέψουμε στα παλιά μας χαρακώματα! Θέλουμε συναίνεση. »
