Αναστάτωση και προβληματισμό έχει προκαλέσει στις ΗΠΑ η είδηση ότι το Facebook παρέδωσε στην αστυνομία της Νεμπράσκα μηνύματα συνομιλίας ανάμεσα σε μητέρα και κόρη οι οποίες πλέον αντιμετωπίζουν κατηγορίες για έκτρωση.
Τα προσωπικά δεδομένα δόθηκαν από την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης έπειτα από σχετικό ένταλμα, στο πλαίσιο έρευνας για παράνομη άμβλωση, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα.
Η έρευνα άρχισε τον περασμένο Απρίλιο, προτού δηλαδή το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ανατρέψει το νομικό καθεστώς υπερ των αμβλώσεων, πήρε μεγάλες διαστάσεις δημοσιότητας από ρεπορτάζ στο τηλεοπτικό δίκτυο NBC και είναι μία από τις λίγες, γνωστές, περιπτώσεις που το Facebook παρέδωσε προσωπικά δεδομένα και πληροφορίες για να συνδράμει τις αρχές επιβολής του νόμου στις ΗΠΑ σε υπόθεση διακοπής κύησης.
Ταυτόχρονα είναι παράδειγμα σεναρίου για το οποίο οι ειδικοί σε θέματα δικαιωμάτων στις αμβλώσεις είχαν ήδη προειδοποιήσει ότι ανάλογα περιστατικά θα πυκνώσουν καθώς οι αμβλώσεις έπειτα από την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, είναι παράνομες σε πολλές πολιτείες της Αμερικής.
Σύμφωνα με την εισαγγελία της κομητείας Μάντισον, γυναίκα 41 ετών προμηθεύτηκε και έδωσε χάπια διακοπής κύησης στην 17χρονη κόρη της και στη συνέχεια την βοήθησε να θάψει το έμβρυο.
Η πρακτική του Facebook
Την υπόθεση έφερε πρώτη στο φώς της δημοσιότητας η τοπική εφημερίδα Norfolk Daily News. Τον περασμένο μήνα απαγγέλθηκαν κατηγορίες στις δύο γυναίκες, οι οποίες δήλωσαν αθώες.
Έρευνα έπειτα από πληροφορία «φίλης».
Η αστυνομία άρχισε να έρευνα την υπόθεση έπειτα από πληροφορία γυναίκας που υποστήριξε ότι είναι φίλη της κοπέλας και κατέθεσε ότι την είχε δει να παίρνει το πρώτο χάπι τον περασμένο Απρίλιο.
Η 17χρονη που αντιμετωπίζει, με τη μητέρα της σοβαρές κατηγορίες, ήταν στην 23η εβδομάδα εγκυμοσύνης της και σύμφωνα με τον σχετικό νόμο της Νεμπράσκα που τέθηκε σε ισχύ πριν από την ανατροπή της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ (για το νόμο του 1973 που το ίδιο αρχικά είχε εγκρίνει στηριζόμενο στο θεμελιώδες «δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή», όπως προέκυπτε από το Σύνταγμα των ΗΠΑ), η άμβλωση είναι παράνομη 20 εβδομάδες έπειτα από τη γονιμοποίηση του ωαρίου.
Στο πλαίσιο της έρευνας από την αστυνομία του Νόρφλοκ εκδόθηκε ένταλμα τον Ιούνιο για πρόσβαση στην ψηφιακή ζωή» μητέρας και κόρης, κατασχέθηκαν έξι έξυπνα κινητά τηλέφωνα, επτά φορητοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές και το Facebook υποχρεώθηκε να παραδώσει τις προσωπικές συνομιλίες.
Οι υποτιθέμενες συνομιλίες που περιλαμβάνονται σε δικαστικά έγγραφα και παρουσιάστηκαν σε δελτίο ειδήσεων του NBC εμφανίζουν χρήστη του Facebook με το όνομα Τζέσικα να λέει σε άλλο χρήστη με το όνομα Σελέστ «Τί παρήγγειλα τον προηγούμενο μήνα;», δίνοντας οδηγίες να πάρει δύο χάπια με διαφορά 24 ωρών.
