Και – όχι και τόσο ξαφνικά, είναι αλήθεια – η κυβέρνηση των ΗΠΑ εμφανίστηκε να κάνει νέα προσπάθεια να «περάσει» από το Κογκρέσο το αίτημα της Τουρκίας για αγορά 40 νέων F-16 και κιτ αναβάθμισης για σχεδόν 80 παλιότερα μαχητικά του ίδιου τύπου.
Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε η Wall Street Journal, οι οποίες δεν διαψεύστηκαν από την Ουάσινγκτον, η κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία έχει συναινέσει στην παραχώρηση των αεροσκαφών στην Άγκυρα, επιχείρησε να συνδέσει την πώληση αυτή με το σχέδιο για πρoμήθεια των μαχητικών πολλαπλών ρόλων 5ης γενιάς F-35 από την Ελλάδα, σχέδιο το οποίο βρίσκεται υπό διαπραγματεύσεις εδώ και αρκετούς μήνες.
Κατ’ αρχάς, πρέπει να σημειωθεί ότι οι πληροφορίες αυτές προκάλεσαν «θύελλα» αντιδράσεων στο ελληνοαμερικανικό λόμπι, ενώ ο πρόεδρος της πανίσχυρης Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, Μπομπ Μενέντεζ, επανέλαβε ότι όσο η Τουρκία δεν δέχεται τους όρους που ο ίδιος (κι όχι μόνο αυτός) θέτει (κυρίως για τη μη χρήση των συγκεκριμένων αεροσκαφών για υπερπτήσεις πάνω από τα νησιά του Αιγαίου και για σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας), η πώληση δεν πρόκειται να προχωρήσει.
Έτσι, προς ώρας τουλάχιστον, το θέμα μοιάζει να «παγώνει» εκ νέου, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι η Τουρκία δεν φαίνεται ότι προτίθεται να αποδεχθεί τους όρους που θέτει το Κογκρέσο, αν και κατά την επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Ουάσινγκτον θεωρείται βέβαιο ότι θα τεθεί εκ νέου από τον Τούρκο ΥΠΕΞ στον Αμερικανό ομόλογό του, Άντονι Μπλίνκεν, και αναμένονται με ενδιαφέρον οι απαντήσεις που ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα δώσει (εικάζεται, πάντως, ότι θα τα «ρίξει» όλα στο Κογκρέσο).
Εν τούτοις, το δημοσίευμα της WSJ προκάλεσε, σύμφωνα με πληροφορίες, αμηχανία στην Αθήνα, δεδομένου ότι η πάγια γραμμή της κυβέρνησης είναι ότι, σε αντίθεση με τη διαρκή αναβάθμιση της Ελλάδας, η Τουρκία – λόγω της σε γενικές γραμμές φιλικής στάσης που δείχνει έναντι της Ρωσίας – είναι απομονωμένη από τις ΗΠΑ και ότι στην Ουάσινγκτον υπάρχει δυσαρέσκεια για τον Ερντογάν και τις κινήσεις του, που, σύμφωνα και με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, υπάρχει φόβος ότι θα αποσταθεροποιήσουν έτι την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Υπό αυτό το αφήγημα, η προσπάθεια της κυβέρνησης Μπάιντεν να ξεπεράσει τα εμπόδια που θέτει το Κογκρέσο στην πώληση των F-16 στην Τουρκία δεν είναι και πολύ καλή εξέλιξη, καθώς:
-Ανατρέπει – έστω και μερικώς – το αφήγημα περί «απομονωμένης Τουρκίας» (αν η πώληση τελικά προχωρήσει, αυτό θα γίνει παρά τις κυρώσεις που οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει στην αμυντική βιομηχανία της χώρας, λόγω της αγοράς του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400).
-Δείχνει ότι, παρά την αναβάθμιση της Ελλάδας, η Ουάσινγκτον συνεχίζει να θεωρεί ως σύμμαχο υψηλής σημασίας την Άγκυρα και προσπαθεί να την κρατήσει «δεμένη» στο άρμα του ΝΑΤΟ.
Ταυτόχρονα, έδωσε στην αντιπολίτευση την ευκαιρία να ασκήσει συνολική κριτική στην εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης, με τον ΣΥΡΙΖΑ να σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «δεν είναι δυνατόν να δίνεις γη και ύδωρ, να μην διεκδικείς τίποτα από την ομόλογή σου κυβέρνηση και μετά να επαφίεσαι αποκλειστικά στις – καθ’ όλα πολύτιμες – προσπάθειες του Γερουσιαστή Μενέντεζ και της ομογένειας», υποστηρίζοντας πως «θα πρέπει να γίνει σαφές ότι η Ελλάδα απορρίπτει τον απαράδεκτο συμψηφισμό μεταξύ της πώλησης F-16 στην Τουρκία – τα οποία θα παραβιάζουν καθημερινά τον εθνικό εναέριο χώρο – και ενδεχόμενη αγορά F-35 από τη χώρα μας».
Το πρόβλημα, προφανώς, εκτός από ουσιαστικό, είναι και επικοινωνιακό, καθώς η Ελλάδα εμφανίζεται για άλλη μια φορά να «μπαίνει σε δεύτερη μοίρα» από τις ΗΠΑ, σε σχέση με την Τουρκία, σε μια στιγμή που ένα από τα βασικά προεκλογικά όπλα της κυβέρνησης είναι και η γεωπολιτική / γεωστρατηγική αναβάθμιση της χώρας, μαζί με ενίσχυση της άμυνάς της, αλλά και με μεγαλύτερη κατανόηση από τους συμμάχους και εταίρους μας. Οπότε, η αποτελεσματική διαχείρισή του κρίνεται ως εκ των ων ουκ άνευ.
