Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί σημερινό (30/12/2022) δημοσίευμα της φιλοκυβερνητικής τουρκικής εφημερίδας Yeni Safak, όπου προαναγγέλλεται «πρωτοβουλία» της Λιβύης κατά της Ελλάδας για τα σχέδια επέκτασης των χωρικών υδάτων νότια της Κρήτης, ενώ παράλληλα επισημαίνεται ότι η Τουρκία δεν θα αρνηθεί να παρέχει στρατιωτική στήριξη στην Τρίπολη.
Κι όλα αυτά ένα 24ωρο αφού ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Mevlut Cavusoglu, «προειδοποιούσε» ότι «η Τουρκία δεν θα επιτρέψει την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, ούτε κατά 1 ναυτικό μίλι». O Cavusoglu απείλησε την Ελλάδα με πόλεμο επαναφέροντας το casusbelli και έθεσε θέμα κυριαρχίας των ελληνικών νησιών που είναι στρατιωτικοποιημένα.
Τόσο ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, έχουν δηλώσει ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια στην Κρήτη, όταν και όποτε κριθεί ότι εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα. Πρόκειται για μια εξέλιξη που δεν θα έπρεπε να δώσει κάποιο δικαίωμα αντίδρασης από την πλευρά της Τουρκίας, καθώς δεν θίγει -όχι άμεσα τουλάχιστον- τα συμφέροντα της, όπως συνέβη και με την επέκταση στο Ιόνιο.
Στην Τουρκία υπάρχουν απόψεις πως σε περίπτωση που η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα -έστω και δυτικά της Κρήτης- ενδέχεται να επιχειρήσει να κλείσει τις διόδους προς το Αιγαίο, γεγονός που, σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών αποτελεί τετελεσμένο και θα μπορούσε να προκαλέσει τη στρατιωτική αντίδραση της Άγκυρας. Επίσης, υπάρχει ανησυχία πως στην περίπτωση που η Ελλάδα επεκτείνει στα 12 ναυτικά μίλια, τα χωρικά ύδατα στην Κρήτη, τότε ενδεχομένως στη συνέχεια να επιχειρηθεί η επέκταση των χωρικών υδάτων και ανατολικά του νησιού.
«Το διπλωματικό έδαφος με την Αθήνα εξαφανίζεται» είναι ο τίτλος του άρθρου στη Yeni Safak, που φέρει την υπογραφή του Yahya Bostan, όπου υπενθυμίζεται ότι απόφαση της τουρκικής εθνοσυνέλευσης το 1995 για casus belli.
«Υπάρχουν μακροπρόθεσμοι και βραχυπρόθεσμοι λόγοι για την ένταση που βιώνουμε με την Ελλάδα. Τα βασικά θέματα παραμένουν τα ίδια όπως ήταν εδώ και δεκαετίες. Δεν έχει σημειωθεί πρόοδος για την υφαλοκρηπίδα, τον FIR, την αποστρατιωτικοποίηση νησιών ή στο Κυπριακό. Αν δεν επιλυθούν αυτά τα προβλήματα, είναι αδύνατη μια θετική πορεία στις διμερείς σχέσεις.
Σε αυτά τα θέματα προστέθηκε πρόσφατα η συζήτηση για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Η Ελλάδα ακολουθεί επεκτατική, μαξιμαλιστική πολιτική στον τομέα της ΑΟΖ, όπως στο θέμα των 12 μιλίων» επισημαίνεται στο άρθρο.
Στο ίδιο άρθρο επισημαίνεται η άρνηση της Αθήνας να συζητήσει τα παραπάνω θέματα και η επιμονή της πως το μόνο θέμα που είναι προς συζήτηση είναι η ΑΟΖ. «Με όποιον και να μιλήσω στην Άγκυρα, βλέπω ότι έχει πλέον χαθεί η πεποίθηση ότι τα προβλήματά μας με την Ελλάδα μπορούν να λυθούν με διπλωματικά μέσα» υποστηρίζει ο Τούρκος αρθρογράφος.