«Καμία αναφορά σε έκτρωση», υποστηρίζει το Facebook
Το Facebook αποθηκεύει τις περισσότερες πληροφορίες χρηστών του σε απλό κείμενο στους διακομιστές του, που σημαίνει ότι η εταιρεία μπορεί να έχει πρόσβαση εάν υποχρεωθεί να το πράξει με ένταλμα.
Στα εντάλματα που έλαβε η Meta, μητρική εταιρεία του Facebook «δεν υπήρχε αναφορά για άμβλωση», τονίζεται σε επίσημη ανακοίνωση της, σημειώνοντας επίσης ότι τα έλαβε από τις τοπικές αρχές στις αρχές Ιουνίου πριν από την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου.
«Τα εντάλματα αφορούσαν σε κατηγορίες που σχετίζονταν με ποινική έρευνα και τα δικαστικά έγγραφα δείχνουν ότι η αστυνομία εκείνη την εποχή ερευνούσε την υπόθεση θνησιγενούς μωρού, όχι την απόφαση για άμβλωση», ανέφερε η Meta.
«Και τα δύο εντάλματα συνοδεύονταν αρχικά με εντολές μη δημοσιοποίησης και δεν μάς επέτρεπαν να μοιραστούμε οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με αυτά. Οι εντολές αυτές πλέον έχουν αρθεί».
H εφαρμογή Messenger του Facebook προσφέρει κρυπτογράφηση από άκρο σ’ άκρο που σημαίνει ότι οι συνομιλίες μεταξύ χρηστών είναι ορατές μόνον στα τηλέφωνα τους και δεν μπορούν να διαβαστούν από το Facebook ή κυβερνητική υπηρεσία ακόμα κι αν υποβάλλει σχετικό νόμιμο αίτημα στην εταιρεία.
Η κρυπτογράφηση των συνομιλιών στο Messenger όμως ως ρύθμιση είναι διαθέσιμη και ενεργοποιείται εφόσον οι χρήστες επιλέξουν να χαρακτηρίσουν τις συνομιλίες τους ως «μυστικές».
Το Facebook δεν θα είχε τη δυνατότητα να δώσει ψηφιακά προσωπικά δεδομένα αν η κρυπτογράφηση συνομιλιών- μηνυμάτων ήταν έτσι κι αλλιώς προεπιλεγμένη από την εφαρμογή και όχι κατόπιν ενεργοποίησης της από τους χρήστες, παρατηρεί ο Αλμπερτ Φοξ Καν, ιδρυτής του Surveiliance Technology Oversight Project, εποπτικού φορέα της Τεχνολογίας Επιτήρησης.
Οι υποστηρικτές δικαιωμάτων προστασίας της ιδιωτικής ζωής θεωρούν ότι ένας τρόπος με τον οποίον οι εταιρείες τεχνολογίας μπορούν να αποφύγουν να παραδώσουν ευαίσθητα δεδομένα σχετικά με τις αμβλώσεις στις αρχές επιβολής του νόμου είναι να μην τα αποθηκεύουν καθόλου.
«Η επέκταση της κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο από προεπιλογή είναι μέρος αυτού, αλλά εταιρείες όπως το Facebook πρέπει επίσης να σταματήσουν να συλλέγουν και να διατηρούν τόσες πολλές προσωπικές πληροφορίες για εμάς σε κάθε περίπτωση», τόνισε ο ακτιβιστής δικαιωμάτων Έβαν Γκρίρ.
Στο μεταξύ ειδικοί υποστηρίζουν ότι το Facεbook, αν ήθελε, θα μπορούσε να αντικρούσει τα εισαγγελικά εντάλματα στο δικαστήριο.