Της Δέσποινα Μαρσέλου
Κλινική διαιτολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα
Με αφορμή την επικείμενη ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που αφορά την ασπαρτάμη και την ανακήρυξή της ως πιθανώς καρκινογόνο ουσία, ας δούμε τι λέει η ειδικός, τόσο για αυτήν, όσο και για άλλα γλυκαντικά, αναλύοντας τις έρευνες.
Η ζωή μας θέλουμε να είναι όσο πιο γλυκιά γίνεται. Με την ενοχοποίηση της ζάχαρης, όμως, η στροφή προς τις εναλλακτικές γίνεται πιο έντονη. Αν, μάλιστα, σκεφτούμε ότι στη vegan διατροφή απέχουμε και από το μέλι, οι εναλλακτικές λιγοστεύουν ακόμη περισσότερο. Και τότε έρχονται τα διάφορα γλυκαντικά στο δρόμο μας, τα οποία ναι μεν μας γλυκαίνουν, αλλά όσο κι αν η βιομηχανία τροφίμων προσπαθεί να μας πείσει ότι είναι ασφαλή, μελέτες σε ζώα και δοκιμαστικούς σωλήνες δείχνουν ότι μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση στην υγεία.
Υπάρχουν εδώ και χρόνια ανησυχίες για την ασπαρτάμη και την πιθανή σύνδεσή της με καρκίνο, αλλά μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχαν σημαντικές έρευνες σε ανθρώπους και επίσημες ανακοινώσεις που να αποδεικνύουν αυτή την υπόθεση.
Ας δούμε, όμως, σήμερα τα ευρήματα μιας μεγάλης μελέτης κοορτής από τη Γαλλία, της NutriNet Sante, η οποία περιλάμβανε 102.865 ενήλικες (78,5% γυναίκες), οι οποίοι παρακολουθήθηκαν για 7,8 χρόνια. Ως μέρος της επαναλαμβανόμενης διατροφικής εκτίμησης που πραγματοποιήθηκε κατά το follow-up, η πρόσληψη τεχνητών γλυκαντικών εκτιμήθηκε με συγκεκριμένη ανάλυση για αυτά που καταναλώνοντας πιο συχνά: ασπαρτάμη, σουκραλόζη και ακεσουλφάμη Κ. Στόχος της μελέτης ήταν να εκτιμήσει τη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης και του κινδύνου καρκίνου.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα τεχνητά γλυκαντικά καταναλώνονταν από το 36,9% των συμμετεχόντων. Αυτοί που τα κατανάλωναν σε μεγαλύτερο βαθμό ήταν συνήθως γυναίκες, νεότερες στην ηλικία, καπνίστριες, λιγότερο ενεργές, με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο και πιο πιθανόν να παρουσιάζουν διαβήτη. Σε σχέση με αυτούς που δεν τα κατανάλωναν, βρέθηκε ότι αυτοί που τα κατανάλωναν παρουσίαζαν 13% αύξηση στην πιθανότητα καρκίνου συνολικά, με την κατανάλωση ασπαρτάμης και ακεσουλφάμης Κ να ενοχοποιείται σε μεγαλύτερο βαθμό. Η πρόσληψη ασπαρτάμης σχετίστηκε με 22% αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού και 15% αυξημένο κίνδυνο καρκίνου σχετιζόμενου με την παχυσαρκία.
Η σημασία της μελέτης αυτής είναι μοναδική, καθώς έχει αξιολογήσει τη συνολική έκθεση σε τεχνητά γλυκαντικά μέσω της κατανάλωσης μιας ευρείας γκάμας τροφίμων και ποτών κι όχι μόνο της κατανάλωσης συγκεκριμένων αναψυκτικών, όπως έχει πραγματοποιηθεί σε προηγούμενες μελέτες.
Να σημειώσουμε, επίσης, ότι σύμφωνα με την ειδικό, η σακχαρίνη, η ασπαρτάμη και η σουκραλόζη που είναι από τις πιο κοινές γλυκαντικές ουσίες, περνούν από το γαστρεντερικό μας σύστημα χωρίς πέψη, πράγμα που σημαίνει ότι έρχονται σε άμεση επαφή με το μικροβίωμα του εντέρου, κάτι που έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία. Σε πειράματα που έχουν γίνει σε ποντίκια, στο πλαίσιο έρευνας που έχει δημοσιευτεί στην επιστημονική επιθεώρηση Nature από ερευνητές του Ινστιτούτου Επιστημών Weizmann του Ισραήλ, βρέθηκε ότι προσθέτοντας σακχαρίνη, σουκραλόζη ή ασπαρτάμη στο νερό τους, παρατήρησαν διαταραχές στην ανοχή της γλυκόζης σε επικείμενο τεστ γλυκόζης.
Είναι, λοιπόν, μια καλή στιγμή να λάβουμε υπ’ όψιν τις έρευνες, αλλά και τις νέες ανακοινώσεις του ΠΟΥ και να αποφεύγουμε τις τεχνητές γλυκαντικές ουσίες.
Πηγές
https://journals.plos.org/plosmedicine/article?id=10.1371/journal.pmed.1003950
https://shireenkassam.medium.com/review-of-the-weeks-plant-based-nutrition-news-10th-april-2022-86c5e31bdaa4
https://www.getactive.gr/texnikes-glykantikes-ousies/
