Τα μέτρα μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικού ρεύματος δεν θα παραταθούν καθώς οι τρέχουσες συνθήκες της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν το καθιστούν απαραίτητο, τονίζει η Κομισιόν σε έκθεσή της προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Οι τιμές του ρεύματος έχουν μειωθεί δραστικά και μάλιστα σταθεροποιήθηκαν σε επίπεδα κάτω των 80 ευρώ τη μεγαβατώρα», τονίζει η Κομισιόν.
Οι διατάξεις για τη μείωση της ζήτησης απέδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα (δηλαδή μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε ώρες αιχμής κατά 5%).
«Τα κράτη μέλη εφάρμοσαν μέτρα για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στις ώρες αιχμής, κυρίως μέσω εκστρατειών ευαισθητοποίησης και στοχευμένων μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας. Οι εκστρατείες ευαισθητοποίησης μείωσαν τη ζήτηση και δεν οδήγησαν στο κλείσιμο της βιομηχανίας. Δεν υπήρξε αναφορά για καταστροφή της βιομηχανικής ζήτησης που προκλήθηκε από τις υψηλές τιμές της ενέργειας», αναφέρει η έκθεση της Κομισιόν .
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ακόμη ότι -δεδομένων των σημερινών τιμών ενέργειας- δεν πρέπει να επεκταθούν οι διατάξεις που επιτρέπουν ρυθμιζόμενες τιμές λιανικής και για τις ΜΜΕ. Αναφορικά με το ανώτατο όριο εσόδων, η Κομισιόν σημειώνει ότι οι σχετικές διατάξεις δεν θα επεκταθούν, καθώς «τα οφέλη του ανώτατου ορίου δεν αντισταθμίζουν τον αντίκτυπο στη βεβαιότητα των επενδυτών και τους κινδύνους για τη λειτουργία της αγοράς και την ενεργειακή μετάβαση».
Η έκθεση βασίστηκε στα στοιχεία που παρείχαν 25 κράτη μέλη (άρθρο 25 του κανονισμού 2022/1854), αλλά και στις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς και την αναμενόμενη εξέλιξη.
Οι συνθήκες της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ
Οι τιμές τον Αύγουστο του 2022 ήταν πάνω από 350 ευρώ τη μεγαβατώρα και τέσσερις φορές υψηλότερες από τον μέσο όρο 2010-2020. Ωστόσο, από τον Δεκέμβριο του 2022, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν δραστικά και είναι ακόμη και κάτω από το σημείο αναφοράς των 80 ευρώ/MWh.
Η συνολική μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κυμάνθηκε μεταξύ 0,5% και 15% σε σύγκριση με την περίοδο αναφοράς. Όσον αφορά τους όγκους με τους οποίους μειώθηκε η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στις ώρες αιχμής: 10 κράτη μέλη πέτυχαν μείωση 4-7%, οκτώ πέτυχαν 7-10% και πέντε πέτυχαν πάνω από 10%.
Σε ότι αφορά την εφαρμογή του ανώτατου ορίου εσόδων, τα κράτη μέλη ανέφεραν δυσκολίες στην εφαρμογή του στις εθνικές δικαιοδοσίες (δυσκολίες με τις φορολογικές αρχές, κ.λπ.) και ορισμένα από αυτά υπογράμμισαν τη ρυθμιστική αβεβαιότητα που δημιουργείται από το ανώτατο όριο και τα εμπόδια για νέες επενδύσεις. Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η εφαρμογή του ανώτατου ορίου εσόδων από τα κράτη μέλη ενδέχεται να έχει επηρεάσει τις υφιστάμενες συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και άλλες μακροπρόθεσμες συμβάσεις, καθώς και να έχει αποθαρρύνει τη σύναψη νέων.
Στήριξη για τους καταναλωτές
Από τις 25 αξιολογήσεις των κρατών μελών, που ελήφθησαν, 12 κράτη ανέφεραν ότι έκαναν χρήση των μέτρων του κανονισμού του Συμβουλίου (προσωρινή παράταση της δημόσιας παρέμβασης στον καθορισμό των τιμών για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις).
Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι υπάρχουν σημαντικά μειονεκτήματα στις ρυθμιζόμενες τιμές. Συγκεκριμένα, μπορούν να μειώσουν τα κίνητρα ενεργειακής απόδοσης και να υπονομεύσουν τον ανταγωνισμό εις βάρος των καταναλωτών μακροπρόθεσμα.
Η Επιτροπή πρότεινε νέες καλύτερα πλαισιωμένες διατάξεις στη μεταρρύθμιση του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή δεν βλέπει επί του παρόντος την ανάγκη παράτασης του μέτρου.