Το σκάνδαλο των υποκλοπών και η Εύα Καϊλή
Στο δημοσίευμα της Yeni Safak γίνεται αναφορά και στο σκάνδαλο των υποκλοπών. «Αντιμετωπίζοντας το σκάνδαλο των υποκλοπών, ο Έλληνας πρωθυπουργός, (Κυριάκος) Μητσοτάκης, χρησιμοποιεί ως σημείο διαφυγής τις εντάσεις με την Τουρκία. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια πιθανή ένταση με την Άγκυρα θα ήταν μια καλή αφορμή για να συγκαλύψει το μεγάλο σκάνδαλο δωροδοκίας, στο επίκεντρο του οποίου βρέθηκε η Ελληνίδα βουλευτής Εύα Καϊλή, αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» υποστηρίζει ο Τούρκος αρθρογράφος.
Η επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στην Κρήτη
Όσον αφορά τα σχέδια της Ελλάδας για επέκταση των χωρικών υδάτων νότα της Κρήτης, ο Τούρκος αρθρογράφος δεν διστάζει να επισημάνει ότι «αυτό δεν σχετίζεται άμεσα με την Τουρκία. Ωστόσο, αφορά την Άγκυρα, έστω και έμμεσα».
Κι αυτό λόγω του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Επίσης, η Yeni Safak επισημαίνει ότι «με αυτές τις μονομερείς κινήσεις η Ελλάδα προσπαθεί να αυξήσει την κυριαρχία της στη Μεσόγειο έναντι της Λιβύης».
«Η άποψη της Άγκυρας για το θέμα είναι ξεκάθαρη. Εάν η Ελλάδα αποφασίσει επέκταση στα 12 ναυτικά μίλια και συμπεριλάβει την ανατολική ακτή του νησιού της Κρήτης και κάνει ένα βήμα που θα επηρεάσει το Αιγαίο, αυτό θα σημαίνει αιτία πολέμου για την Τουρκία. Το 1995, ελήφθη μια απόφαση προς αυτή την κατεύθυνση στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση. Αυτή η στάση έχει κοινοποιηθεί ξεκάθαρα στα εμπλεκόμενα μέρη -πριν και ξανά. Με βάση αυτό το γεγονός, η Ελλάδα αναμένεται να περιορίσει την απόφασή της μόνο στη νότια ακτή του νησιού, που αφορά τη Λιβύη.
Ένταση μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης
Τέλος, ο αρθρογράφος της Yeni Safak εκτιμά ότι «η ένταση μεταξύ Τρίπολης – Αθήνας θα αυξηθεί περισσότερο το επόμενο διάστημα λόγω των μονομερών βημάτων της Ελλάδας.
Στην πραγματικότητα, το υπουργείο Εξωτερικών της Λιβύης καταδίκασε τη συμφωνία που έγινε με διεθνείς εταιρείες. Στην ανακοίνωση αναφέρθηκε ότι η Ελλάδα επέβαλε τη δική της στάση σε περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας και η κυβέρνηση της Τρίπολης προειδοποίησε την Αθήνα να μην προβεί σε μονομερή μέτρα σχετικά με τις επίμαχες περιοχές.
Αναφέρεται ότι το προσεχές διάστημα, η διοίκηση της Τρίπολης θα ξεκινήσει πρωτοβουλία κατά της Αθήνας για την προστασία των δικαιωμάτων της στη Μεσόγειο. Η Άγκυρα αναμφίβολα δεν θα αρνηθεί την πολιτική, διπλωματική και στρατιωτική της υποστήριξη στη Λιβύη σε αυτή την ένταση. Θα είναι χρήσιμο να παρακολουθείται στενά η διπλωματική κίνηση που θα πραγματοποιηθεί στη γραμμή Τρίπολη-Άγκυρα τις επόμενες ημέρες».
